Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1784

Berigt van een man, die, in verscheidene tyden, vier, zo arm- als been-breuken, onderging, en van de laatste in de dye, door één verband gepaard met de schuinsche ligging, spoedig genas.
Door G. ten Haaff.

Wilm steur, ruim vyf- en twintig Jaaren, van eene zwakke Rachitische gesteldheid, brak, in den Jaare 1767, door een val, zyn rechter Onder-arm, even boven de Geleding der Hand. - Volgens zyne betui-

[p. 155]

ging en opgaave, waren 'er meer dan twaalf weeken verloopen, voor dat men denzelven voor geneezen konde verklaaren.

1770. Brak hy zyn linder Onder-arm, dan deeze was in zeven weeken geneezen.

1777. Brak hy het linker Scheen- en Kuitbeen, en wel zó, dat de gebrokene einden door den huid heen staken. - Byna vier- en twintig uuren was hy hulpeloos blyven liggen, daarna in het Gasthuis deezer Stad gebracht. Deeze te zaamgestelde Beenbreuk werd, gelyk men ligtelyk kan nagaan, van aanmerkelyke toevallen, als hevige pyn, ontsteeking, met gevolg van verëttering, versterving, en bederving der gebrokene beeneindens, enz. gevolgd. Deeze toevallen vereischten diepe insnydingen, veele middelen, en een geruimen tyd, gepaard met groote oplettenheid, ter geneezing.

Eindelyk, de geneezing geslaagd zynde, zo dat de Lyder, zonder hulpe van krukken of stokken, door het Gasthuis begon te gaan, deed hy wederom een, in het oog geringen, doch zeer ongelukkigen, val: waar door het rechter Dyebeen, ter hoogte van omtrent vyf duim, boven de Knie, brak. - Ik vond de breuk dwers; en om deeze reden geene merkelyke afwyking der gebrokene einden; en dus kwam 'er geene uitrekking van het deel te pas. - Onder eene uitgestrekte welgepaste houding, geschiedde, op de allergemaklykste wyze, de herstelling. - Het gewoone verband, met lange bordpapieren spalken, die het gantsche deel als een koker omvatte, werd aangelegd; en het deel de allergemaklykste, dat is, de natuurlyke of schuinsche ligging, gegeeven. De Lyder, aan het liggen gewoon zynde, hield zich zeer stil, en was in zynen ongelukkigen toestand wel te vreden.

Deeze Breuk werd, nog van pyn, zwelling, ontsteeking, of eenig ander toeval, gevolgd. - Het gepaste en welaangelegde verband bleef in de vereischte order, den tyd van zeven weeken lang, zitten, zynde alleenlyk de banden, die de spalken om het deel vestigden, een en andermaal, een weinig aangehaald. - De eerste dagen is het verband met de gewoone Oxicraat, en daar na de plaats der Breuk met den Spiritus Matricalis, besproeid. - Dit eerste verband afgenoomen zynde, vond ik de Breuk volkomen geneezen, zoo dat de Lyder zich in staat bevond om te kunnen gaan.

[p. 156]

Opmerking.

Uit de drie eerste gevallen kunnen, in het algemeen, vooral jonge Heelkundigen, leeren, het groote onderscheid dat 'er in de gebrokene Arm- of Beenbreuken word waargenomen; en hoe de eene meer tyd, opmerking, en toediening van middelen, enz. ter geneezing vordert, dan de andere. - En, in het byzonder, leert het laatste geval, dat dwerse Beenbreuken, daar de gebrokene eindens veel steunpunten hebben, niet voorby den ander kunnen schieten, en dus geene noodelooze en pynlyke uitrekkingen vorderen, als mede geene vreeze voor merkelyke afwyking of verplaatzing behoeft te hebben, en dat men in deeze de spoedigste geneezing te wagten heeft. - Wyders, dat de schuinsche ligging, voor de natuurlykste en gemaklykste, moet gehouden worden. - Eindelyk, dat het zeldzaam verbinden, mitsgaders de diepe rust, voor de kragtigste middelen, ter spoedige geneezing, te houden zyn.

Rotterdam, 25 February, 1784.