Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1791

Waarneemingen op de verzameling van lichaamen, geplaatst in de gewelfzels, toebehoorende aan de minnebroeders en Jacobynen in Toulouse. Door den Heer De Puymaurin.

(Uit de Histoire & Memoires de l'Academie Royale a Toulouse.)

In de Kerken, aan de Kloosters der Minnebroeders en Jacobynen te Toulouse toebehoorende, zyn eenige Graven, waarin de daar nedergelegde Lichaamen geene verrotting ondergaan. Men veronderstelt, dat de kaik, tot het bouwen der Kerken gemaakt, ter plaatze, waar deeze Graven zyn, gebluscht en langen tyd bewaard is. Wanneer men deeze Graven ledigt, vindt men de Lyken onverteerd, zy worden in gewelven gezet, en staan overeinde tegen den muur. Aan het eene einde deezer vertrekken is een hoop Beenen, Armen en Hoofden, zo wel bewaard, dat ze eene plaats in het Kabinet eens Ontleedkundigen verdienen.

De Ingewanden, met de zenuw-, pees- en kraakbeenagtige deelen, zyn veranderd in eene zelsstandigheid die naar vermolzemd hout gelykt, en, gelyk 't zelve, vuur vat; doch deeze vervalt tot stof op het drukken met de vingeren: deeze byzouderheid nogthans is toe te schryven aan de doorvreetende myter. De Ooaleden, Lippen, Ooren en Tong zyn wel bewaard; doch vertoonen zich, zo wel als de huid, gelyk droog en geschrompeld leder, de Neus, Tanden en Nagels zyn nauwlyks eenigzins veranderd; het Brein is een geel poeder, naar zaagzel zweemende,

[p. 85]

zonder reuk of smaak; in eenige zyn de groote Zenuwen en Bloedvaten nog geheel: de Beenderen behouden derzelver vastheid; doch zyn zeer ligt, en de grootste deezer Mummies, (want zo mag men ze noemen,) schoon vyf voeten en vier duimen hoog, woogen niet meer dan twaalf ponden Troys gewigt.

't Gelaad en de Weezenstrekken zyn zo wel bewaard gebleeven, dat men voorbeelden gezien heest van Persoonen, die hunne Vrienden en Bloedverwanten herkenden: men wil, dat de uitdrukking op het gelaad getekend, in het ontzaglyk oogenblik der ontbindinge, steeds overblyst. - Niets, zegt de Heer de puymaurin, kan treffender zyn voor den Wysgeer en Zedekundige, dan deeze verzameling van Dooden in derzelver onderscheidene gedaanten. Schrik, Pyn, Wanhoop, Hoop, Gerustheid en Vertrouwen, merktekenen veeler Gelaad. De meeste weezenstrekken zyn mismaakt en leelyk; doch daar worden 'er gevonden die eene Bedaardheid en Gerustheid aanduiden, welke het troostryk denkbeeld inboezemen, dat voor allen het uur des Doods geen tydstip is van Benauwdheid of Schrik.

Men verhaalt, dat de beroemde maupertuis, die een jaar vóór zyn dood zich te Toulouse onthieldt, menigmaal een bezoek aflei in deeze Verzamelplaatzen, 't geen hem doorgaans het overige van dien dag zeer ernstig en peinzend maakte. Dewyl de zamentrekking van het vel des aangezigts aan eenigen deezer Dooden een glimlachend gelaad geeft, vioeg iemand, die geestig wilde zyn, aan maupfrtuis, ‘waarom deeze Dooden lachten?’ - Om de Leevenden, gaf maupertuis hem ten antwoord.