KortVerhaal. Jaargang 31

[p. 157]

Auteurs in dit nummer

Maarten Asscher (1957) debuteerde in 1992 met een bundel ‘geschiedenissen’ onder de titel Dodeneiland. Sindsdien verschenen van zijn hand novellen, verhalen, essays, gedichten en poëzievertalingen, zowel in boekvorm als in literaire tijdschriften. Een roman (Het uur en de dag) kwam uit in 2005, een non-fictie-boek over Nederland en het water verscheen in 2009 (H₂Olland. Op zoek naar de bronnen van Nederland). In het dagelijks leven is hij directeur van de Athenaeum Boekhandel in Amsterdam.

Thomas Bernhard (1939-1989) geldt als een van Oostenrijks belangrijkste dichters, prozaschrijver en toneelauteurs. Dood, eenzaamheid en waanzin spelen een belangrijke rol in zijn werk, evenals haat jegens Oostenrijk, dat volgens Bernhard na de Tweede Wereldoorlog onverminderd nationaalsocialistisch bleef. Bernhard staat bekend om zijn lange, bezwerende zinnen, die soms meerdere pagina's beslaan, maar hanteert in enkele werken ook een zakelijke, bijna journalistieke stijl. De hier opgenomen schetsen zijn afkomstig uit de bundel Ereignisse (1969). In 2001 verscheen bij Uitgeverij Suhrkamp een cd waarop Bernhard de hele bundel voorleest; op Youtube zijn televisieopnames te vinden waarop hij ze voordraagt.

Wiebe Brouwer (1958) studeerde natuurkunde en bedrijfskunde. Als ICT-consultant ontwerpt hij computerprogramma's voor de effectenadministratie van o.a. Binck Bank. Daarvoor was hij marketing-medewerker bij de Financiële Termijnmarkt, een dochteronderneming van de Optiebeurs. In het Winternummer 2009 van de ‘De Tweede Ronde' stond zijn verhaal Flight Control.

A.H.J. Dautzenberg (Heerlen, 1967) studeerde Economie en Taal- en letterkunde. Hij publiceerde korte verhalen in onder andere Hollands Maandblad, De Revisor, De Contrabas, Propria Cures, Frontaal Naakt en De Groene Amsterdammer. Zijn poëzie verscheen onder andere in Meander, De Contrabas, Brabant Literair en Film Valley. Hij woont en werkt in Tilburg-Noord. Zijn verhalenbundel Vogels met zwarte poten kun je niet vreten verschijnt binnenkort bij Uitgeverij Contact.

Robert Gernhardt (1937-2006) was een zeer productief Duits romanschrijver, Light Verse-dichter, essayist, scenarioschrijver, cartoonist en schilder. Hij was een van Duitslands bekendste satirici en mede-oprichter van de satirische bladen Pardon en Titanic. Met zijn lichtvoetige, ironische stijl had Gernhardt grote invloed op de Duitse literatuur; hij kreeg vele prijzen en onderscheidingen. Tot nog toe verschenen alleen drie van Gernhardts kinderboeken in het Nederlands: van de hand van Willem Wilmink zijn de vertalingen Wie dit leest is het vierde beest, Wat een dag! en Het goedhartige varken. Het opgenomen verhaal verscheen in de bundel Kippfigur (1986).

Christoph Hein (1944, Heinzendorf DDR) studeerde filosofie in Leipzig en Oost-Berlijn en werd dramaturg aan de gerenommeerde Volksbühne in Oost-Berlijn. Hij publiceerde toneelstukken, romans en verhalen en oogstte groot succes met zijn novelle Der fremde Freund, in de Bondsrepubliek verschenen als Drachenblut. Hij vertaalde Molière en Racine. In de jaren tachtig bekritiseerde hij openlijk de DDR en na de val van de muur werd hij voorzitter van de PEN. Meest recente publicaties Das goldene Vlies (2005) en Frau Paula Trousseau (roman, 2007). Der Krüppel (De invalide) is afkomstig uit Exekution eines Kalbes und andere Erzählungen (Aufbau Verlag, Weimar1994).

[p. 158]

Franz Hohler (1943, Biel, Zwitserland) studeerde germanistiek en romanistiek, maar stopte na successen als muzikaal cabaretier. Het opgenomen verhaal laat zien hoe hij alledaagse werkelijkheid laat kantelen naar het absurdisme. Hohler ontving diverse prijzen, waaronder de Gesamtwerkspreis der Schweizerischen Schillerstiftung. Meest recente werk: Es klopft (roman, 2007), Das Ende eines ganz normalen Tages (verhalen, Luchterhand, München, 2008).

Gus Jarca (1946), Neerlandicus en hypnotherapeut. ‘De Kruk’ is zijn debuutverhaal. Hij voltooide onlangs zijn eerste roman ‘Het jaar van de vluchtende geest’ (waarvoor hij een uitgever zoekt) over een wegens reorganisatie ontslagen hoofdpersoon, die in aanraking komt met iemand die wonderlijke experimenten uitvoert en hem een uitzonderlijk voorstel doet.

Emil Erich Kästner (1899-1974) was een productief Duits publicist en schrijver van (kinder) boeken, gedichten, cabaretteksten, hoorspelen en filmscenario's. Vanwege zijn kritische en antimilitaristische instelling werd hij in 1933 getroffen door een publicatieverbod. Hij bleef anders dan veel van zijn collega's, de hele oorlog in Duitsland wonen om, naar hij zei, de ontwikkelingen ter plekke te kunnen volgen en verslaan. Hij was al vroeg populair vanwege zijn kinderboeken (o.a. Emil und die Detektive, Das doppelte Lottchen) en zijn ‘Gebrauchslyrik’ (o.a. Doktor Erich Kastners Lyrische Hausapotheke - ein Taschenbuch waaruit de hier opgenomen gedichten stammen.)

Daniel Kehlmann (München, 1975) is een van de best verkopende Duitse schrijvers van dit moment. Hij debuteerde in 1997, nog tijdens zijn studie filosofie, met de roman Beerholms Vorstellung. Zijn doorbraak beleefde hij in 2005 met Die Vermessung der Welt, over de achttiende-eeuwse wetenschappers Gauss en Von Humboldt, die elk op hun eigen manier de wereld trachtten te meten. Van het boek werden in Duitsland anderhalf miljoen exemplaren verkocht. Ruhm (2009) is een roman in verhalen over roem, identiteit en het verlies van beide. Het opgenomen verhaal komt uit Kehlmanns tweede boek, de verhalenbundel Unter der Sonne (1998).

Mensje van Keulen (Den Haag, 1946) debuteerde in 1972 met ‘Bleekers zomer’. Ze schreef romans, verhalen en kinderboeken. In 2003 werd haar oeuvre bekroond met de Annie Romeinprijs. Haar meest recente titel is de verhalenbundel ‘Een goed verhaal’, genomineerd voor De Gouden Uil en de Libris Literatuurprijs (2010).

Jan J.B. Kuipers (1953) was stadsdichter van Middelburg in 2005/2006. Hij publiceerde ongeveer 50 boeken: non-fictie (vooral geschiedenis), fictie, jeugdliteratuur. Leverde bijdragen aan tijdschriften als Optima, Hollands Maandblad, De Tweede Ronde, Archeologie Magazine, Spiegel Historiael. Is redacteur of medewerker van o.m. Ballustrada, Zeeuws Tijdschrift, Nehalennia en coauteur van lees- en geschiedenismethoden. Recente titels: Geschiedenis van Zeeland (met Johan Francke, 2009), Kleine leviathan (2009), Hannelore (2010; met Gert P. Kuipers), Het geheim van Stille Zalm (2010). Zie ook www.janjbkuipers.nl

Charles Lewinsky (Zürich, 1946) woont afwisselend in Zürich en een dorpje in Frankrijk. Hij heeft gewerkt als dramaturg, regisseur en redacteur, schrijft romans, toneelstukken en tv-scripts. In Nederland is hij bekend geworden door zijn bestseller Melnitz (Nederlandse titel Het lot van de familie Meijer), in vele talen vertaald en in Frankrijk met de Prix du Meilleur Livre Étranger bekroond. Voor zijn roman Johannistag (Nederlandse titel De verborgen geschiedenis van Courtillon) ontving hij de prijs van de Zwitserse Schillerstichting. De bundel Zehn-und-eine-Nacht, waaruit het opgenomen verhaal afkomstig is, zal in 2011 in vertaling verschijnen bij Uitgeverij Signatuur.

[p. 159]

Gert Loschütz (1946, Brandenburg, DDR) verhuisde in 1957 met zijn ouders naar de Bondsrepubliek. Studie geschiedenis, sociologie en filosofie aan de Freie Universität, Berlijn. Zijn werk (poëzie, proza, toneel, hoorspelen) werd bekroond met talrijke prijzen. Aquarium is afkomstig uit Lassen Sie mich,bevor ich weiter muss, von drei Frauen erzählen (Frankfurt, 1990).

Robert Menasse (Wenen, 1954) debuteerde in 1988 als romanschrijver met Sinnliche Gewissheit (in vertaling Bar Hopeloos). In 1991 volgde Selige Zeiten, brüchige Welt (Zalige tijden, breekbare wereld), een boek dat hem verschillende prijzen opleverde en zijn internationale doorbraak betekende. In 1995 verscheen Schubumkehr (Kentering). In 2001 verscheen zijn magnum opus Die Vertreibung aus der Hölle (De verdrijving uit de hel). In 2005 bundelde hij zijn essays in Das war Österreich. Hij schreef ook toneel en verhalen, die bijna alle in Ned. tijdschriften zijn gepubliceerd. Het hier gepubliceerde verhaal is uit zijn jongste publicatie, de verhalenbundel Ich kann jeder sagen (2009).

Herta Müller werd in 1953 geboren in het Duitstalige Nitkzydorf in Roemenië. Ze studeerde germanistiek en romanistiek aan de universiteit van Timisoara. In 1987 emigreerde zij naar West-Duitsland. Haar debuut Niederungen verscheen sterk gecensureerd in 1982 in Boekarest en beschrijft in korte episoden het leven in het boerendorp waar ze opgroeide; het werd, volledig herzien, heruitgegeven in 2010. Haar latere boeken, in vertaling o.m. De vos was de jager, Hartedier, Vandaag was ik mezelf liever niet tegengekomen, schetsen het leven van mensen onder de dictatuur van Ceausescu.. Haar laatste boek, vertaald als Ademschommel (2009), speelt zich af in de Russische werkkampen waarheen de Duitstalige Roemenen in 1945 massaal werden gedeporteerd. Het werk van Herta Müller werd met veel Duitse en internationale prijzen bekroond. In 2009 ontving zij de Nobelprijs voor Literatuur.

Georg M. Oswald (München, 1963) is, behalve schrijver, jurist op het gebied van het arbeidsrecht. Hij is een maatschappijcriticus die in zijn proza fel uithaalde tegen de vrijblijvendheid van veel auteurs uit de jaren '90. Hij behaalde internationaal succes met zijn roman Alles was zählt en ontving in 1995 de Staatsförderpreis für Literatur van Beieren. In 2003 verscheen zijn roman Im Himmel. Het verhaal De Kuil is afkomstig uit Das Loch. Neun Romane aus der Nachbarschaft (Albrecht Knaus Verlag, München 1995).

Annelies van Rijswijk (1958) is geboren en opgegroeid in het polderlandschap van de Beemster. Schreef eerder voor toneel maar sinds 2008 legt zij zich vooral toe op het korte verhaal. Ze debuteerde in 2009 bij ‘Duizend Woorden’ van de VPRO en werkt momenteel aan haar eerste bundel.

Ingo Schulze (Dresden, 1962) publiceerde sinds 1995 een groot aantal romans, verhalenbundels en essays. Daarin wisselt hij regelmatig van register, maar zijn thematiek is constant: de schok van het leven in vrijheid na de onderdrukking onder het communisme. Ook probeert Schulze de vinger te leggen op de maatschappelijke veranderingen die zich sinds '89 in het kapitalistische Westen hebben voltrokken. Schulze's werk is in tientallen talen vertaald; vrijwel al zijn boeken zijn in Nederlandse vertaling verkrijgbaar. Deze schets verscheen in 1999 in de Frankfurter Allgemeine Zeitung en werd in 2009 opgenomen in de essaybundel Was wollen wir?

A.L. Snijders werd in 1937 geboren in Amsterdam, waar hij de lagere school, de middelbare school en de universiteit bezocht. In 1971 verhuisde hij naar de Achterhoek. Zijn voorkeur voor korte zinnen en verhalen heeft te maken met zijn angst voor de anakoloet. Zijn laatste bundel zeer korte verhalen heet Vijf Bijlen.

[p. 160]

Marijke Spies (1934) publiceerde na haar pensionering als hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde twee romans: Een onschuldige familie (2004) en Tegen de stilte (2006). Op het ogenblik werkt zij aan een roman over Dierick Volckertszoon Coornhert.

Uwe Timm (Hamburg, 1940) is een van de literaire boegbeelden van de Duitse generatie van '68. Heisser Sommer (1971), zijn eerste roman, was tevens een van een de eerste boeken waarin de studentenbeweging werd gethematiseerd. Sindsdien - en gedeeltelijk naast zijn werk als uitgever (1972-1982) - heeft Timm een constante stroom van romans geproduceerd. Een van zijn centrale thema's is de positie en de rol van de enkeling in de maalstroom van maatschappelijke veranderingen. In Nederland is veel werk van Timm vertaald; titels: De slangenboom, Rood, De ontdekking van de curryworst, Mijn broer bijvoorbeeld en Halfschaduw.

Ydwine van der Veen studeerde Nederlandse en Friese taalkunde. Naast het werk als hogeschooldocent aan een lerarenopleiding, publiceert ze sinds enkele jaren verhalen in het Nederlands en het Fries. Ze wisselt graag van taal en houdt ook van afwisseling in genre en thematiek. Afgelopen jaar schreef ze een studieboek en een toneelstuk. In 2009 werd haar verhaal over een Iraanse vluchteling genomineerd voor de JM-prijs.

David Veldman (1970) studeerde Middeleeuwse Studies in Utrecht en schreef sinds eind jaren negentig verhalen die werden gepubliceerd in Lava, De Brakke Hond en De Tweede Ronde. In 2009 verscheen zijn absurdistische bundel Egidius Donker ra-ra boem-boem hij Uitgeverij Mouria. Voor meer informatie zie: www.davidveldman.nl

L.H. Wiener (Amsterdam, 1945) brak na tien verhalenbundels door met zijn romans Nestor (2002), bekroond met de Bordewijkprijs, en De verering van Quirina T. (2006), genomineerd voor de Gouden Uil Literatuurprijs 2007 en de Libris Literatuurprijs 2007. In 2008 verscheen zijn roman Eindelijk volstrekt alleen en het non-fictieboek Herinneringen aan mijn uitgevers. Stelde in 2009 de anthologie Koningswater samen, een bundeling verhalen met alcoholisme als thema. Versleet vijf uitgevers.