KortVerhaal. Jaargang 32

[p. 62]

Een keizerin in dirndl
Toine Lenssen

Na een stevige wandeling bereiken we laat in de middag de doorgaande weg. Vanuit het woud leid ik mijn groep dwars door een kale veldstrook de berm in. Tijdens het laatste stuk, naar het gehucht waar we zullen worden afgehaald, passeren we op verschillende punten armoedig geklede zigeuners. In het stof naast de weg hebben ze draagbare houten rekken met handelswaar opgesteld: T-shirts, overhemden, kralensnoeren. Het is een bijeengeraapt assortiment en een eigenaardige verkooplocatie.

Het is stil op de weg, de beoogde klandizie laat het afweten. Gammele oude Oostblokauto's reutelen rustig voorbij, in afwisseling met zoemende luxewagens, gehuld in de glans van het nieuwe. De laatste zijn veelal van Duitse makelij en dragen meest kentekens uit de Bondsrepubliek of Oostenrijk.

Dit is het zuiden van Tsjechië, de zuidpunt van Bohemen, niet ver van de Oostenrijkse grens. We lopen langs een grote route, een hoofdweg tussen Berlijn en Linz. Het dubbelland Tsjecho-Slowakije is enkele jaren geleden gesplitst; de Tsjechische Republiek verkeert in een opbouwfase.

Er zijn plaatselijk verschillen in ontwikkeling. Aan het begin van de reis zijn we door historische, rond de Moldau gelegen vestingstadjes getrokken, die sinds de val van de Muur vakkundig zijn gerestaureerd. Maar die hebben we een paar dagen eerder achter ons gelaten, waarna we zijn aangekomen in ongeregelder streken. Het landschap is hier prachtig, maar de bebouwing vervallen en de mensen zijn ruw en onvriendelijk. Rond de herberg waar we vannacht geslapen hebben, zwierven afgestompte dronkaards rond die ons met holle ogen aanstaarden. En dan nu zo'n haveloze troep zigeuners.

Er wordt naar ons geloerd, naar ons dure wandelgoed en de volle rugzakjes, men probeert ons aan te klampen. Ik heb er geen goed gevoel over - ben bang voor zakkenrollerij of een roofoverval. Want al is het maar een vakantiebaan waar ik mijn studiebeurs mee aanvul, ik ben hoe dan ook de reisleider en verantwoordelijk voor onze veiligheid. Stug het contact vermijdend raken we zonder kleerscheuren tot

[p. 63]

aan de afgesproken plek, een stel slordig neergeworpen huizen in de kant van de weg.

Op het verbrokkelde asfalt van een parkeerplaats staat mijn Tsjechische collega in een busje gereed. Het busje is te klein, we kunnen niet in één keer mee naar ons volgende logies, een half uur rijden verderop. Mijn collega wijst een van de huizen aan; er hangen nieuwe borden met bierreclames aan een verweerde gevel. Volgens hem is het een taveerne, waar ik met wat groepsleden kan gaan zitten om te wachten op de tweede rit. Twee jonge vrouwen, ze flirten graag en veel met me, bieden zich daarvoor aan. Ze hebben wel zin in een avontuurtje.

De collega loopt mee naar binnen, introduceert ons in de landstaal bij een vrouw achter een toog en spoedt zich dan terug naar het busje.

Ik kijk de vrouw voor het eerst goed aan en besef dat ik haar leeftijd te hoog had geschat, hoger dan de mijne. Nu zie ik dat ze jonger is dan ik - tegen de twintig, naar jaren kan ze nog een meisje zijn, maar ze kijkt veel ouder uit haar ogen. Haar sluike kapsel is vlasblond, de kleur is een vervalsing. Dat blijkt uit haar wenkbrauwen, die donker zijn, en uit haar niet passende teint. Het afgetekende blond houdt een knap gezichtje in de tang - knap maar stroef. Ze draagt een fleurige dirndl. De rok is wijd en valt tot op de kuiten, het schort is links van de navel gestrikt. De bloes bestaat slechts uit een luchtig randje kant in de uitsnijding van het lijfje. Haar boezem staat er mals in bol.

Ik bestel in het Duits. Ze antwoordt moeizaam en met een zwaar accent, schenkt thee uit een thermoskan, bier uit een flesje, zet de bestelling op een dienblad, en gaat ons daarmee voor over een zanderige planken vloer naar een verre tafel. Het knerst onder de schoenen.

Zodra we zitten, serveert ze de drankjes, blijft staan tot ze ziet dat alles goed is, en trekt zich dan terug na een kniebuiginkje. Terwijl ze wegloopt, wordt ze aangesproken door een barse man, die met drie kompanen aan de kop van een lange tafel zit. Zijn toon is streng en zelfs dreigend, de woorden klinken als bevelen. Het meisje neemt ze gedwee in ontvangst en haast zich er uitvoering aan te geven.

Ik bekijk de mannen terwijl ze onderling praten; het lijken stuk voor stuk grove rabauwen. De barse man is hun middelpunt. Hoewel hij niet groot is, en bovendien tenger, kijken de anderen tegen hem op. Het kan niet anders of hij is hier baas. Hij deelt typische gelaatstrekken met het meisje; ik vermoed dat hij haar vader is.

[p. 64]

Mijn reisgenotes schieten in de lach, ik draai me naar hen toe. Ze beginnen geamuseerd te smoezen, ik kan ze niet verstaan. Tussendoor glijden hun blikken hoog door het lokaal, en schaamteloos nieuwsgierig over het meisje in de dirndl. Hun lachen en smoezen wordt proesten. Het duurt even eer tot me doordringt wat ze zo komisch vinden. Vlak onder het plafond zijn de verder kale muren aangekleed met centerfolds uit de Playboy. Ze zijn met welgekozen tussenruimtes naast elkaar bevestigd en vormen zo een sierlijke band volgens het grondplan van de zaal. Het zijn aandoenlijk nette naaktfoto's, maar ze dragen toch een minder nette boodschap uit. Je zou denken dat hier gelegenheid tot ontucht wordt gegeven. De onopvallende trap omhoog, in een doorgang naast de toog, wordt zo pardoes opmerkenswaardig. Zou het meisje op verzoek mee naar boven gaan?

Dat is in elk geval het thema waar mijn reisgenotes om proesten. Ze gaan zich nu hardop te buiten aan fijnzinnige geestigheden en inspireren elkaar daarbij zodanig dat ze een lachstuip bereiken. Ik schaam me plaatsvervangend voor hun uitingen. Het meisje, dat vlijtig aan het afruimen was, beent plotseling driftig naar de toog. Ze stapelt er glaswerk, het rinkelt te luid.

‘Beleefd verzoek,’ begin ik tegen mijn vrouwen, ‘zouden jullie je in kunnen houden? Die mensen verlenen ons hier gastvrijheid en dan lachen jullie ze uit. Een beetje respect graag!’

Mijn ingreep helpt onvoldoende. De dames proberen wel zich te beheersen, maar de slappe lach laat zich niet weerstaan. Er blijven proestaanvallen uit hen naar boven komen. Ik kijk voorzichtig om me heen om te zien hoe de rest van de aanwezigen dit opvat. Men is niet met ons ingenomen. De despoot met het onaantastbare gezag zit met een voorsnijmes te spelen. Hij vangt mijn blik, richt de punt op mijn borst, en stoot het mes dan in het tafelblad. De dames merken er mets van, zijn nog altijd te druk met hun onstuitbare drang. Ik sla onder hun neus op tafel.

‘En nu kappen met dat gedoe!’ snauw ik. Ik hint naar het mes en naar onze gastheer. ‘Zien jullie dan niet wat er aan de hand is? Die man wil dat ik jullie tot de orde roep. Zo niet, dan krijg ik straks dat mes tussen mijn ribben.’

De dames werpen een blik op hun gastheer, en op zijn keukengerei. Nu komen ze van schrik tot rust. De waard negeert ons verder. Ik bestel een tweede ronde verfrissingen, hoop dat het de familie gunstig

[p. 65]

stemt wanneer ik haar nering verschaf. Het meisje bedient ons met kille correctheid en gaat terug naar haar toog. Mijn reisgenotes turen in hun kopjes, ik tuur naar het doodslaan van het biertje in mijn glas. Niemand komt binnen, niemand vertrekt, de trap in de doorgang blijft onbenut. Eindelijk keert mijn collega terug. Hij praat met het meisje en kijkt verontrust, spreekt sussend Tsjechische woorden. Hij schuift bankbiljetten over de toog, zo te zien meer fooi dan rekening. Ten slotte wenkt hij ons mee te komen; we beginnen ons boeltje te pakken.

De waard blaft op dat moment het meisje een commando toe. Onmiddellijk stelt ze zich op naast de uitgang - met kaarsrechte rug majesteitelijk rechtop, het hoofd fier geheven, statig. Ze staat frontaal naar ons toe gericht, zo wacht ze ons op - een keizerin in dirndl. Eerst kijkt ze soeverein mijn dames naar buiten, veroordeelt hen door haar oogopslag tot een akelige dood. Ze beziet met verachting hoe ze krimpen. Vervolgens ben ik aan de beurt. Aan haar ademen merk ik hoezeer ze zich moet bedwingen; haar boezem zwoegt in haar decolleté. Ik zou hoffelijk haar hand willen nemen, die naar mijn lippen willen tillen en er een kus op drukken, maar haar woedende waardigheid staat tussen ons in. Daarom houd ik het bij een galante knik. Ik zeg: ‘Danke für die Gastfreundschaft,’ en hoop dat mijn gelaat uitdrukt ‘Van jou kan ik houden.’ Ze zwijgt ongenaakbaar. Dit heb ik niet verdiend, denk ik, en ik loop haar leven uit.

Als we aan de andere kant de buurtschap uit rijden, komen we straatmadelieven tegen. In uitdagend textiel en zwaar opgemaakt staan ze op kluitjes langs de kant van de weg. Ze maken bedreven het liftgebaar naar ons totdat ze vrouwen in het busje zien zitten.