Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1802

De vier Euangelische Geschiedverhaalen, met betrekking tot Jesus, onzen dierbaaren Zaligmaker, vooral ten nutte van de Jeugd en mingeoeffenden, tot een gebracht, opgehelderd, en eenvoudig voorgedragen, in 52 leerzaame Gesprekken, tusschen eenen jongen Leerling en zynen geliefden Leermeester. Door J.W.C. Tenckinck, Leeraar by de Hervormden, te Venhuizen. Iste Deel. Te Hoorn, by J. Breebaart, 1802. In gr. 8vo. 343 bl.

'Er wordt zoo veel geschreven voor Kinderen en mingeoefenden, dat men byna verlegen zal worden, in de keuze van Lees- en Leerboeken. De Eerw, tenckinck vindt zich ook opgewekt, om dat getal te vermeerderen, door de uitgave van een Werk, dat uit twee Deelen van gelyke grootte, als dit eerste, zal bestaan, en eene opheldering van de Euangelische Verhaalen, met betrekking tot Jesus, in twee-en-vyftig Gesprekken, tusschen een jongen Leerling en een Leermeester, zal bevatten. De Schryver zegt zoo hoog van zich zelven niet te denken, dat hy niet zou willen gelooven, dat men op zyn werk eenige, en misschien ook wel gegronde, aanmerkingen zou kunnen maaken. Hy zegt, door het gevoel van plicht, om, in zynen kring, zoo nuttig, als doenelyk is, voor anderen te worden, en de talenten, door God hem toevertrouwd, wel te besteeden, door volkomene bewustheid van het

[p. 581]

goede doeleinde, dat hem in dezen bestiert, door de bescheidene en opwekkende beöordeelingen van een vorig Werkjen, en door de aangenaame hoop van eenig weezenlyk nut te zullen stichten, aangemoedigd te zyn, om dit Geschrift door den druk gemeen te maaken; en wy willen hem ook niet ontmoedigen. Wy wenschen hartelyk, dat hy zyn welmeenend doel zal bereiken, en willen ook wel gelooven, dat, in geval jonge lieden en andere ongeoefenden, in zyne Gemeente, in staat zyn, om dit Boek met genoegen door te leezen, of indien hun Leeraar de moeite wil neemen, om het met hun te leezen, en hier en daar te verklaaren, de arbeid, aan dit Werk besteed, zyne nuttigheid kan hebben. Of andere Onderwyzers 'er zich ook, tot zoodanig einde, van bedienen zullen, gelyk de Eerw. tenckinck schynt te verwachten, en of deze 'er zich dan hy ongeoefenden, niet gewoon aan zoodanige leerwyze, wel by zullen vinden, zal te bezien staan. Wy raaden niemand, om 'er by zulken, die, zoo als de Schryver zegt zich zynen Leerling voorgesteld te hebben, nog in 't geheel met Jesus Kristus niet bekend geworden zyn, mede te beginnen. Daartoe is deze leertrant veel te omslachtig. Ook hebben deze Gesprekken wel de gedaante van eenvoudigheid en geschiktheid voor ongeoefenden; maar de Leermeester houdt zich veel te lang op met onderwerpen, die men niet kan zeggen, dat onder het bereik van ongeoefende verstanden vallen. En dit moest hy noodzaaklyk doen, dewyl hy niet zoo zeer ten oogmerke had, om alleen de geschiedenis der bedryven en lotgevallen van Jesus, getrokken uit de Euangelische verhaalen, met ophelderende en leerende aanmerkingen, over zyn karacter, verdiensten en leer, in den vorm van gesprekken te behandelen, maar ongeoefenden den geheelen inhoud der vier Euangelien, met verklaaring van al 't geen daarin voor ongeoefenden duister moet voorkomen, in den trant van een doorloopend verhaal, of wel in onderscheidene vertellingen ingekleed, in handen te geeven. Die lust en bekwaamheid tot onderzoek hebben, en wien 't dan ontbreekt aan andere hulpmiddelen, die geschikt zyn, om het N. Verbond door den gemeenen man te doen verstaan, kunnen 'er veel uit leeren. 't Geen voor den eenen niet nuttig is, kan goed zyn voor den anderen.