KortVerhaal. Jaargang 32

[p. 101]

Iedereen stapt wel eens af
John Schoorl

Ik sta in een kom die zich snel vernauwt tot bezemkast. Het is een heldere dag, die steeds vager wordt.

Er zit pas vijftig kilometer op, en het ergste moet nog komen. De allersteilste klimmen, de meest puisterige Limburgse heuvels, lange onberekenbare afdalingen en je eigen beperkingen: de pijn in je reet, in je kop, in je ogen, in je poten en in je zijn.

Van de start in Valkenburg naar deze onbekende plek, waar ik nu ineengekrompen bij een boom zit, lag het tempo hoog, en zat de slechte nacht in mijn benen.

Om 2.44 uur hoorde ik de telefoon piepen door een sms-bericht: Je vader duwt je de bergen op. Ik dacht aan hem, onderweg. Hoe hij fietste, met schokkende bewegingen, van huis naar de dijk, waar de drankengroothandel was en de knecht op hem wachtte.

Ik fiets dus niet zo, hoe ik wel fiets weet ik niet, het lijkt eigenlijk nergens op, zowel in stijl als in snelheid. Hij fietste als Eddy Merckx - qua beweging van de schouders dan.

Ik wist ook dat als ik de Amstel Gold Race succesvol zou beëindigen, ik bovenop de Cauberg, in de Amstel-tent met een groot glas koud bier hem zou bellen, en zou zeggen: Vadertje, ik heb het gered.

Dat zou ik zeker doen. Ik had het hem een paar eerder dagen beloofd, terwijl hij in bed lag en ik hem een glas aanreikte, met een rietje erin.

We hadden het over Amstel Gold, het bier dus. Ik kon me niet herinneren dat ooit gedronken te hebben, hij ook niet. Hij dronk al twee maanden geen bier meer, uit zijn eigen tap of uit de ijskast.

Het smaakte hem niet meer, dat bier. Hij probeerde een glaasje witte wijn, een rosé of vermouth, van narigheid.

Op de dag dat hij hoorde dat het er slecht voor hem voor stond, dronk hij nog bier - de grappen en verhalen volgden vanzelf. Zoals over die sigarenboer uit het dorp die elke avond een eindje om ging met de hond. Toen de sigarenboer ziek was en de sigarenboerin de hond uitliet, liep de hond automatisch de route naar het vaste aanloopadres van de sigarenboer, waar de hond altijd een koekje kreeg. Het was het huis van de bijvrouw van de sigarenboer, daar kwam de sigarenboerin achter.

[p. 102]

Amstel Gold stond in de grote loods van de zaak, die nu een meubelhal is. Het was te vinden vlakbij de gele kratten Heineken en de rode kratten Amstel, niet ver van de gele kratten Skol, en de vaten natuurlijk. Aan de overkant was het fris: Pepsi Cola en Seven-Up. Als je door een poort ging was er al het andere: linksaf Grolsch (beugels en pijpjes), de sterke drank en wijnsoorten, rechtsaf de chocomel en koffiemelk, en later ook Engelse en Belgische bieren.

Achter de loods in de buitenlucht stond het leeggoed, geordend en wel, of het moest nog uitgezocht - een mooi klusje voor mij. Colaflesjes bij colaflesjes, in de colakrat. Het rook er naar bedorven koffiemelk en verschraald bier, en je hoorde altijd de vogeltjes tussen het gerinkel van het glaswerk door.

Ik ben de zoon van een bierman, die de zoon van een bierman was.

Hij zei in bed dat hij met jaloerse blik keek naar de overlijdensadvertenties. Dit was niet zoals tien jaar eerder, toen hij in het ziekenhuis een zware operatie moest ondergaan. Toen wist hij dat hij het ging redden. Hij lag op de achtste etage van het ziekenhuis, en ik seinde naar hem vanaf het balkon van mijn stadswoning. Hij seinde terug met de zaklamp van de avondverpleegster.

Dat Amstel Gold-bier, dat liep niet.

Zo'n lange fietstocht had hij nooit gemaakt, als wielrenner. Hij hielp af en toe een wielrenner, samen met zijn jeugdvriend, die wel zulke lange tochten maakte. En hij reed de Ronde van de Haarlemmermeer, waar hij één keer viel en één keer in de veronderstelling was dat hij hem gewonnen had; hij verwarde de slagschaduw van een boom met de finishlijn.

Ik sta in een vallei, bij de eerste verzorgingspost, en de wereld is bevolkt door mannen van middelbare leeftijd, die zich een dag uit hun middelbare leven persen en nu allemaal hun middelbare lul in de sloot ledigen.

De volgende dag zou de echte Amstel Gold Race van 2010 worden gereden en zou Philippe Gilbert op de Cauberg iedereen eraf rijden.

Ik dool door het Limburgse land, in de vallei. Ik kijk om me heen, ik hoor vogeltjes en opeens hoor ik niks meer. Iemand heeft het geluid uitgezet, heeft alle tempo uit de wedstrijd gehaald. Ik ben bij een verzorgingspost, maar ik heb geen verzorging nodig.

[p. 103]

Ik stop met de race, hier in de vallei vlakbij het plaatsje Gulpen van het Gulpen-bier, nabij de brouwerij, niet ver van de Leeuw-brouwerij en de Brand-brouwerij. Iedereen stapt wel eens af, zei Arie ‘Afstap’ van Wetten al, die op vrijdag 28 juni 1957 in de Tour de France afstapte. Arie van Wetten werd later kroegbaas en in die hoedanigheid verkoper van het Amstel Gold-bier dat mijn vader hem al die jaren uit de loods bracht. Op de dag dat Van Wetten afstapte, stapte in feite de hele wereld af, zo voelde hij het en zo vertelde hij me, in 2002.

's Morgens om negen uur viel mijn vader in de armen van mijn moeder en was dood. Ik stond aan de start, op dat moment. Hij moet hebben gedacht: laat hem nog wel starten, aan de Amstel Gold Race, als zoon van een Amstel-agent in ruste, maar hij hoeft de 150 kilometer niet te volbrengen, dat is zielig, en zo zwaar voor hem. Vijftig kilometer is mooi zat - en dan wordt hij gebeld, in een vallei.

Ik rij naar zijn huis, vanuit het zuidelijke puntje van Limburg. Ik eet alle mueslirepen op die ik over heb en draai een keer of dertig Quaranteed van Eddie Vedder, een gozer van een kutband uit Seattle die nu een mooi liedje heeft gemaakt.

Wind in my hair, I feel part of everywhere. Underneath my being is a road that disappeared.

Ik zie m zijn dorp de plek waar het café stond, verderop de zaak aan de dijk, het huis waar hij vijftig jaar woonde, om aan te komen bij de petteflet waar hij ligt, in een kamertje. Zijn ogen gesloten, een rode stropdas, een donkerblauw pak - onherkenbaar.

Ik pak een fles Amstel Bier en ga naast hem zitten. Ik voel aan zijn handen, aan zijn haren. Ik fluister: Vadertje vadertje vadertje vadertje.

In een zwarte Cadillac, anno 1964, rijdt hij weg, een paar dagen later. De chauffeur is een voormalige cafébaas. Hij was er ooit voor verantwoordelijk dat mijn vader weken niet kon slapen, zich rot piekerde, omdat de zaak aan de dijk op springen stond vanwege het barre betalingsgedrag van deze nu kale dikke man, die ook nog de kist in de Cadillac zette.

Uiteindelijk ging de man failliet en werd hij chauffeur van een begrafenisonderneming.