KortVerhaal. Jaargang 33

[p. 149]

Apenrots
Reinout Wibier

‘Je weet hoe het is afgelopen met Hendrix?’ De Hondt vouwde het damasten servet zorgvuldig open, legde het op zijn schoot en keek mij aan of hij een belangrijke onthulling ging doen.

‘Je kent hem nog wel. Is zelfs nog een tijdje voorzitter geweest van de artsenvereniging. En afdelingshoofd. Maar ook voorzitter van de vereniging. Daarvoor moet je vrienden hebben. Afdelingshoofd wordt iedereen wel een keer. Als je maar lang genoeg wacht. Maar voorzitter van de artsenverenging, daar moet je vrienden voor hebben.’ De Hondt friemelde aan zijn servet en keek geïrriteerd in de richting van de kelner. ‘Kunt u ons wat inschenken alstublieft?’ en toen weer tegen mij: ‘Je kent hem toch nog wel?’

Ik mompelde iets dat net zo goed een bevestiging als een ontkenning kon zijn, waarop De Hondt met hernieuwd enthousiasme zijn verhaal over Hendrix vervolgde.

‘Precies, die kale vent ja. Hoofd van de afdeling. Voorzitter van de artsenverenging. Maar daar gaat het nu niet om. Binnen een half jaar na zijn benoeming was hij al overspannen. Heeft hem zijn huwelijk gekost ook. Aardig meisje, tien, vijftien jaar jonger. Heel leuk ding. Fris. Of hoe heet dat tegenwoordig? Kek. Gewoon een heel lekker wijf eigenlijk. Van die grote modellenogen en flapoortjes. Mooie cupmaat. B 75. Precies een handje vol. En een hele grote mond.’ Proestend pakte Eduard de Hondt zijn servet van zijn schoot en begon het tegen zijn snor te duwen. Tussen de grijze borstels zaten gele nicotinevlekken. Minuscule dauwdruppeltjes Sauvignon sprankelden tussen de stugge borstelharen. De bril van De Hondt was tot halverwege zijn dikke neus gezakt.

‘Leonieke,’ zei ik.

De Hondt keek mij van achter zijn servet vragend aan, begon vervolgens te bladeren in de menukaart.

‘Wat neem jij,’ zei hij, ‘ík ga altijd voor de sashimi. Uitstekende sushi-chef hier op vrijdag. Sublieme tonijn.’

‘Leonieke’, herhaalde ik. ‘Zo heet de vrouw van Hendrix.’

[p. 150]

‘Ex-vrouw, Henk, het is zijn ex-vrouw. Let je wel op als ik iets vertel? Maar goedje kent haar dus wel. Een verdomd knappe vrouw die Leonieke. Maar wat wil je. Twintig jaar jonger.’ De Hondt zwaaide in de richting van een van de kelners, kreeg geen reactie en vervolgde toen op fluisterende toon: ‘Overspannen. En goed overspannen ook. Ze hebben hem schreeuwend afgevoerd. Gewoon op een woensdagochtend is hij op tafel gaan staan bij het stafhoofdenoverleg. Dat ze stuk voor stuk tegen hem waren. Dat ze hem de vernieling in probeerden te helpen. Waarom iedereen hem het leven zo zuur probeerde te maken. Je kijkt me aan, Henk, alsof ik sta te liegen. Echt waar. Hij heeft het echt gezegd.’

Inmiddels stond een kaarsrechte kelner naast ons tafeltje aan het raam. Uitzicht over de Amstel. De schittering van een voorzichtig winterzonnetje tussen de rietkragen. De Hondt bestelde zonder de ober aan te kijken ook voor mij de tonijnsashimi en vervolgde zijn verhaal.

‘Ik ben hem zelfs nog gaan opzoeken. In Amstelveen. Van die prachtige woning aan de Apollolaan naar een flat in Amstelveen. Boven een winkelcentrum. Het zou me niks verbazen als hij daar met zijn moeder woonde. Muf rook het er, naar kattenbak en rottende snijbloemen. Had natuurlijk niets in huis en wilde mij toen met alle geweld meenemen naar een terras. Zaten we daar in dat winkelcentrum. Overal rollators. En warm. Alsof je in een overdekt zwembad zat, compleet met schreeuwende kinderen. Ik heb in dat hele winkelcentrum maar één knappe vrouw gezien. Een vakantiekracht op dat terras.Vast nog geen achttien?’ De Hondt nam grinnikend een slok van zijn wijn, verslikte zich en bracht zijn servet naar de mond. ‘Wat ik wilde drinken, vroegen ze me op dat terras. Gin-tonic, hadden ze niet, wodka-jus dan. Hadden ze ook niet. Koffie met een scheutje whiskey dan maar. Ook niet natuurlijk. Geen sterke drank, meneer. Ik heb daar slappe thee zitten drinken uit een glas waar je niet eens doorheen kon kijken zoveel kalkaanslag dat erop zat. En Hendrix maar huilen over hoeveel onrecht hem wel niet was aangedaan. Dat niemand hem een eerlijke kans had gegeven om zijn plannen door te voeren. Dat iedereen van meet af aan tegen hem was geweest. Dat hij nog steeds niet kon geloven dat zijn vrouw hem had verlaten. Dat ze hem alles had afgenomen, zelfs zijn broodrooster. Hoe meer hij klaagde, hoe sneller ik weg wilde. Jij Henk, jij wil toch niet eindigen als Hendrix? Op het terras van een Amstelveens winkelcentrum? Niemand wil eindigen op het terras van een winkelcentrum.’

[p. 151]

De kelner bracht twee witte langwerpige bordjes. Vijf stukjes dungesneden tonijn en een stukje ijsbergsla. Een smal streepje sojasaus. Een puntje wasabi.

‘Waarom krijg ik hier geen stokjes bij?’ vroeg De Hondt geïrriteerd. Zonder op antwoord te wachten prikte hij in hoog tempo één voor één de vijf stukjes vis aan zijn vork en stak ze in zijn mond.

‘Heerlijk. Tijd voor nog wat wijn, roep jij die lummel van een ober even. Wat ik je nu ga vertellen is belangrijk. Het kan je helpen niet als Hendrix te eindigen. Ik weet hoe zwaar het kan zijn op zo'n afdeling. Ik heb het zelf meer dan tien jaar gedaan. Afdelingshoofd.’ In de snor van De Hondt hingen nu ook kleine druppeltjes sojasaus. Zijn dikke neus glom van de wijn.

‘Weet je, zo'n afdeling in een academisch ziekenhuis is uiteindelijk niks anders dan een apenrots. Natuurlijk, iedereen doet zijn best om patiënten te helpen. Nou ja, de meesten dan, die zak van een Berendsen denkt alleen maar aan zijn Porsches, maar dat is een uitzondering. De meesten hebben heus wel het beste voor met de patiënten. Maar dat is niet genoeg. Er moet leiding zijn. Anders gaat iedereen zijn eigen stokpaardjes zitten uitvoeren. Dan worden er scorekaarten bijgehouden, met als belangrijkste categorie wie de meeste co-assistentes in bed krijgt. Zo werkt het nu eenmaal. Co-assistentes zijn de verpleegsters van de eenentwintigste eeuw.’

Buiten kwam een motorjacht voorbij. Gebruinde zestig-plussers die verveeld de vrijdagmiddagzon in tuften. Het blauwe canvas rond de kajuit zat vol groene vlekken. Op het achterdek stond een hond hysterisch naar de kade te blaffen.

‘Wat zo'n afdeling dus nodig heeft is dat iemand de leiding neemt. Zijn eigen visie uitvoert. Niet al die democratische bullshit. Een sterke leider, Henk, dat is wat je moet zijn. Zodat je tegen de stroom in kunt roeien. Moeilijke beslissingen kunt nemen, desnoods zonder dat iedereen je steunt. Anders gaat zo'n afdeling naar de knoppen. En wie wordt daar het slachtoffer van? Jij. Ja, de patiënten ook natuurlijk, maar jij eindigt als Hendrix. In een bejaardenflat in Amstelveen.’

De Hondt keek gedachtenloos naar de wijzerplaat van zijn gouden horloge. Hij opende de zware schakelketting om deze onmiddellijk weer te sluiten. De laaghangende zon scheen precies in zijn gezicht zodat hij moest knijpen met zijn ogen.

[p. 152]

Toen de ober aanstalten maakte naar ons tafeltje te lopen, gebaarde ik dat hij nog even weg moest blijven.

‘Eduard,’ zei ik, ‘je weet waarom we hier zitten.’

De Hondt streek langzaam met zijn hand over zijn zijden stropdas. Er zat een onbestemde vlek in die vers kon zijn maar ook al jaren geleden in de dure zijde kon zijn getrokken. Hij begon weer met de schakelband van zijn horloge te spelen.

‘Een flat, Henk, is dat wat je wil? Ik zie een grote toekomst voor je. Natuurlijk, afdelingshoofd is mooi. Maar er is veel meer. Die afdeling moet internationaal weer op de kaart. Publiceren moeten we, dondert niet waarover. Je hebt goud in handen, Henk. Ik kan je daar bij helpen. Ik heb ervaring, connecties. Je kunt nog zo mooi onderzoek doen, als je geen connecties hebt wordt het nergens gepubliceerd. En als je niet publiceert, val je niet op. Blijf je altijd klein. Provinciaal.’

‘Eduard,’ zei ik opnieuw. ‘Er is gestemd. De maatschap heeft besloten. Je bent niet meer te handhaven. Te weinig omzet. Te weinig steun onder het personeel. Onvoldoende patiëntenbehandelingen. Te veel incidenten. Je weet het zelf. De situatie is onhoudbaar. Je krijgt 1,5 jaarsalaris. That's it. We willen dat je op 1 maart vertrokken bent. Het spijt me.’

Buiten probeerde een eend vergeefs de kade op te klimmen. Telkens als hij er bijna was, gleed hij terug het water in. De eend klapperde gefrustreerd met zijn vleugels.

Ik legde twee biljetten van vijftig euro op tafel, stond op en stak De Hondt mijn hand toe:

‘Geniet van je vrije tijd, Eduard. Koop een boot. Ga varen met Anne-Claire en je kleinkinderen. Laat het gaan.’ De Hondt staarde mij aan. Onder zijn snor het grote gapende gat van zijn open mond. Toen hij geen aanstalten maakte mijn handdruk te beantwoorden, draaide ik mij om en liep weg.

‘Godverdomme, Henk,’ hoorde ik hem roepen toen ik al in de garderobe was. ‘Je eindigt in Amstelveen, hoor je me. In Amstelveen op een terras in het winkelcentrum onder je eigen rotflat. Hoor je me, Henk? Hoor je me!’