KortVerhaal. Jaargang 32

[p. 80]

Verkeerd verbonden
Agota Krystof (Vertaling Juliette van Nes)

Ik weet niet wat het is met mijn telefoonnummer hier, maar het moet veel op andere nummers lijken. Ik beklaag me niet, want ieder telefoontje is een afleiding in mijn saaie bestaan. Sinds ik werkloos ben verveel ik me soms een beetje. Maar niet altijd en niet echt. De dagen gaan verbazingwekkend snel voorbij. Soms vraag ik me wel eens af hoe het kan dat er in één dag, die al zo kort is, nog eens acht werkuren gaan. De avonden, daarentegen, zijn lang en stil. Daarom ben ik blij als de telefoon gaat. Zelfs als het, meestal, vrijwel altijd, een vergissing is en ik maar een verkeerd nummer ben. De mensen zijn zo slordig.

‘Garage Lanthemman?’ wordt er gevraagd.

‘Nee, dank u,’ zeg ik, van mijn stuk gebracht. (Het wordt toch eens tijd om van die vervelende gewoonte af te komen om steeds ‘dank u’ te zeggen.) ‘U heeft een verkeerd nummer.’

‘Dat is vervelend,’ zegt de man aan de andere kant van de lijn, ‘maar ik sta met pech op de weg tussen Serrières en Areuse.’

‘Het spijt me,’ zeg ik, ‘ik kan u niet helpen.’

‘Spreek ik nou met garage Lanthemman of wat?’ windt hij zich op.

‘Sorry dat ik niet garage Lanthemman ben, maar als ik misschien iets voor u kan doen...’

Ik probeer altijd vriendelijk te zijn aan de telefoon, zelfs als het nergens toe dient. Je weet maar nooit hoe je soms aan relaties of vrienden komt.

‘Ja, u kan me helpen door een jerrycan benzine te brengen.’

Er klinkt hoop in zijn stem, hij denkt een goedzak getroffen te hebben, wat waar is.

‘Het spijt mij, mijnheer, ik heb geen benzine, ik heb wel een beetje brandspiritus.’

‘Brand die zelf maar, idioot!’ en hij hangt op.

Zo zijn ze nu allemaal, die verkeerde nummers. Als je het gewenste niet onmiddellijk levert, interesseer je ze niet meer. We hadden toch een praatje kunnen maken. Ik herinner me het mooiste verkeerde nummer dat ik kreeg. Ik liet de telefoon lang overgaan. Ik zat toen in

[p. 81]

een erg sombere periode. Het was een vrouw. Om 10 uur 's avonds. Ik nam op met verveelde stem om mijn onzekerheid te verbergen.

‘Hallo?’

‘Marcel?’

‘Ja?’ zeg ik voorzichtig.

‘Ah! Marcel, ik zoek je al een eeuwigheid.’

‘Ik ook.’

Dat is waar, ik zoek al mijn hele leven.

‘Jij ook? Ik dacht het al. Weet je nog wel, aan de oever van het meer?’

‘Nee, dat herinner ik me niet.’

Dat antwoordde ik, omdat ik goudeerlijk ben, ik houd niet van vals spelen.

‘Weet je dat niet meer? Was je dronken?’

‘Dat kan, ik ben tamelijk vaak dronken. Maar ik heet geen Marcel.’

‘Natuurlijk niet,’ zegt ze vinnig. ‘Ik heet ook geen Florence.’

Goed, dat weet ik dan alvast, ik weet hoe ze met heet. Ik wil ophangen maar opeens zegt ze:

‘Natuurlijk ben je Marcel niet. Maar je hebt een mooie stem.’

Ik zeg onmiddellijk niets meer. Maar zij gaat door:

‘Een heel aangename stem, diep en zacht. Ik zou je graag ontmoeten, je leren kennen.’

Ik zeg nog steeds niets.

‘Ben je daar nog? Waarom zegje niets meer? Ik weet echt wel dat ik verkeerd verbonden ben, jij bent Marcel niet, ik bedoel, jij bent niet diegene die me had gezegd dat hij Marcel heette.’

Weer een stilte. Vooral van mijn kant.

‘Ben je daar nog? Hoe heet jij? Ik heet Garance.’

‘Geen Florence?’ vraag ik

‘Nee Garance. En jij?’

‘Ik? Lucien.’ (Dat is niet waar, maar Garance ook niet, denk ik.)

‘Lucien? Dat is een mooie naam. Zeg, zullen we elkaar eens ontmoeten?’

Ik zeg niets. Het zweet glijdt van mijn voorhoofd in mijn ogen.

‘Dat zou wel leuk kunnen zijn,’ zegt Garance, ‘denk je ook niet?’

‘Ik weet het niet.’

‘Ik hoop dat je niet getrouwd bent?’

‘Nee, getrouwd niet, nee.’ (Ik getrouwd, wat een idee!)

‘Dus?’

[p. 82]

‘Ja,’ antwoord ik.

‘Ja, wat?’

‘We zouden elkaar kunnen ontmoeten, als je wilt.’

Zij lacht:

‘Je bent verlegen, denk ik. Ik hou wel van verlegen mannen.’ (Dat moet haar Marcel doen vergeten.) ‘Luister, ik wil je iets voorstellen. Morgen ben ik tussen vier en vijf uur 's middags in Café du Théâtre. Morgen is het zaterdag, dan werk je niet, neem ik aan.’

Dat neemt ze terecht aan. Ik werk niet op zaterdag, ook niet op andere dagen.

‘Ik zal een...’ gaat zij door, ‘laat eens zien, een Schotse rok aantrekken, met een grijze bloes en een zwart vest. Je herkent me makkelijk. Ik heb donker, halflang haar. Wacht even.’ (Ik doe niet anders.) ‘Ik heb een boek met een rood omslag voor me op tafel liggen. En jij?’

‘Ik?’

‘Ja, hoe kan ik je herkennen? Ben je groot, klein, dun of dik?’

‘Ik? Het is maar hoe je het bekijkt. Nogal gemiddelde lengte, niet dik, niet dun.

‘Heb je een snor, een baard?’

‘Nee, niets. Ik scheer me gewoon iedere ochtend.’ (Iedere drie of vier ochtenden, het hangt er vanaf.)

‘Draag je een spijkerbroek?’

‘Natuurlijk.’ (Dat is niet waar, maar daar houdt ze kennelijk van.)

‘En een dikke zwarte trui, denk ik.’

‘Ja, meestal zwart,’ antwoord ik om haar een genoegen te doen.

‘Oké,’ zegt ze, ‘kort haar?’

‘Ja, kort, maar niet té.’

‘Heb je blond of donker haar?’

Ze begint me te irriteren. Ik heb een peper-en-zoutkleur, maar dat kan ik niet zeggen.

‘Bruin,’ zeg ik snel.

En als dat haar niet bevalt, is het mij om het even. Alles welbeschouwd had ik de man met pech liever.’

‘Het is nogal vaag,’ zegt ze, ‘maar ik herken je wel. Kun je een krant onder je arm houden?’

‘Welke krant?’ (Ze overdrijft. Ik lees nooit kranten.)

‘Le Nouvel Observateur bijvoorbeeld.’

[p. 83]

‘Ja, waarom niet Le Nouvel Observateur?’ (Ik weet niet wat voor blad dat is, maar ik vind 't wel.)

‘Nou, tot morgen dan, Lucien,’ zegt ze, en voordat ze ophangt zegt ze nog: ‘Ik vind dit zo spannend!’

Spannend! Er zijn mensen die dit soort woorden makkelijk gebruiken. Zo zou ik nooit kunnen praten. Er zijn een heleboel woorden die ik niet kan zeggen. Bijvoorbeeld: ‘spannend’, ‘opwindend’, ‘poëtisch’, ‘ziel’, ‘lijden’, ‘eenzaamheid’, enz. Ik kan ze gewoon niet uitspreken. Ik schaam me ervoor alsof het obscene woorden zijn, grove woorden zoals ‘shit’, ‘smeerlapperij’, ‘walgelijk’, ‘hoer’.

De volgende morgen ga ik een spijkerbroek en een dikke zwarte trui kopen. De verkoper zegt dat die me heel goed staan, maar ik ben het niet gewend. Ik ga ook naar de kapper. Hij stelt een kleurshampoo voor. Ik laat het maar doen, donkerbruin, niets aan te doen, als het mislukt ga ik gewoon niet. Maar het mislukt niet. Ik heb mooi donkerbruin haar, alleen ik ben het niet gewend.

Ik kom thuis en ik kijk in de spiegel. De uren gaan voorbij en ik kijk voortdurend in de spiegel. En de ander, de onbekende, kijkt ook. Hij bevalt me niet. Hij is beter dan ik, knapper, jonger, maar ik ben het niet. Ik zag er minder goed uit, minder knap, minder jong, maar ik was eraan gewend.

Het is tien voor vier. Ik moet erheen. Snel verkleed ik me, ik trek mijn bruine ribfluwelen versleten pak weer aan. Ik koop geen Ancien Observateur en ik kom om kwart over vier in het Café du Théâtre aan.

Ik ga zitten en ik kijk rond.

De kelner komt en ik vraag om een glas rode wijn.

Ik kijk rond. Ik zie vier kaartspelende mannen, een zich vervelend stelletje met de blik op oneindig en aan een ander tafeltje een vrouw alleen in een grijsachtige plooirok, een lichtgrijze blouse, een zwart vest. Ze draagt ook een lang halssnoer bestaande uit drie zilveren kettingen. (Over dat halssnoer heeft ze niets gezegd.) Voor haar, een kop koffie en een boek met rood omslag.

Ik kan haar leeftijd onmogelijk schatten, vanwege de afstand, maar toch heb ik het idee dat ze mooi is, te mooi, te mooi voor mij. Ik zie ook dat ze mooie treurige ogen heeft met, heel diep, iets eenzaams en ik wil naar haar toe gaan, maar ik kan er niet toe komen, omdat ik mijn versleten ribfluwelen kleren aan heb. Ik ga naar het toilet, sla een blik in de spiegel, en ik schaam me voor mijn bruine haar. Ik schaam me

[p. 84]

ook voor die opwelling om naar haar toe te gaan, naar ‘haar mooie treurige ogen met, heel diep, iets eenzaams’, een dwaze gril van mijn verbeelding.

Ik ga het café weer in. Ik ga zitten aan een tafeltje dichtbij om haar goed te kunnen bekijken. Zij kijkt met naar me. Ze wacht op een jongeman in spijkerbroek en een dikke zwarte trui met een krant onder zijn arm.

Ze kijkt op de klok in het café.

Ik blijf maar naar haar staren, wat haar ergert, vermoed ik, want ze roept de kelner en rekent haar koffie af.

Op dat moment gaat de deur open of liever de twee klapdeuren worden opengeduwd, net als in een western, en een jonge man jonger dan ik, komt naar binnen en staat stil voor het tafeltje van Florence-Garance. Hij draagt jeans en een zwarte trui, ik ben bijna verbaasd dat hij geen colt en sporen draagt. Hij heeft ook zwart haar tot op zijn schouders en een mooie baard in dezelfde kleur. Hij laat zijn blik over de aanwezigen gaan, mij inbegrepen, en ik versta duidelijk wat ze zeggen.

Zij zegt: ‘Marcel!’

Hij antwoordt: ‘Waarom heb je me niet gebeld?’

‘Ach weet je, misschien heb ik een cijfer verkeerd gelezen.’

‘Wacht je op iemand?’

‘Nee, niemand.’

Toch besta ik, ik ben er, zij wachtte op mij, maar gelukkig ben ik de enige die dat weet en ik ga het ze beslist niet vertellen.

Vooral niet omdat Marcel zegt: ‘Nou zullen we dan maar gaan?’

‘Ja.’

Zij staat op en ze gaan weg.