KortVerhaal. Jaargang 32

[p. 16]

Oppassen
Amy Bais

Elsa had niet naar de bruiloft van haar ex moeten gaan. Martin, de seriële monogamist, die telkens opnieuw de beschutting van het gezin opzocht, realiseerde zich kennelijk nog altijd niet dat die beschutting lang hard en liefdevol werk vereiste waar hij het uithoudingsvermogen voor miste. Om maar iets te noemen.

Hij is een aantrekkelijke, geestige man met, zelfs nu nog, hoe oud zal hij zijn? vijftig-iets? een hoofd vol bruine krullen. Tandarts met een bloeiende praktijk, gespecialiseerd in parodontologie. Inmiddels vijf kinderen en er zal nog wel wat volgen, want zijn nieuwe vrouw is, net als Elsa, nog maar een jaar of dertig. Zijn relatie met Elsa was twee jaar geleden aan zijn eind gekomen vanwege haar vastbesloten weigering kinderen te krijgen. Ze had nooit met poppen gespeeld, nooit verlangd naar een opbollende buik om over te aaien, laat staan naar grut in je huis dat alles overhoop haalde, je hele leven opeiste, over wie je je vanaf dag één tot hun dood zorgen bleef maken, en van wie je nog maar moest afwachten of het leuke mensen zouden worden. Ze had bovendien nog allerlei plannen die niet met de opvoeding van kinderen te combineren waren. Zelfs niet als Martin zich tegen alle verwachtingen in als een zorgende vader zou ontpoppen. Hij was lang blijven hopen dat haar biologische klok op den duur wel overtuigend hoorbaar zou worden, maar vergeefs. En zonder kinderen had hij geen gezin. Voor hij daadwerkelijk opstapte, had hij zich natuurlijk eerst verzekerd van de troostende armen van een nieuwe vriendin, ene Bettine, die zich niet erg veel later gewillig had laten bezwangeren en nu op het punt stond zijn vrouw te worden. Ze had beter moeten weten, maar toch was Elsa onaangenaam verrast geweest door het gemak waarmee Martin haar had vervangen, wat de breuk pijnlijker maakte dan ze had voorzien.

Hij was wel haar tandarts gebleven en ach, waar gehakt wordt vallen spaanders, shit happens, het leven gaat door, en ze hadden ten slotte uit de puinhopen een kalm soort vriendschap weten te redden, oude maatjes die af en toe samen op een terras het glas hieven. Vandaar dat hij haar ook voor de bruiloft had uitgenodigd. Ze was op groot mooi, om haar zelfvertrouwen te ondersteunen nu ze haar vervangster ging

[p. 17]

ontmoeten. In het restaurant werd ze hartelijk welkom gekust door Martin en meteen voorgesteld aan Bettine, die haar drie maanden oude baby Sven in feestdos (blauw strikje in de vlassige haartjes) op de arm had. Bettines grote, misschien nog niet ontzwangerde lichaam was gehuld in zwierige maar somber ogende zwarte en grijze lappen, in verschillende lagen over elkaar. Haar weelderige blonde krulhaar werd met een antieke ivoren speld in toom gehouden. Ze was nerveus: de ambtenaar van de burgerlijke stand had er al moeten zijn en waarom stonden de bloemen nog niet op tafel? Elsa bood aan Sven even van haar over te nemen, zodat ze de handen vrij had. Ze zag Bettine aarzelen en met haar ogen hulp zoeken bij Martin, die geruststellend knikte.

‘Goed, dan ga ik even achter de bloemen aan,’ zei ze, legde Sven behoedzaam in Elsa's armen en haastte zich weg op haar hoge rode hakken met enkelbandjes. ‘Ik ben zo terug,’ riep ze nog over haar schouder. ‘Mooi is ze, hè?’ zei Martin terwijl hij haar bewonderend nakeek.

‘Nou!’ zei Elsa om hem een plezier te doen, maar haar blik rustte op het gezichtje van Sven die met grote, oude ogen rustig de wereld in zich opnam en een handje uitstak naar haar linkeroorbel. Ze aaide zijn hoofdje, zacht, alsof hij een vlinder was. Zijn huid was warm fluweel en rook naar ongedroomd verlangen. Het steeg haar naar keel, maag en milt.

Martin zag het en zweeg.

‘Wat een prachtig jongetje, Martin, je zult wel trots zijn.’

‘Hij wordt orthodontist, zul je zien.’

‘Misschien wel cliniclown, mag dat ook?’ vroeg ze met een glimlach. Ze hield de baby nu tegen haar schouder, zodat hij rond kon kijken en zij meer van zijn warmte voelde.

Martin grijnsde en zei: ‘Als het maar vagelijk iets met mensen beter en mooier maken van doen heeft. Kom, we gaan even naar buiten, ik moet nodig roken.’

Op weg naar het zonovergoten buiten, een comfortabel terras met ook andere restaurantbezoekers, groot gazon en speeltuin, zag ze nauwelijks mensen die ze kende, de gastenlijst bestond waarschijnlijk vooral uit Bettines familie en vrienden. Martin was nooit goed geweest in het onderhouden van vriendschappen of familiebanden. Zelfs als hij zijn moeder aan de telefoon kreeg, had hij altijd de hoorn snel doorgegeven aan Elsa. Sociale contacten onderhouden was vrouwenwerk.

Het pakje klein mens op haar arm voelde merkwaardig vertrouwd. Toen ze een grote spiegel passeerde, was ze niet eens verrast te zien hoe goed de baby haar stond.

[p. 18]

Aan de andere kant van de zaal zag ze twee van Martins oudere kinderen en hun moeder wat verveeld (‘papa's zoveelste vrouw’) aan een tafeltje hangen. Sommige mensen hebben meer mooiste dagen van hun leven dan iemand bij wil houden. Zou hij zijn trouwboekjes op alfabet bewaren? Zij was de enige, voor zover ze wist, die hij niet tot het huwelijk had weten te bekeren. Hij had er ook niets van begrepen: als je van elkaar hield, trouwde je toch? Haar argument dat het huwelijk een overleefd instituut was sinds vrouwen economisch zelfstandig konden zijn, was vastgelopen in de mist van zijn romantische illusies.

Ze was dol op zijn kinderen, trouwens ook op een van hun moeders, ex nummer drie, een sterk mens met eigen tekst, en Martins vertrek had weinig veranderd aan hun omgang met elkaar, behalve dat haar dochters, zestien en achttien jaar alweer, niet meer kwamen logeren. In plaats daarvan gingen ze af en toe samen naar een museum, een concert en ook wel eens naar zee. Na het uitje was er altijd de wijnovergoten nazit met hun moeder. Het was een kwestie van af en toe bellen.

Martin stak zijn sigaret op en nam een gulzige trek. Ook thuis mocht hij al ruim een jaar niet meer roken. Elsa ging met Sven uit de walm staan.

‘Hoe is het met de winkel?’ vroeg hij.

‘Als alles meezit openen we volgend jaar een filiaal in Arnhem. Daar zitten ze ook te springen om designmeubelen. Vooral de boekenkasten van Thomas, Thomas Buys, weet je nog? zijn een groot succes. En de tafels van Karina natuurlijk. Omdat je erop kunt dansen als je zou willen.’

Hij grinnikte. ‘Wordt de wijn gratis bijgeleverd?’

Hij boog zich over Sven en fluisterde tegen hem: ‘Eigenlijk had Elsa je moeder moeten zijn, jongen. Maar ze wilde liever meubels verkopen. Dom, hè?’ Tegen Elsa: ‘Bettine is een beetje bang voor je, ze denkt dat ik jou eigenlijk terug wil, vandaar die aarzeling daarnet.’

Elsa stelde zich voor hoe een onwetende voorbijganger hen zou zien zoals ze daar stonden: oudere vader met jonge vrouw en tweede leg. Mooi plaatje. Met een makkelijk inwisselbare moeder.

‘Je hebt toch wel duidelijk gemaakt hoe het zit, mag ik hopen?’

‘Ja, maar dat maakte het alleen maar erger: we gingen tenslotte alleen uit elkaar omdat jij geen kinderen wilde en ik wel. Dat klonk niet echt geruststellend.’

‘Dat vind je wel leuk, hè, als iemand jaloers is? Het geeft je macht.’

[p. 19]

Hij lachte breed en sloeg een arm om haar heen, drukte haar even dicht tegen zich aan. ‘Waar zijn mijn rijksappel en scepter? Mijn hermelijnen mantel? Alle vrouwen aan mijn voeten graag.’

Bettine kwam gehaast het terras op. Stokte even bij het tafereel dat ze aantrof, maar herstelde zich in dezelfde tel: ‘Martin, je moet even met de eigenaar praten, hij heeft een verkeerd aantal couverts doorgekregen.’

Martin drukte zijn peuk uit, zei tegen Elsa: ‘Zie je zo,’ en verdween in het kielzog van zijn voor hem uit stormende bruid. Elsa nestelde zich in een stoel in de zon, legde Sven op haar bovenbenen en begon aan een lang gesprek met hem, over zijn vader, die hij maar niet te veel kwalijk moest nemen, want hij bedoelde het goed en was echt een fijn mens, ook al zou hij misschien over een tijdje de benen nemen, over zijn vier broertjes en zusjes waar hij nog veel plezier aan kon beleven en dat hij vooral niet moest gaan blowen of drinken. Sven keek alsof haar mond een bloem was waar grappige geluiden uit kwamen. Hij kirde als ze even stil viel, een vriendelijk aandeel aan de conversatie.

Ze aaide zijn bolle beentjes en liet zich bij haar vingers grijpen. Moeders zijn genetisch ingericht om verliefd te worden op hun baby's, wat bevorderlijk is voor het geluk van het kind in het bijzonder en dus voor de wereldvrede in het algemeen, maar waarom zou een argeloze passant verliefd worden op een mensenkind met hapklare kuitjes die toevallig lekker ruiken? Elsa liet de vraag even rondwaren zonder het antwoord te willen weten, en richtte toen haar aandacht weer op Sven. Die was inmiddels in slaap gevallen. Misschien kon ze de gelegenheid te baat nemen om naar de wc te gaan. Over tien minuten begon de plechtigheid al. Dan zou Martin weer voor een paar jaar de vreugde van het complete gezin kunnen smaken. Beschermd door de wet. Nee, daar mocht ze niet om lachen.

Dankzij de zon was het binnen rustig. Op haar tenen - niet nodig, maar ze was tenslotte een onervaren babyoppas - liep ze met de slapende Sven naar de kelder waar de betegelde ruimtes galmden van hygiëne en wezenloze muziek. Ze bekeek het toilethokje, nee, daar was geen plek waar ze Sven op zijn dekentje neer kon leggen tenzij ze de deur open liet. Toch maar niet, al was ze er alleen. Ze kon hem voor die halve minuut wel in een van de hangmatachtige wasbakken leggen. Sven knorde even toen ze haar arm onder hem uit haalde. Ze haastte zich naar de wc en merkte dat de nood eigenlijk vrij hoog was

[p. 20]

geweest. Opgelucht liet ze de plas lopen. Hoorde ze daar tussen het geklater en de muziek een deur opengaan? Nee toch?

Ze trok zo snel mogelijk alles omhoog en recht voordat ze haar deur opendeed. Er was niemand. Ook geen Sven. Ze voelde bijna letterlijk haar hart in haar schoenen zakken. Holde de gang in, de trap op, maar zag nergens iemand met een baby op zijn arm. Hoe kon dat nou, hoe kon dat nou, het was een kwestie van een paar seconden geweest. O mijn god, wat nu. De zaal waar straks getrouwd ging worden begon al vol te lopen, maar op het terras waren nog genoeg mensen die niet bij de bruiloft hoorden. Ook daar nergens een baby te bekennen. Niemand die zich weg haastte.

Ze voelde zelf een sterke neiging om zich weg te haasten maar besefte hoe zinloos dat zou zijn. De baby vinden was nu het enige wat haar te doen stond. Hoe had ze zo dom kunnen zijn om het kind ook maar een tel alleen te laten. Maar waar moest ze beginnen en zou ze meteen iedereen waarschuwen of eerst kijken of ze zelf Sven kon vinden? Wie haalde het trouwens in zijn achterlijke hoofd om een baby te stelen?

Toen even later de huwelijkssluiting begon, was ze steeds wanhopiger aan het zoeken in de andere zalen, en vroeg ze ten einde raad aan een jongen van het bedienend personeel of hij iemand met een baby op de arm had gezien.

‘Ja, in de trouwzaal zit ergens een baby.’

Terwijl Elsa zich erheen haastte, begon tot haar door te dringen wat er misschien gebeurd kon zijn. Haar late binnenkomst werd ook door bruid en bruidegom opgemerkt. Ze keken om.

Bettine had Sven op schoot, twee armen om hem heen, om nooit meer los te laten, en gaf Elsa een blik die zowel triomfantelijk als vernietigend was.