Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1789

[p. 292]

Geslachtboom van het oud Adelyk Stamhuis der Heeren van Brederode. Te Amsterdam, by A. van der Kroe en A. Capel, 1788. In gr. octavo 31 bladz.

In dit Stukje, behoorende tot het bekende Aanhangsel van de Vaderlandsche Historie, levert men ons een naauwkeurig getekenden en gegraveerden Geslachtboom, van alle de manlyke nakomelingen der Heeren van Brederode, met derzelver afkomst, uit Graaf Dirk den I. Dezelve gaat vergezeld van ophelderende berigten en aantekeningen, wegens de persoonen op deezen Geslachtboom vermeld; waar uit men het merkwaardigste, nopens dit oud Adelyk Stamhuis, zo beroemd in onze Vaderlandsche Geschiedenissen, kan opmaaken. Men is dien Geslachtboom, met de ophelderende berigten, verschuldigd aan wylen den kundigen Heer Jacobus van den Toorn te Alkmaar; wiens arbeid daaraan besteed de Heer Jan van Panders, mede te Alkmaar, ter openbaare drukperse heeft gelieven over te geeven. De verdere aantekeningen zyn 'er door deskundigen bygevoegd, en een hunner heeft 'er nog een Naschrift aangehegt, raakende eenen afstammeling, met naame Hendrik Gerritsz. op de Quelder, gewoonlyk genoemd Jonker Hendrik van Brederode: ‘dien, zo wel als zyne Broeders Pieter Gerrits en Symen Gerrits, by Acte in dato 26 May 1773, uit hoofde van zyne geboorte, wettig en geregtigd verklaard is, tot het oefenen van de Jagt, in de Houtvestery van Holland en Westvriesland.’ - Van deezen Persoon meldt men, (en hy erkent zelf, by ondertekening, de waarheid van 't verhaal,) dat hy, in laage omstandigheden, eene gebreklyke opvoeding gehad, maar, in laatere dagen, door aanhoudende vlyt, leezen, schryven en cyferen geleerd heeft. Van deeze zyne verkreegen bekwaamheid heeft hy, naar luid van dit berigt, zich wel byzonder bediend, ter beoefeninge der Heilige Schriften, vooral van de Boeken der Propheeten, en ter naspooringe van het Tydrekenkundige. In deeze zyne oefening helt hy sterk over, tot het doen van tydrekenkundige voorspellingen, ook met opzigt tot den tegenwoordigen tyd; beweerende dat hy zulks uit de Boeken der Propheeten, en de Openbaaring van Joannes, door vergelyking der Prophetien met elkanderen, op een goeden grond kan afleiden. Men wil, dat hy reeds ver-

[p. 293]

scheiden zaaken van die natuur voorspeld heeft, welke daadlyk op den gestelden tyd voorgevallen zyn: en de Opsteller van dit Naschrift geeft ons ten laatste nog eene voorspelling aan de hand, met betrekking tot eene kortaanstaande gebeurtenis, die Jonker Hendrik van Brederode op dien grond verwagt. ‘'Er zal, naamlyk, binnen kort, een Oorlog buiten de paalen van ons Land ontstaan, in welken vier voornaame Mogenheden zullen gemoeid zyn. En eene van die Mogenheden zal daardoor zeer aanmerkelyk geknakt worden. Die Oorlog zal duuren tot in het jaar 1792, waarna ons Land in zulk een bloei zal komen als het nog ooit geweest is.’ - Die lust heeft kan deeze voorspelling vergelyken met de voorzeggingen, op den naam van Ludeman, wegens het aanstaande, om en aan het jaar 1792; doch men ontruste zich niet over ongunstige, noch verheuge zich, by voorraad, over gunstige voorloopende berigten van dien aart. Het meermaals feilen van zodanig eene soort van voorspellingen behoorde, zou men zeggen, de menschen wyzer te maaken; dan 't schynt dat ééne gebeurtenis, die aan de voorspelling beantwoordt, (dat ligtlyk plaats kan hebben,) veeler vertrouwen op dezelve meer versterkt, dan zes en meer mislukte voorzeggingen het zelve kunnen verzwakken.