Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1789

De eerste waarheden van den Christelyken Godsdienst, op eene bevattelyke wyze, zonder bezwaar van 't geheugen, ten nutte van kleine Kinderen, voorgesteld. Te Amsterdam, by J. Roos en Zoon, 1788. Behalven de Voorrede, 48 bladz. in octavo.

Men is dit Stukje oirspronglyk verschuldigd aen den Heer J.F. Jacobi; welke een Geschrift van dien aart in 't Hoogduitsch gegeven heeft, dat den Eerwaerden J.F. Scheffer zo wel voldeed, dat hy besloote het zelve tot een leiddraed te verkiezen, en naer dit geleide een leerboekje voor de Nederlandsche Jeugd in 't algemeen, en voor de Jeugd in zyne geliefde Gemeente te Rotterdam in 't byzonder, te vervaerdigen. Het beantwoord by uitstek wel aan den Tytel, en men mag op goeden grond verwachten, dat 'er inderdaed een zeer leerzaem gebruik van gemaekt zal kunnen worden: vooral wanneer men de onderrichting van den Heer Jacobi in agt neemt, welke ook, in het gebruik van andere onderwysboekjes in Godsdienstige waerheden, te stade kan komen. - ‘By zeer jonge kinders van vyf of zes jaaren moet het onderwys niet met de eerste vraagen dezer aanleidinge begonnen worden. Dat vindt eerst plaats by kinders van zeven tot acht jaaren. Tedere kinderen moet men eerst zeer kleine en duidelyke spreuken van Gods volmaaktheden, en van de eerste en aangenaamste pligten jegens hem en den naasten trachten in te prenten, en wel zoo, dat men hen de-

[p. 15]

zelve niet op eene moeilyke wyze laat van buiten leeren, maar dat men ze hun zoo dikwils met liefde en vriendlykheid voorzegge, tot dat hun geheugen dezelve gevat heeft. Men moet ook niet te schielyk van de eene spreuk tot de andere voortgaan, dewyl de eerste dan ligt vergeeten worden. Wanneer het kind zeven en acht jaaren bereikt heeft, zoo kan men zulke vraagen doen, als in deze aanleidinge opgegeven worden. In den beginne moet men te vrede zyn, wanneer het kind richtig ja en neen antwoordt. Maar in 't vervolg van tyd kan men het zelve gewennen, om meer woorden uit de vraagen, die men het gedaan heeft, by te voegen. Maar men moet het geene antwoorden van buiten laten leeren; anders wordt het niet gewoon, zelve te denken. Wanneer het kind eerst eene vaardigheid in het lezen heeft, dan kan men het zelve spreuken van buiten laten leeren, maar geene antwoorden op vraagen, die uit zulke spreuken getrokken worden.’