Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1802

Brief, wegens de laatste vorderingen en den tegenwoordigen staat van dem wilde van Aveyron, van den Burger Itard, Geneesheer van het Instituut der Dooven en Stommen te Parys, aan dr. Reid, Geneesheer te Londen.

Parys, 5 Germinal des Jaars X.

Myn Heer!

Ik heb den Brief, welken 'gy my de eere aangedaan hebt te schryven, met de daar in geslootene Plant,

[p. 311]

ontvangen. Heb myne erkentenis voor deeze twee aangenaame geschenken, en voor de Vertaaling, welke gy bezorgd hebt van myn Berigt, den Wilde betreffende.

Het is ongelukkig voor victor, dat de gevoelige en regtmaatige deelneeming, welke hy den Engelschen heeft ingeboezemd, niet in eene gelyke maate gevoeld wordt door de Paryzenaaren, die niet in staat zyn om te bevatten, waarom dit Kind, in deezen ouderdom, niet redenkavelt zo wel als andere Kinderen. Ik gaf myne aanmerkingen in 't licht, in hoope om daardoor de klaare en blykbaare oorzaak van deeze omstandigheid open te leggen. Zy hebben my niet begreepen, of liever zy hebben voorgewend my niet te verstaan. - Een van de grootste misdryven van dit ongelukkig weezen bestaat hierin, dat het, door zyn gebrek aan opvoeding, tot wederlegging strekte van een groot aantal onzer Philosophen, die het gevoelen omhelzen van den menschhaatenden Burger van Geneve, die beweert, dat de Mensch, in den zuiveren staat der Natuure, in den hoogsten staat van volmaaktheid is. - Een andere van zyne misslagen is, dat victor, door de vroegtydige ontwikkelingen van zyne zielsvermogens, het al te voorbaarige oordeel van eenigen, die, schoon met roem bekend, nogthans niet als onfaalbaar moeten aangezien worden, gelogenstraft heeft. Nooit zal victor in staat weezen, deeze onboetbaare misslagen te herstellen; en het is, zo ik vermoede, enkel om hem deswegen te straffen, dat zy steeds voorstellen om hem in een Gekkenhuis te plaatzen.

Tot hiertoe is hy onder myn opzigt gebleeven; en de laatste vorderingen, door my ontdekt, hebben my aangemoedigd om te volharden in myn opzigt over zyne Opvoeding. Hy begint op eene draaglyk goede wyze alle de Letters van het Alphabet te schryven, en eenige wiskundige Figuuren, die ik op een bord in zyne tegenwoordigheid trek, na te maaken. Ik durf voorspellen, uit de vorderingen, welke hy reeds in de navolging gemaakt heeft, dat hy, in 't einde, een goed Copyist zal worden.

Eene allergunstigste omstandigheid is, dat hy reeds zeer nieuwsgierig geworden is: niemand kan iets in zyne kamer doen, of hy neemt het waar met de kenbaarste opmerking. Deeze bekwaamheid, zo wel als die

[p. 312]

des oordeels en der vergelyking, ten opzigte van zigtbaare voorwerpen, is wonder veel toegenomen. Hy heeft in zyne kamer zes of zeven kleine doosjes, gevuld met glazen koraalen van verschillende kleuren, ter grootte van een speldekop. Om hem eene les van aandagt en oordeel te geeven, stort ik alle dagen die doosjes uit, meng alle de koraalen ondereen, en doe hem vervolgens dezelve onderscheiden in zo veele hoopjes als 'er onderscheide kleuren zyn, en elk hoopje in deszelfs doosje doen. Ik heb veel vrugts gedaan met deeze oefening.

Zints myn gegeeven berigt, hem betreffende, heb ik zeer veel toegevoegd aan onze wyze van onderhoud, door middel van tekenen. Hierdoor kan ik hem agtereenvolgend voor my laaten brengen elk stuk huisraad in zyn vertrek voorhanden, en zelfs bepaalen de uitwendige hoedanigheden, alsmede het getal.

Gy ziet, myn Heer! dat wy niet geheel bepaald zyn in den kring van afgetrokkene denkbeelden. Zyne bekwaamheid om te spreeken is deeze laatste zes maanden niet toegenomen. Dit, beken ik, is myn schuld, en moet geheel toegeschreeven worden aan het gebruiken eener verkeerde leerwyze. - Ik heb zedert eenen anderen weg ingeslaagen, en hoop, in gevolge daarvan, het voorwerp myner wenschen te zullen bereiken.

Myn plan is, om zyn oor te gewennen aan vergelykingen van gelyken aart, als waarin ik reeds zyne oogen geoefend heb. Op dezelfde wyze als ik, in het begin zyner opvoedinge, begreep, dat de gewaarwording van licht zou dienen om het verschil van Figuuren te ontdekken, de eenvoudigste en de meest onderscheidene, zo oefen ik nu zyn oor in het onderscheiden van twee klanken, die geen overeenkomst met elkander hebben. In deeze lesgeeving doe ik een doek voor zyne oogen; by tusschenpoozen klink ik met een Schel, of slaa op een Tambourine, en weet, dat hy deeze klanken onderscheidt, als hy de tekens geeft, waaromtrent wy zyn afgesprooken. Deeze bestaan hierin, dat hy zyn regte hand opsteekt, als ik de Tambourine laat hooren, en de slinke, wanneer ik de Schel roer. Ik heb ten oogmerke, om, naa deeze zo tastlyke vergelykingen, andere, van een fyner soort, en met meer verscheidenheden, aan te wenden, en eindelyk te komen tot de on-

[p. 313]

derscheide toonen en zamenvoegingen der menschenstem. Ik houd mij bykans verzekerd, dat, wanneer hy zo verre gebragt is, het vermogen van gearticuleerd te spreeken spoedig zal volgen.

'Er is nog eene menigte van belangryke byzonderheden, welke ik u te vermelden heb; doch deeze zouden my in de noodzaaklykheid brengen, tot zodanige stukken af te daalen, voor welke de plaats in eenen Brief te klein is. Zo denk ik ook voor tegenwoordig my niet te moeten inlaaten tot een byzonder berigt van de middelen, door my aangewend om tot de jongste vorderingen te geraaken, schoon zy uwer aandagt niet onwaardig zouden weezen. Ik zal my de eere geeven om 'er u vervolgens mede bekend te maaken, wanneer ik den uitslag van myne nieuwe en misschien laatste proeven in 't licht geef.

Ik vergenoeg my thans met u te berigten, dat de werkzaame vermogens van victor eene zeer aanmerkelyke maate van uitgebreidheid bekomen hebben. De vriendschap, welke hy voor my heeft opgevat, is opregt en vuurig, en ik beantwoord daaraan. Ik heb althans herhaalde en onbetwistbaare proeven gegeeven, dat het lot van dit zonderling en belangryk Kind altoos het voorwerp myner zorge zal weezen.

Heil en hoogagting!

itard.