Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1789

Gedachten by den morgenstond, in den zomer.

Ontwaakt, ontwaakt uit uwe sluimeringen, gy gevederde zangers, begroet den morgenstond met uwe bekoorlyke, met uwe schelklinkende, toonen, heft een danklied aan ter eere van Hem, die u het vermogen instortede, om, door uwen lieflyken zang, den geest van verheevener weezens te betoveren, ter eere van Hem, die u, by het aanbreekend morgenrood, tot uwen schuldigen pligt roept, om de herleevende natuur te vervrolyken. Hoe schoon vertoont zig in de Oosterkimmen de glans des dageraads, nog schooner door de zachtjes voortgolvende wolkjes, die met purper en goud omzoomd schynen! door zynen verrukkenden luister zoo wel als heilzaamen invloed op alles, 't welk leeven ontvangen heeft, wekt dezelve onzen eerbied op voor dat onbegrypelyk Opperweezen, 't welk deezen aardkloot in zulk een verband met de gulde Zon en de overige hemelbollen plaatste, en derzelver eens bepaalde loopkringen en dagelyksche omwentelingen zoo bestendig doet voortduuren, dat de afwisselingen van dag en nacht elkanderen beurtelings blyven vervangen.

[p. 501]

Welk eene bevallige schoonheid heeft dat flaau licht, 't welk den aanbreekenden dageraad op zilveren wieken aanvoert! maar hoe glansryk moet die schitterende vuurbol zelve zyn, waar van dit licht de voorbode, de in den dampkring te rug gekaatste weerglans, is!

Met welk eenen heerlykheid - vollen luister begint de gulde zon zig aan onzen gezicht-einder te vertoonen, en haar beweldadigend licht over de hoogste toppen der gebouwen en bosschen te verspreiden!

Met een gevoel der warmste aandoeningen, beschouwe ik uw levenwekkend licht, ô altydbrandende dagtoorts, daar uwe verlichtende, uwe alleskoesterende en verwarmende, straalen myne ziel een nieuw leeven instorten!

De sluimerende natuur verlangde reeds na uwen weldaadigen invloed, millioenen van Schepzelen verheugen zig, wanneer zy door uw opdagend licht uitgenodigd worden, om zig in uwen purperen gloed wederom te bakeren, wanneer zy door uwe levenwekkende straalen omscheenen worden.

Hoe verrukkend schoon vertoont zig het tapyt der aarde by het aanbreekend licht der alles vervrolykende morgenzon, de paarlächtige daauwdruppelen, door welke de verslapte plantgewassen verkwikt worden, kaatsen eenen zilverkoleurigen weerglans te rug, nu zy door de ryzende Zon bestraald worden, terwyl de verkwikte gewassen hunne malsche en zapryke hoofdjes, met vernieuwde kragten en teffens met vernieuwden luister, om hoog heffen.

De gulde Koornairen, door den daauw bevogtigd zynde, buigen haare hoofden statiglyk na den grond, en leeveren voor den Natuurbeschouwer zoo wel een verrukkend schoon gezigt op, als zy het vooruitzigt op eenen ryken oogst van den arbeidzaamen landman streelen. Het schommelend loof der rykgelaadene vrugtboomen treft ons oog door haar bevallig groen, waar agter de vrolyk zingende boschbewoonders zig verschuilen, terwyl de te rug gekaatste glans der morgenzon, de door den daauw bevogtigde boomvrugten, daar by glinsterende doet afsteeken.

De fraai geschakeerde bloemen ontsluiten haare kelkjes, welke zy, geduurende haare sluimeringen in den somberen nacht, gesloten hadden, nu zy, door het vervrolykend licht des dags, wederom bestraald worden; het oog - betoverend schoon van derzelver verschillende koleuren rukt ons zoo wel in verwondering weg, als derzelver balsemgeurige reuk onzen geest verkwikt.

Het door de groene beemden heen dartelende wollig Vee toont zig verblyd over den opdagenden morgenstond, welken de huppelende runderkudden, door een schorder geluid, verwelkomen.

De wakkere Landman, uit den slaap opgereezen zynde, verlaat zynen nedrigen Stulp, en treedt moedig en vergenoegd in het veld, om zynen lastigen arbeid te beginnen, terwyl het vrolykzingend Melkmeisje zig gereed maakt om de volle uijeren der Koeijen, welke, met ongeduld, al loeijende haare komste te gemoet zien, in haare glinsterende emmers, te ontlasten.

[p. 502]

Verspreidt nu de gulde morgenstond den weldadigsten invloed over alle levendige en bezielde Weezens in het Plant- en Dieren - ryk, hoe zoude ik dan, by de bespiegeling daar van, myn harte kunnen toesluiten voor die zagte en verkwikkende aandoeningen, welke, uit de stille overweeging van den opgaanden dageraad, geboren worden!! Neen! de onbepaalde wysheid, en peillooze goedheid van het Goddelyk Alvermogen, waar door ik, die te vooren als een onding sliep, uit den grondeloozen bajert van onbestaanlykheid te voorschyn getrokken ben, zal altoos door my bewonderd worden.

Gy zyt het tog, ô Vader aller Schepzelen, die den ondoordringbaaren sluijer, waar achter ik als een ongeschapen weezen in de duisternisse verborgen lag, opgerold, en my door uw levenwekkend Alvermogen op het doorlugtig schouwtoneel der natuur geplaatst hebt, om, in den omvang van Uwe alles - verzorgende goedheid, de beweldadigende uitwerkzelen uwer verlichtende gunste te smaaken; het licht, door welks glansryken luister gy omhuld zyt, verspreidt eenen zachten weerglans over mynen geest, en verwekt in denzelven de verkwikkelykste aandoeningen, welke uit de hoofdfontein aller Zaligheden opstygen, waar uit gelukkiger geesten geheele stroomen des heils mogen indrinken.

Welke Zaligheden smaakt myne ziel thans, nu de herleevende natuur in den opdagenden morgenstond, haar met een vervrolykend gelaat toelacht, nu zy, door deszelfs bekoorlyke schoonheid getroffen, en met eerbied voor dien getrouwen Alverzorger, wiens werkzaam oog steeds op alle zyne Schepzelen geslagen is, op nieuw vervuld word.

Liefderyke Vader! hebt gy my thans uit eenen gevoelloozen staat, waarin ik door de zuster des doods gedompeld was, wedergebragt in eenen gevoelvollen en herleevenden toestand, ik zal U mynen Weldoener dan voortaan in deezen morgenstond der Eeuwigheid, roemen en danken, ik zal overeenkomstig de eedele vermogens, met welke ik als een redelyk Schepzel voorzien zynde, my boven zoo veele rangen van onvolmaakter wezens, verheffen mag, U den Allervolmaaktsten een loflied toezingen, dit leeven zal voor my de morgenstond van dien nimmerëindigenden dag uitmaaken, op welken verheevener Weezens altoos, door den schitterenden gloed dier Zon, welke nimmer taant of ondergaat, bestraald zullen worden, van dien dag, den welken nooit een sombere nacht zal vervangen, om haare vaale wieken over het schouwtoneel der Eeuwigheid uit te spreiden, van dien dag, op welken een altoosvervrolykend licht van geluk verhevener geesten zal te rug houden, om na deszelfs avondstond te verlangen, van dien dag, op welken hunne vermogens nimmer zullen worden verzwakt of uitgeput, zoo dat zy de rust tot versrissching niet nodig zullen hebben.

Minnertsga, 13 Aug. 1789.

d. van der schaaf. V.D.M.