Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1791

[p. 98]

Weldaadige stichting, ter bezorging van arme zieken, te Petersburg.

Is 'er iets het welk der Menschheid tot eere strekt, en waarvan een Berigt voor ieder Menschen-vriend van zeer veel waardy is, zo is het ontwyfelbaar van eene zodanige Stichting, welke strekt, om ongelukkigen alle vereischte hulp en onderstand te bezorgen; van deezen aart nu is deeze, en die daarom ook, tot roem dier braave Mannen, welke den eersten grond daartoe gelegd, of door mildaadige giften dezelve ondersteund hebben, verdient alöm bekend gemaakt te worden.

Misschien worden daardoor, teffens, op zulke plaatzen, alwaar geene genoegzaame zorg voor dergelyke ongelukkigen gedraagen word, zommige gevoelige harten opgewekt en aangespoord, om naar middelen om te zien, en schikkingen te beraamen, waardoor hunne noodlydende Natuurgenooten, in derzelver troost-, raad- en hulp-behoeftigen toestand, ondersteund, en daardoor aan het Vaderland de wezenlykste diensten kunnen beweezen worden.

Een Berigt van deeze Stichting is, in 't Jaar 1789 te Petersburg gedrukt, uitgegeeven, en een uitvoerig uittrekzel daarvan te vinden in het 23ste Stuk van het Medic. & Physisch. Journal van den Hoogleeraar baldinger. Wy zullen ons, by gebrek van ruimte, slechts met een korte schets 'er van te geeven, moeten vergenoegen.

In het begin van 't Jaar 1788, verzogt de Wel Eerw. Heer lampe, Luthersch Predikant by de St. Pieters-Kerk, te Petersburg, den Heer Doctor guckenberger om zyne hulp, by eenige arme Kranken; waartoe deeze niet alleen terstond bereidvaardig was, maar daarby teffens beloofde, om zyn Eerw. behulpzaam te zullen zyn, in het bevorderen van die heilzaame Stichting, tot welker instandbrenging gemelde Heer lampe toen reeds met allen iever werkzaam was. Welhaast wierden 'er meer andere edelaartigdenkende Geneesheeren gevonden, die zich vrywillig aanboden, om de arme Kranken voor niet te willen bezoeken. Nu wierd 'er echter noch een genoegzaam Fonds vereischt, waaruit de geldsommen, ter betaaling der Medicynen, ter oppassing der Zieken, en dergelyke benodigdheden, konden gevonden worden.

De Wel Eerw. lampe gaf. ten dien einde, een Uit-

[p. 99]

nodigings-berigt in het licht, waarby zyn Eerw. alle weldenkende gegoede Inwoonders verzogt, om 's Jaarlyks eene milde gift uit te keeren, ter oprichting en tot onderhoud van gemelde Stichting: in welk Berigt zyn Eerw., niet alleen op eene treffende wyze, de redenen, die hem daartoe bewogen hadden, maar ook te gelyk het oogmerk, en de manier, hoedanig men met het byeen gebragte geld zoude handelen, te kennen gaf. ‘Ieder arme Zieke, zonder onderscheid van Natie of Godsdienst, zoude hierby aangenomen worden. Ieder, die tot ondersteuning iets toegebragt had, zoude het regt hebben, om Kranken, van welker onvermogen hy overtuigd was, tot het verzorgen en ter geneezing aan te beveelen. De aangenomen Zieken zouden bezogt worden van dien Arts, daar zy het naast by woonden, en konden de Geneesmiddelen, zonder betaaling, in eene naby geleegene Apotheek af haalen; zynde men reeds met verscheide Apothekers overeengekomen, dat deeze de voorgeschreven Geneesmiddelen, voor 15 à 20 percent beter koop, als gewoonlyk geschied, leveren zouden. De oppassing der Kranken zoude men aan hunne vrienden en bloedverwanten overlaaten, doch, in buitengewoone voorvallen, zulks, door daartoe gestelde oppassers, bezorgd worden. Wanneer 'er geld tot verzorging of onderhoud vereischt werd, zoude zulks op een handschrift van den Geneesheer uitgekeerd worden. Ook zouden die Kranken, welken kwamen te overlyden, indien 'er geene middelen by overbleeven, van een kist verzorgd, en behoorlyk ter aarde besteld worden.’ Men zal eene naauwkeurige lyst van alle aangenomene Kranken houden, van derzelver ouderdom, geslagt, ziekte, geneezing, aflyvigheid, en dergelyke; als mede, van de geheele ontfangst en uitgaave, alle halve Jaaren behoorlyke rekening en verantwoording aan alle deelneemenden voorleggen.

By dit Berigt was noch een ander gevoegd, ondertekend door negentien voornaame Geneesheeren, Heel- en Vroedmeesters, waarby dezelve een aantal voldoende redenen opgeeven, waarom deeze Stichting, verre boven de verzorging der Kranken in Gasthuizen en Hospitaalen, te verkiezen was, en dezelve maakte vervolgens eene onderlinge schikking en verdeeling, ten einde alles behoorlyk en geregeld behandeld zoude worden.

Deeze uitnodiging bleef niet zonder vrugt, een aantal weldenkende Menschen-vrienden bragten ieder het hunne by,

[p. 100]

om deeze welberaamde Stichting tot stand te brengen, en de gewenschte duurzaamheid te bezorgen; onder deezen muntte in de eerste plaats uit, de Heer Geheime Raad vietinghoff, waarby zich vervolgens de Groot-Vorstelyke Kinderen, en meer anderen, voegden.

De Wel Eerw. Heer lampe belastte zig met het algemeene bestuur, terwyl de reeds genoemde Geneesheeren, Heel- en Vroedmeesters, met allen yver, voor de herstelling der behoeftige Zieken zorgden, zonder daar voor eenige andere belooning te genieten, dan die uit de bewustheid, van braave, edele, daaden verrigt te hebben, voortvloeit.

Van het begin der Stichting, zynde April 1788, tot in het midden van de Maand December 1789, heeft men 707 Persoonen aangenomen, van welken 'er 542 zyn geneezen, 55 gestorven, 42 uit hoofde van slegt gedrag, of ongehoorzaamheid, verlaaten, en 58 nog onder handen waren. De kosten, hiertoe besteed, bedroegen te zamen 2958 Roebels, 71 Kopiken, waarvan voor Medicynen betaald zyn, 1773 Roeb. 33 Kop., voor de verzorging der Zieken, de Oppassers, Boode-loon, Begravenis-kosten, en diergelyke, 1185 Roeb. 38 Kop. Onder deeze verzorgde Kranken waren 71 van de Grieksche Kerk, 523 van onderscheide Luthersche Gemeenten, 5 van de Engelsche, 18 van de Gereformeerde, 29 van de Roomsch Catholyke, en 63 Vreemden, wier Godsdienstige denkwyze niet opgegeeven is. De meesten deezer verzorgden waren leden uit den burgerstaat die verarmd waren, behoeftige ambagtslieden, of derzelver knegten, Weduwen, en nieuwlings aangekomene vreemdelingen.

Een lyst van de verschillende Ziekten op te geeven, waaraan dezelve gelaboreerd hebben, zoude te wydloopig zyn; het reeds gezegde zal genoegzaam wezen, om ons dien braaven Leeraar, de Wel. Eerw. lampe, welke door zyn gedrag betoont een der regtschapen Jongeren van zynen grooten Meester te zyn, wiens Leer en Lessen hy verkondigt, naar waarde te leeren kennen, en daarby het verdienstelyke van die Menschlievende Genees-, Heel- en Vroedkundigen, benevens die van alle Weldoenders dier weldaadige Stichting, met hoogachting en toebidding van des Hoogsten Zegeningen, op hun waaren prys te doen schatten.