Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1795

Leerredenen over belangryke Onderwerpen, door Allan Buchanan, in zyn leven, Bedienaar van het Euangelie, te Inverkeithing, In Schotland. Uit het Engelsch vertaald. Met een aanpryzend Voorbericht uitgegeeven door H.H. Viervant, Predikant te Amsterdam. 1ste en 2de Stukjen. Te Amsterdam, by M. de Bruyn. In gr. 8vo., te zamen 222 bl.

Niet voor de Drukpers geschikt, maar enkel uitgebreide Aanteekeningen van den Schryver, waren deeze Leerredenen; de Handschriften van welke meer dan veertig jaaren bewaard wierden, vóór dat zy in het licht kwamen. ‘Jesus, Gods Eeuwige Zoon - zyne oneindigwaardige Verdiensten - Jesus Christus, als dat Hoofd des Verbonds, in wien alle de beloften Gods Ja en Amen zyn - in wien de volheid woont - in wien wy alleen voor onzen Godlyken Rechter kunnen bestaan - uit wien wy alles moeten ontvangen, voor onze heiligmaking en geestlyken stryd - door wien wy bewaard worden door 't geloof tot de Zaligheid, en eens meer, dan overwinnaars, zullen zyn; deze Jesus, en dit alles van hem,’ zegt viervant, ‘is de hoofdinhoud dezer Leerredenen.’ Het eerste Stukje bevat vyf, het tweede dertien, Leerredenen. De laatstgemelde, loopende allen over de woorden van paulus, 2 Kor. IV:6, hebben ten onderwerpe, inzonderheid, het werk der Verlichtinge in 's menschen hart, op zulk eene wyze, als buchanan zich die zaak voorstelt; van welke men zich eenigermaate een denkbeeld zal kunnen vormen, als men den Schotschen Leeraar, onder andere, hoort beweeren, ‘dat de toestand der ziel, eer dit werk der verlichting aan haar gebeurt,

[p. 327]

niets anders is, dan een klomp een bajert van verwarring, donkerheid en verbystering;’ dat deeze Verlichting der ziel eene daad van scheppend Alvermogen is; dat Gods werk in de Verlichting, of Wedergeboorte, onverwinnelyk is; dat de H. Geest, de derde Persoon in de Eeuwiggezegende Drieëenheid, de Werkmeester deezer Verlichtinge is, enz. enz. Over 't geheel genomen, en in haare byzondere deelen, zyn deeze Leerredenen, of liever uitgewerkte Schetzen, zuiver rechtzinnig, in de betekenis van dat woord, volgens de meening der Godgeleerden, die de Uitspraak en Voorschriften der Dordrechtsche Vaderen voor zuivere Euangelieleere aanzien; terwyl anderen, die op het klaare en eenvoudige meer gesteld zyn, ginds en elders, volgens hunne manier van denken, veel onschriftmaatigs zullen aantreffen. In de dagen welken wy beleeven, die meer dan eenige andere met bondig beredeneerde Leerredenen zyn gezegend, twyfelen wy of buchanan's Leerredenen, hoewel met het aanpryzend gezag eens Orthodoxen Amsterdamschen Predikants bekragtigd, wel veel fortuin zullen maaken.