Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1791

Iets van Henrik Antoni Tollé,Predikant te Vere. Te Vere, by C.M. van de Graaf, 1790. In groot octavo, 96 bladz.

De Eerwaarde tollé geeft dit Iets in zyn 61ste Jaar uit; niet om (zo hy zegt) daar mede te pronken: want daar is het niet fraai genoeg voor; maar om een welmeenend gedenkteken op te rigten, 1.) voor eenige allervoortreffe-

[p. 42]

lykste, zo reeds overledene, als nog levende Mannen, die aan het Vaderland en de Kerk van veel nut geweest zyn, en nog zyn. 2.) Om aan andere Vrienden, en zyne twee overledene Echtgenooten, zyne liefde te verzegelen: en eindelyk ten 3.) om den Leezer eenige byzonderheden mede te deelen, raakende de Rederykkamer der Stad Campvere. Het laatste, hoe kort, is zeker het beste gelukt, blykende uit dezelve, dat 'er nog beden een Rederykkamer te Vere plaats heeft: voerende ten Spreuke: In reijnder Jonsten groeijende, hebbende tevens een A.B.C. Bordje in haar schild, wordende de Broederschap genoemd, de Missende Scholieren; wier getal nooit boven de 35, en nooit onder de 17 geweest is, zynde heden nog 21. De Opperprins van deeze Veersche Rederykkamer is thans de Heer johannes de vriend, Oud-Burgermeester van Vere; en de Oud-Opperprins is de Heer johan marinus chalmers, Oud-Raadpensionaris van Zeelend. - Dat de Eerw. tollé ook Lid is, bewyst de uitgave van dit Boeksken.

Als een werk van Redenrykers uit de XVde en XVIde Eeuw, en wel van zulken die als A.B.C. kinderen en missende willen aangemerkt worden: kunnen zommigen deezer rympjes 'er nog al door. Intusschen zouden wy de volgende Vraagen, op het eind der XVIIIde Eeuw, zo min als hunne beäntwoording, verwagt hebben.

Vraag in 't Jaar 1788.

ô Broederen! wilt my verkonden,

Waar word in 't Bybelwoord 't gebruik van zeep gevonden?

Antwoord.

't Gebruik der zeep is klaar te vinden,

Dit zeg ik aan myn Kamervrinden;

In 't eerfte, in 't Oude Testament,

In 't laatste Boek zeer wel bekend,

In 't derde stuk, in 't tweede deel,

Dus is myn antwoord in 't geheel.

Vraag in 't Jaar 1790.

ô Broederen! wilt my verhaalen,

Wie heeft in zynen Naam juist alle de Vocalen?

[p. 43]

 

1ste Antwoord.

 

 

 

'k Vind in jehova's Naam juist alle de Vocalen,

 

Dat kan ik u Heer Prins en Broederen verhaalen,

 

Dat wat met dezen naam bedoelt word, zeg ik niet;

 

De omschryving is te ryk, myn veêr te zwakke riet.

 

 

 

2de Antwoord.

 

 

 

In jehova's grooten Naam

 

Klinken ze alle vyf bekwaam.

 

En in dien van ojevaar,

 

Vind men ze alle by elkaar.

 

 

 

3de Antwoord.

 

 

 

Heliogabalus! dit konnen we u verhaalen,

 

Heeft in zyn eigen naam juist alle de Vocalen.

 

 

 

4de Antwoord.

 

 

 

Artemidorus heeft juist alle de Vocalen,

 

In regten rang geschikt, dit kunnen we u verhalën.

Wy besluiten uit deeze en andere Vaerzen, even als de Eerw. tollé, ‘dat de Leden van deeze Redenrykkamer, noch bedryvig of werkzaam zyn, hoewel zy als A.B.C. kinderen, en het verhevene der Dichtkunde nog missende Scholieren, zich slechts men rymen bezig houden.’ Doch wy gelooven niet, dat zy, dus doende, meerdere vorderingen in de Dichtkunst zullen maaken. Ook zou het mogelyk al zo nut zyn, dat zodanige lieden, welke Jehova's naam, naast dien van een Oyevaar, in hun Kreupeldicht weeten te plaatsen, liever geheel bedryfloos dan werkende waren: of zo zy al, om de Broederschap in stand te houden, moesten werken; dat zy dan hunne onrype of overrype vruchten niet verder lieten zien, dan volstrekt noodig ware, om aan hunne verplichting te voldoen. Men kan, met het beste hart, dwaasheden begaan, die min eenvoudigen tot snoode oogmerken zouden dienen, om zo wel de zaaken als de persoonen belagchelyk te maaken. - Het afbeeldzel van den Schryver, dat voor dit Iets geplaatst, en de derde Proef der Ets- en Graveerkunst van jacob schwartzenbach, Schilder te Vere, is, doet ons meer goedheid en eenvoudigheid, dan wel doorzicht, in 's mans karakter vooronderstellen. Aan die eenvoudigheid schryven wy de uitgave van deeze rymen toe, vooräfgegaan door ver-

[p. 44]

scheidene Lofvaerzen, naar den ouwerwetschen trant: doch wy raaden zyn Eerwaarde geen vervolg van soortgelyke stukken aan; al riepen alle de aankomende Prinsen der Rederykkamer te Vere, met den Heer pieter angoisse:

Ga zo voert! en doe nog meer,

Om de missende Scholieren,

Door uw zwaanenschacht te sieren.

'k Dank u, Wel Eerwaardig Heer!