Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1795

[p. 344]

Aanmerkingen over den dollen honds-beet. Briefswyze medegedeeld door Dr. White aan Dr. Zettsom, te Londen.

In de laatst verlopen negen Maanden zyn 'er, in de omliggende Dorpen, een verbaazend aantal Honden dol geworden, geduurende welken tyd ik het ongeluk gehad heb, om door verscheide persoonen, die gebeten waren, geraadpleegd te worden. Zeven deezer ongelukkige voorwerpen waren gebeten door Honden die niet getergd waren, en waarin zich alle tekens van dolheid vertoonden. Drie derzelven raadpleegden my niet voor den derden dag, twee anderen op den tweeden dag, en de twee overigen weinige uuren, nadat ze gebeten waren. Nog drie anderen, die my ook om raad vroegen, waren door een dolle Koe gebeten. Alle deeze, twee alleen uitgezonderd, heb ik het beledigde deel geheel doen uitsnyden, de wonden uitwasschen eerst met koud en naderhand met warm water, en de oppervlakte met het causticum lunare laaten aanraaken, en ik hoop, dewyl 'er reeds een geruime tyd verlopen is, dat zy buiten gevaar zullen zyn.

Een der twee overigen was, omtrent agt Maanden geleden, in de palm en het bovenste der hand gebeten, aan wien ik daarom zoo veel van 't gewonde deel liet uitsnyden als veilig geschieden kon; doende vervolgens de wond twee uuren lang met koud en warm water uitwasschen: aan deezen had men geen uiterlyk middel aangewend, vóór dat hy by my kwam, en dit was de derde dag na het ongeval. Ook deeze persoon is volmaakt gezond en wel gesteld. De andere man was door de Koe in den top van den vinger door den nagel heen gebeten, waarom ik meende te kunnen volstaan met hem het eerste lid van deezen vinger te doen afzetten.

Het is nu meer dan vyf Maanden geleden, dat men my raad vroeg over een Veulen, dat vyf dagen te voren door een dollen Hond in het linker neusgat gebeten was; ik vond het gebeten deel zeer gescheurd, en liet het geheel uitsnyden, zonder 'er meer aan te doen. Het Dier is thans nog zeer wel. Een schoon Paard, een Koe en twee Biggen werden door denzelfden Hond op denzelfden dag gebeten, en men gaf alle deeze Dieren slegts in-

[p. 345]

wendige middelen; doch zy zyn ook allen, binnen een Maand, aan dolheid gestorven.

Soortgelyke bykomstige omstandigheden had men ook tot bewys in de vyf der zeven boven genoemde gevallen, waarin slegts uiterlyke middelen gebezigd werden, dat de Honden, die deeze persoonen gebeten hadden, daadlyk dol waren.

Twee menschen, aan wien men de gebeten deelen noch uitgesneden noch uitgewasschen had, en die men alleen inwendige Geneesmiddelen had toegediend, werden de slachtoffers hunner ligtgeloovigheid.

Uit de bovengenoemde gevallen, gepaard met nog vier anderen, die ik in vorige jaaren bygewoond heb, meen ik deeze gevolgtrekkingen omtrent den aart van het dolle Hondsgift te kunnen opmaaken:

Dat het uitsnyden van 't gebeten deel, zelfs eenige dagen na den beet, genoegzaam is, om de uitwerking van 't gift voor te komen. - Dat het eerste kenbaare teken van deszelfs werking is, een pynlyk gevoel in het beledigde deel. - Dat de toevallen en gewaarwordingen van dit gift veel meer krampachtig, dan ontsteekingaartig zyn. - Dat het Systema Lymphaticum op eene geheel andere wyze als by de Inënting der Kinderpokjes, of de inplanting van eenige andere smetstof, door dit gift wordt aangedaan; gesteld, dat hetzelve in 't lichaam komt door opslorping.

Indien wy deeze Stellingen aanneemen, is het dan niet waarschynlyk, dat het gift zoo lang werkloos ligt in het gebeten deel, tot dat dit deel pynlyk begint te worden? kan de uitsnyding en uitwassching ook op dit tydstip van nut zyn? kunnen de volgende verschynselen, die zich dan allengs beginnen te vertoonen, niet veroorzaakt worden door eene onregelmaatige werking op 't Zenuwgestel alleen te verwekken? is het geheel onmooglyk, om, door de uitsnyding en uitwassching, hulp te kunnen aanbrengen, wanneer de Lyder reeds de Watervrees heeft?