Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1785

De Aristocraat en de Burger, door Gerrit Paape. Te Rotterdam, by J. Krap, A.Z. 1785. In gr. octavo, 61 bladz.

Dit stukje, 't welk grootendeels in een bloemryken, doch hier en daar wat opgezwollen, styl geschreven is, is in drie Brieven afgedeeld. In de twee eerste brieven schildert ons de Heer paape den Aristocraat, doch met zulke haatelyke en afzichtige trekken, dat wy vertrouwen, gelyk hy zelve ook schynt te kennen geeven, dat het ensemble of geheel van dit schildery slegts een ideaal is, waarvan de byzondere details alleen hier en daar afzonderlyk verspreid zyn. In den derden of laatsten brief, die meer beredeneerd geschreven is, handelt de Schryver over het beleid en voorzichtigheid, die 'er vereischt wordt om de regenten hun plichtversuim onder het oog te brengen en de ingeslopen gebreken te herstellen, en over de bedaarde werksaamheid en gemoedsgestalte van den weldenkenden

[p. 508]

burger in dit geval, en de zwarigheden, die hy in zyne bedoelingen ontmoet. Schoon wy gelooven, dat 'er in dit geestig geschreven stukje veel waarheid gevonden wordt, en dat men nooit jaloers genoeg zyn kan op zyne vryheden en voorrechten, noch te waakfaam tegen de inkruipingen der heerschzucht, onder welke benaamingen zy zich ook voordoet; zo gelooven wy toch tevens dat men thans voorzichtiger deed, wanneer men, in plaatze van door haatelyke tafereelen, de verwyderingen, die 'er hier en daar tusschen burgers en regenten ontstaan zyn, te vergrooten, dezelve integendeel trachtte te heelen, en de onderlinge eensgezindheid op goede gronden te herstellen, op dat ons zo lang gefolterd gemeenebest, dat het slagtoffer is van alle die verdeeldheden, en dieswegens buitenslands verguisd en veracht wordt, eens weder het hooft mogt opbeuren, en zynen ouden roem doen herleeven by de nabuurige volken.