Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

[p. 287]

Bydraagen tot het Galvanismus, zoo in opzicht tot deszelfs Genees- als Natuurkundige Werkingen. 1ste Stuk. Te Arnhem, by J.H. Moeleman, Jun. In gr. 8vo. 62 bl.

Dit Stukje bevat: 1^o. Een gedeelte der Proeven, om het Galvanismus ter geneezing van sommige Ziekten aan te wenden; door j.c. grapengiesser. 2^o. Een gedeelte der Bydragen, ter nadere kennis van het Galvanismus, en der Resultaten van deszelfs onderzoeking: door j.w. ritter: zullende de vervolgen deezer werkjes in het tweede Stuk worden medegedeeld.

Het eerstgenoemde dier stukjes is zeer gewigtig, om dat de Schryver in hetzelve, zo uit reden als uit ondervinding, naauwkeurig bepaalt, in welke omstandigheden het geneeskundig gebruik van dit middel aan te pryzen, en waar het, in tegendeel, nadeelig is.

‘De ziekten (zegt de Schryver) in welken ik het Galvanisme inzonderheid bruikbaar houde, en aangewend heb, zyn de volgende:

1.) De verlammingen der uiterste ledemaaten.

De oorzaak deezer krankte moet in het werktuig zelven, in den inwendigen zieken toestand der zenuwen, en den trap van derzelver aandoenelykheid en levenswerkzaamheid, gelegen zyn, indien men van de aanwending van het Galvanismus iets wil verwagten. Alle verlammingen uit werktuiglyke en andere oorzaaken, by voorb. doorsnyding der zenuwen, derzelver drukking door beenuitwassen, verdraaijingen en kwetzingen van den ruggraad, drukking op de herssenen enz. behooren hiertoe niet. De verlamming kan wel, door eene beroerte en drukking op de herssenen, ontstaan zyn, maar deeze oorzaak moet opgehouden hebben te werken. By de halfgeraaktheid is dit bezwaarlyk te beslissen, vermits dezelve even zo wel, door de voortduuring der oorzaak in de herssenen, als, na het ophouden derzelve, door de verzwakking der levenswerkzaamheid in de zenuwen, kan voortduuren. Is echter slechts, in het een of ander deel van dezelfde zieke zyde, het leven wedergekeerd, alsdan kunnen wy eer van het Galvanisme hulp verwagten. Voor het

[p. 288]

overige blyft in dit geval de proefneeming geheel onschadelyk.

By de verlammingen na jicht en verouderde rheumatismen is het des te eerder aan te raaden, het Galvanisme te beproeven, daar wy, buiten deszelfs prikkelende de zenuwen bezielende kragt, nog op deszelfs verdeelende en afleidende werking, by deszelfs aanwending op spaansche vliegen, kunnen rekenen.

2.) Zwakheid des gezichts en steekeblindheid.

De laatste mag nu volkomen, of onvolkomen, zyn; de trap der ziekte geldt hier, in opzicht van de aanwyzing ter aanwending van het Galvanismus, even veel, slegts dat de geneezing, in 't eerste geval, vry zwaarder en langzaamer, dan in het laatste, of wanneer de zenuw, naar haare zamenstelling, reeds veranderd, by voorb. verdroogd is, geheel onmogelyk wordt. Dan, niet alle zoorten van steekeblindheid zyn, ter aanwending van het Galvanisme, geschikt; maar, naar myne ondervinding, enkel die geenen, welke in eene met gebrek aan aandoenelykheid gepaarde zwakte en verlamming der Gezichtszenuw (verminderde gevoeligheid, Asthenia indirecta) hunnen grond hebben. De tegenwoordigheid van deezen zo even genoemden toestand, moet de wyze van ontstaan, in vereeniging met de voorhanden zynde ziekte-tekenen, leeren. Hoe moeilyk het voor het overige zy, dit zoort van verlamming te onderscheiden, zal elk der zaake kundig ligt bezeffen, daar, by de vaak zo gebrekkige opgave der oorzaaken, de kentekens der ziekte geene zekerheid opleveren. -

In dat zoort van steekeblindheid echter, waar de zwakheid en verlamming der gezichtszenuw met vermeerderde aandoenelykheid gepaard gaat, waar de Lyder aan maatig heldere plaatzen goed, maar in zeer sterk licht slegt ziet: waar het oog over het geheel zeer aandoenelyk is, traant, en, by de geringste inspanning, pynlyk wordt: waar de Lyder, ofschoon hy zomwylen reeds stokblind is, nog een lichtscherm draagen moet, - kan ik de aanwending van het Galvanismus geenzins aanraaden. - Nog minder is het Galvanismus, by de steekeblindheid uit ophooping (congestion) dat is, uit overvulling, of te volheid, en uitrekking der vaten in de herssenen of gezichtszenuwen, of in het netvlies (retina), dewelke vaak uit onderdrukte gewoone bloedontlastingen, ver-

[p. 289]

stopping der maandelyksche zuivering, en verstopten aanbeijenvloed, ontstaat, aan te wenden. -

3.) Hardhoorigheid en doofheid.

Ten aanzien van dezelven geldt byna, mutatis mutandis, hetzelfde, wat van de steekeblindheid is gezegd geworden; dat men, naamlyk, niet by alle gehoorsgebreken en zoorten van doofheid, maar slegts alsdan van de aanwending van 't Galvanisme voordeel kan verwagten, wanneer het gebrek in de zenuwen ligt, dat is, wanneer, met gebrek aan aandoenelykheid gepaarde, zwakte en verlamming der gehoorszenuwen, de naaste oorzaak van dezelven is.’ - Het vervolg van deeze gewigtige bepaalingen zal in het tweede Stuk medegedeeld worden.