|
| |
De Inkomsten en Uitgaven der Bataafsche Republiek voorgesteld in eene Nationaale Balans, om onze Maatschappelyke Belangen, Landbouw, Koophandel, Fabrieken en Visscheryen, tegen elkander te berekenen, en de Belastingen, naar proefondervindelyk-Staatkundige en Financieele gronden, te overwegen, door Dr. W.M. Keuchenius, voorheen Raad in de Vroedschap der Stad Schiedam, en laatst Lid van 't Departementaal Bestuur van de Delf. Amsterdam, by W. Holtrop, 1803. In gr. 8vo. 138 bl.
De Heer keuchenius, staande op zyn vertrek na de Oost-Indiën, met het waarschynlyk vooruitzigt om nimmer in het Vaderland te zullen wederkeeren, vondt geraaden, dit Geschrift als een offer aan zyn Vaderland in 't licht te geeven, en als aanleiding kunnende geeven, ‘de articulen eener Nationaale Balans, waaruit de waare Gronden onzer Middelen van Bestaan het zekerst gekend kunnen worden, hoe langer hoe uitvoeriger en naauwkeuriger te bewerken.’ Waar toe zulk eene Balans diene, - en hoe men in staat zy, dezelve naauwkeurig te kunnen opmaaken, wordt in het Voorbericht beantwoord. In twee Deelen onderscheidt de Heer keuchenius zyn Geschrift. Het Eerste Deel, bevattende de Sources van Bestaan, welken de Inkomsten aan onze Natie geeven, handelt, in zeven Hoofdstukken, over de Schulden der Ba- | |
| |
taafsche Republiek - over het Aandeel onzer Ingezetenen in de Vreemde Negociatien - over den Landbouw - over den Koophandel - over onze O.I. Bezittingen en W.I. Colonien - over de Fabrieken en Trafieken - en over de Visscheryen. De Belastingen en de Uitgaven zyn de onderwerpen der twee Hoofdstukken des Tweeden Deels. Zonder ons een beslissend oordeel over de naauwkeurigheid der opgaven en berekeningen te willen of te durven aanmaatigen, koomt ons, egter, de Heer keuchenius voor als een Man, die met kennis van zaaken schryft, en in zyne manier van voordragt den geest van onpartydigheid en waarheidliefde ademt. Verscheiden aanmerkingen vonden wy door het Werkje verspreid, uitvloeden van een Vaderlandsch hart, zoo wel als van eenen denkenden geest, en eener nadere overweeginge dubbel waardig.
Misschien zullen wy onzen Leezeren geenen ondienst doen, indien wy hier laaten volgen de Nationaale Balans der Bataafsche Republiek, zoo als dezelve, uit alle de voorgaande opgaven en redeneeringen, door den Heer keuchenius in een algemeenen oogslag wordt vertoond.
‘Inkomsten uit de onderstaande Artikelen.
|
| ‘1) |
De Intressen der Capitaalen door de Bataafsche Republiek genegotieerd, en aan derzelver Ingezetenen 'sjaarlyks betaald wordende, bedragen over den jaare 1802, ƒ29, 460, 492: 15- en zullen met de laatste Lotery-Negotiatie ruim beloopen |
ƒ 30,000,000 -- |
| 2) |
De Intressen der Buitenlandsche Capitaalen, door Engeland, Frankryk, Rusland, Oostenryk, Pruissen, Zweeden, Denemarken, Spanje, America, en andere genegotieerd, in welke Geldleeningen en Fondsen de Ingezetenen der Bataafsche Republiek voor ruim Agthonderd Millioenen Guldens geintresseerd zyn, zullen, door elkander op vyf perCent 's jaarlyks gerekend, eene som in ons Land brengen van |
- 40,000,000 -- |
| 3) |
Onze Landbouw, zoo als dezelve zich thans bevindt, zal uit deszelfs Producten, Veefokkery. Ontgrondingen en Houtgewassen, goede en kwaade Jaaren dooreen genomen, 's jaarlyks opbrengen |
- 83,000,000 -- |
| 4) |
Onze Buitenlandsche Commercie en Scheepvaart zal by Vreede, door haaren uitgebreiden Handel, Vragtvaart, Assurantie, Wisselcours en Provisie aanbrengen |
- 30,000,000 -- |
| |
| |
| 5) |
Onze Oost-Indische Bezittingen en West-Indische Colonien kunnen op haare aan te brengen Producten een jaarlyksch voordeel geeven van |
ƒ 20,000,000 -- |
| 6) |
De Winsten, welke onze Fabrieken, Handwerken en Trafieken in deze Balans aanbrengen, zyn van geen groot aanbelang, en kunnen in geen andere aanmerking komen, dan voor zo verre de handen, daar in bezig, voor Buitenlanders werken, en hierdoorgeld in ons land brengen; want binnenlandsch debiet brengt geen meerder geld in 't land, dewyl de winst hier van uit de eene in de andere hand gaat, zonder een land te verryken, of 't geld te vermeerderen; en daar onze Fabrieken, Handwerken en Trafieken (eenige weinige van de laatste uitgezonderd) meer voor Binnenlandsche Consumtie, dan voor Buitenlandschen Handel werken, kan haar aandeel in den Activen handel, op deze Balans, niet meer berekend worden dan |
- 3,000,000 -- |
| 7) |
De gezamentlyke Visscheryen, 1. De Groenlands- en Straat-Davidsvaart; 2. De Haringvangst; 3. De Vaart op Ysland en Doggerszand; 4. De Versche Zee-visch-vangst op onze Kusten en in de Zuidzee; en 5. De Visscheryen op onze Binnen-Rivieren, Meiren en Plassen leveren een voordeel op, dat gerekend mag worden op |
- 15,000,000 -- |
| |
----- |
| |
ƒ 221,000,000 -- |
‘Uitgaven voor derzelver Behoeften, zo aan Belastingen, als aan Binnen- en Buitenlandsche Producten, voor Voedzel, Kleeding, Wooning &c.
|
| ‘1) |
De Belastingen zyn op ¼ der generaale Inkomsten gesteld, waartoe ze loopen mogen, en zonder bezwaar gedragen kunnen worden, en ook voor de kostbaare onderhouding van ons Land nodig zyn. Als: 1. Voor de Betaling der 30 Mill. Intressen van de andere zyde; (zie hier boven) 2. Voor Onderhoud van eene behoorlyke Zee- en Land-Magt; 3. Voor Onkosten aan Zee- en Waterweeringen; en 4. Voor Betaling van alle Politique, Finantiëele en andere Administratiën. |
- 55,000,000 -- |
| 2) |
Uitgaaf voor de Voortbrengselen van ons Land, zo uit den Landbouw en de Veefokkery, als uit de Ontgrondingen en 't Houtgewas, tot onze eigen Consumtie nodig. |
- 73,000,000 -- |
| |
| |
| 3) |
Voor Betaling van Visch, welke onze Natie uit haare Visscheryen zelfs gebruikt. |
ƒ 14,000,000 -- |
| 4) |
Voor 't geen wy tot eigen Consumtie uit onze aangebragte Oost- en West-Indische Producten zelfs nodig hebben. |
- 8,000,000 -- |
| 5) |
Voor de Inkoopen van Buitenlandsche Producten, welke voor onze Fabrieken en Trafieken, en verder voor ons Voedzel, Kleeding en andere Zaaken tot ons eigen gebruik nodig zyn; als |
|
| |
1) |
Voor 70000 Lasten Graan, die uit de Oostzee en van elders voor de Trafieken aangevoerd worden. |
ƒ 10,000,000 -- |
|
| |
2) |
Voor Zout, tot ons eigen gebruik. |
- 3,500,000 -- |
|
| |
3) |
Voor de Wynen, Brandewynen en Azyn, tot onze Consumtie. |
- 8,000,000 -- |
|
| |
4) |
Voor de Buitenlandsche Tabak, die wy rooken en snuiven. |
- 5,000,000 -- |
|
| |
5) |
Voor Engelsche, Fransche en Duitsche Manufactuuren en andere bewerkte Waaren, die wy tot Kleeding en verdere einden nodig hebben. |
- 20,000,000 -- |
|
| |
6) |
Voor Noordsche Producten, Hout, Hennip, Metaalen en andere Goederen |
- 8,000,000 -- |
|
| |
7) |
Voor Producten uit Spanje, Portugal, Middenlandsche Zee, Barbaryen en de Levant; als: Wol, Zyde, Vruchten, Drogeryen &c., voor ons eigen gebruik. |
- 10,000,000 -- |
|
| |
8) |
Voor andere ongenoemde goederen, uit Duitschland, Braband, Noord-America en van elders. |
- 4,000,000 -- |
|
| |
9) |
Voor Brandstoffen, in onze Trafieken en Haardsteden, uit Engeland en Braband. |
- 2,500,000 -- |
|
| |
ƒ71,000,000 -- |
| |
----- |
| |
ƒ221,000,000 -- |
|
|
Auteursrechtvrij