Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1784

Schilderachtig togtje, van Nymegen naer Kleef.
Door L. Stoppendaal, Pz.

Afsprack gemaekt hebbende met eenige goede Vrienden, om van hier een Togtje naer 't nabuurig Kleef te doen, streelden wy ons, reeds eenige dagen te voren, met de aengenaeme verbeelding van de bekoorlyke vermaeken, die wy aldaer zouden genieten.

De dag voor ons reisje was droevig en somber, met tusschenpoozen van regenvlaegen verzeld, en voorspelde ons weinig goeds van ons voorneemen.

De morgenstond van den volgenden dag lichtte eindelyk aen. Dezelfde somberheid bedekte het treurig gelaet des hemels; doch de wolken hielden nog haere regendruppels binnen. Men trad op het rytuig, verliet de Stad, en het open veld, dat ons een' ruimeren gezichteinder vertoonde, liet ons tevens een' opeengepakten drom van wolken beschouwen, die aenhoudende buiën deeden duchten. De dagtoorts was even boven de kim verscheenen, en schoot nu en dan, van tusschen de zwarte waterbergen, haere koesterende straelen, op het omgelegen veld, waer het goudgeele koorn, en de wit bloeijende boekweit, tusschen akkers met verscheidene vruchten bepoot, ons het schoonst gezicht verschaften. De lieflyke lommer der hooggetopte boomen, waermede de weg aen wederzyden beplant is, het geritzel van 't loof, zachtelyk door den wind bewoogen, het gekweel van 't gevederd koor, dat den pas herboren dag blydelyk begroette, de maeiers, die hunne sikkels op de welige akkers in de tedere halmen zwoegende sloegen, de landlieden met hunne karren de staldeuren verlaetende, om vruchten van de velden te haelen, de reizigers, zo

[p. 411]

te voet, als door kleppers voortgetrokken, hier diepzinkende valeien, daer hoogstygende bergen, alles deed ons oor en oog de aengenaemste aendoeningen beurtelings ondervinden.

De hemel heldert zich intusschen op; de wolken verdeelen zich; de gloed der zonne breekt meerder door, en verdryft de huivrigheid van den koelen morgen; onze hoop herleeft, van onze geneugten, door een aengenaem weder, te zien vermeerderen.

Men nadert allengskens Kranenburg; men komt binnen zyne muuren; de grootste helft van den weg is reeds asgelegd. Eenige verversching genomen hebbende, spoed men zich rasch voort; men reikhalst neer het doel van zynen Togt.

Eindelyk komt men binnen de schoone dreeven der Koninglyke Warande; de dichte takken, die een uitgestrekt prieel vormen, de bekoorlyke stilte, doen onze ziel eene vreedzaeme kalmte ontwaer worden. Men treed in het Bronhuis by den Kastelein Robberts af. Een menigte vreemdelingen, allen nog in hun nachtgewaed, waer van sommigen aen 't ontbyt zaten, anderen zich ter wandeling begaven, begroetten ons heuschlyk. Wykt knaegende zorgen van deeze plaetse der ruste en der genoeglykste uitspanningen! Hier worden de diepdenkende Staetsman, de zwoegende Handeldryver, de nyvre Kunstenaar, de droesgeestige Mymeraer, in hunnen last en kwelling verligt, en zetten al hun folterend zielsverdriet voor een poos ter zyde.

Het vroegtydig verlaeten onzer bedden, de schokkende beweeging van eenige uurtjes, hadden onzen eetlust gewet. Men nam met graegte een verkwiklyk ontbyt in een open tuinhuis, waer wy de hoogspringende fontein, de steile naeld met een' gebarnasten held, het ruime koepelvormige bronhuis, en het schoone Amphiteater voor ons staerend oog hadden liggen. Weldra gaen wy dit alles bezichtigen, vinden eenige jonge Kleefsche Maegden het bronwater gebruiken, proeven mede van hetzelve, bezoeken den fraeien nieuw aengelegden Koninglyken tuin, aen de tegenoverzyde naest het huis van den Kastelein Meiwald liggende, met allerhande soort van vreemde boomen beplant, met schoone waterkommen en grasperken versierd, en met eene menigte welriekende bloemen prykende.

Men klautert den berg op; elke vlakte doet het verruklyk gezicht op dezelve verwyden; hooge pallissaden, die tot eene afschutting voor het Wild strekken, en het beklimmen van den top byna ondoenlyk schynen te maeken, schrikten ons niet af; men streeft tegen dezelve op; een boer, daer by geval tegenwoordig, en welken wy, op dien stond, als een' Beschermëngel beschouwden, is den min radden daerin behulpzaem; men bereikt eindelyk den top; wy werden tevens door aendoening en bewondering opgetoogen, onzeker werwaerds het eerst ons

[p. 412]

oog te wenden. Klaverryke Weilanden met talloos vee, dichte boschaedjen, eene menigte van gehuchten en dorpen, de kronkelende rivier de Rhyn met opwaerds zeilende Schepen, de steile Eltensche berg met zyn adelyk Sticht, de Steden Emmerik, Nymegen, en Kleef in eene hellende laegte, doen onze verrukking tot eene hoogte stygen, die onze mond byna niet in staet was uit te stamelen.

Men daelt door eene betoverende laen naer beneden, begeeft zich naer het Hertoglyk Kleef, bezoekt eerst het donker Starrenbosch agter Belle Vue, de voortreflyke Lustplaets van den Heere Baron van Spaan, rust zich in die eenzaeme dreeven, waer de straelen der zonne naeuwlyks kunnen doordringen, wat uit, onder het opheffen van een zoetluidend lied, dat ons hoogst genoegen uitdrukte, treed vervolgens in de Stad, waer de kerken en kloosters eenigen tyd ons gezicht vermaekten, terwyl ons geen de minste lust bekroop om het afgezonderd leven der sombere kloosterlingen te omhelzen, en de vryheid en eene ruime lucht ons nog des te behaeglyker voorkwamen.

Een hartelyk middagmaal, in de Lustwarande, versterkte onze door de langduurige wandeling vermoeide leden.

Een stille en lieflyke avondstond deed ons Kleef, en alle zyne bekoorlykheden, met wederzin verlaeten; eene genoeglyke nachtrust verkwikte ons afgemat ligchaem; het herdenken van dien voor ons zo betoverenden dag deed ons nog verscheiden dagen voor de verbeelding brengen de schoone tafereelen, die wy in zo eene ruimte aenschouwd hadden. Wy verwonderden ons geenzins, dat onze zeer geachte Landgenooten, de Inwooners der Koop- en Scheepryke Provincie Holland, niet dan aen 't gezicht van een vlak en effen land gewoon, deeze gezonde, oog- en hartverlustigende oorden zo gretig bezoeken, en hunne drokke bezigheden daer voor een' tyd komen verpoozen.