KortVerhaal. Jaargang 31

[p. 139]

Poedersneeuw
Tobias Wolff (Vertaling Guido Golüke)

Vlak voor Kerstmis nam mijn vader me mee skiën op Mount Baker. Hij moest vechten voor het privilege van mijn gezelschap, omdat mijn moeder nog steeds kwaad op hem was sinds hij me tijdens zijn laatste bezoek een nachtclub had binnengesmokkeld, om Thelonious Monk te zien.

Hij gaf het niet op. Hij beloofde met zijn hand op zijn hart dat hij goed voor me zou zorgen en dat ik op kerstavond thuis zou zijn voor het diner, en daarop gaf ze toe. Maar toen we die ochtend uit het chalet vertrokken begon het te sneeuwen, en in die sneeuw herkende hij een zeldzame kwaliteit die ons noodzaakte nog één laatste keer de helling af te dalen. Er volgden nog verscheidene laatste keren. Hij bleef onverschillig onder mijn bezorgdheid. De sneeuw wervelde om ons heen in bijtende, verblindende vlagen die sisten als zand, en nog bleven we doorskiën. Terwijl de lift ons nogmaals naar de top voerde, keek mijn vader op zijn horloge en zei: ‘Crimineel. We moeten nu wel snel zijn.’

Inmiddels kon ik de piste niet meer zien. Het had geen zin het te proberen. Ik bleef vlak achter hem en deed wat hij deed en kwam op de een of andere manier beneden zonder van een klif te vliegen. We brachten onze ski's terug en mijn vader voorzag de Austin-Healey van sneeuwkettingen, terwijl ik van de ene op de andere voet deinend mijn wanten tegen elkaar sloeg en wou dat ik thuis was. Ik zag het helemaal voor me. Het groene tafellaken, de borden met het hulstmotief, de rode kaarsen die klaarstonden om te worden ontstoken.

Toen we het ski-oord uit reden passeerden we een restaurant. ‘Wil je een bord soep?’ vroeg mijn vader. Ik schudde mijn hoofd. ‘Kop op,’ zei hij. ‘Ik krijg je wel thuis. Oké, dokter?’

Ik moest nu zeggen: ‘Oké, dokter,’ maar ik zei niets.

Buiten het ski-oord gebaarde een agent van de verkeerspolitie ons te stoppen bij een paar schragen waarmee de weg was afgezet. Hij liep naar onze auto en bukte zich bij het raampje van mijn vader, met een gezicht bleek van de kou en sneeuwvlokjes aan zijn wenkbrauwen en de bontranden van zijn jack en pet.

‘Nee hè?’ zei mijn vader.

[p. 140]

‘Ja,’ zei de agent. De weg was gesloten. Misschien zou hij nog vrijgemaakt worden, misschien ook niet. De sneeuwstorm had iedereen verrast. Het viel niet mee mensen te mobiliseren. Op kerstavond. Niets aan te doen.

Mijn vader zei: ‘Luister. We hebben het over tien, vijftien centimeter. Ik heb in deze auto wel meer voor mijn wielen gehad.’

De agent richtte zich op. Zijn gezicht was niet te zien, maar ik kon hem wel horen. ‘De weg is gesloten.’

Mijn vader zat er met beide handen aan het stuur en wreef zijn duimen over het hout. Hij keek een hele poos naar de versperring. Het leek of hij probeerde het te bevatten. Toen bedankte hij de agent en keerde de auto met een bizar vertoon van voorzichtigheid, als een oude dametje. ‘Je moeder zal me dit nooit vergeven,’ zei hij.

‘We hadden vanochtend moeten vertrekken,’ zei ik. ‘Dokter.’

Hij praatte niet meer met me tot we in het restaurant aan een tafeltje zaten en op onze hamburgers wachtten. ‘Ze zal het me niet vergeven,’ zei hij. ‘Begrijp je wat ik zeg? Nooit.’

‘Waarschijnlijk niet, nee,’ zei ik, hoewel er niets waarschijnlijks aan was. Ze zou het hem niet vergeven.

‘Dat kan ik niet laten gebeuren.’ Hij boog zich naar me toe. ‘Ik zal je zeggen wat ik wil. Ik wil dat het allemaal weer goed komt met ons. Wil jij dat ook?’

‘Jazeker.’

Hij stootte zijn knokkels tegen mijn kin. ‘Meer hoef ik niet te weten.’

Toen we klaar waren met eten, liep hij naar de publieke telefoon achter in het restaurant en kwam daarna weer bij me aan het tafeltje zitten. Ik ging ervan uit dat hij mijn moeder had gebeld, maar hij bracht geen verslag uit. Hij nam kleine slokjes van zijn koffie en staarde door het raam naar de verlaten weg. ‘Kom op, kom op,’ zei hij, maar niet tegen mij. Even later zei hij het nog eens. Toen de politiewagen met flitsende zwaailichten langsreed, kwam hij overeind en liet wat geld op het bonnetje vallen. ‘Oké. Vámonos.’

De wind was gaan liggen. Het sneeuwde nu lichter, in kleinere vlokken die recht omlaag vielen. We reden weg uit het ski-oord, recht op de versperring af. ‘Haal dat ding weg,’ zei mijn vader tegen me. Toen ik hem aankeek, zei hij: ‘Waar wacht je nog op?’ Ik stapte uit, sleepte een van de schragen opzij en zette hem terug toen hij erlangs

[p. 141]

was gereden. Hij duwde het portier voor me open. ‘Nu ben je medeplichtig,’ zei hij. ‘Nu gaan we samen ten onder.’ Hij zette de wagen in zijn één en wierp me een blik toe. ‘Grapje, jongen.’

Op het eerste lange rechte stuk hield ik de weg achter ons in de gaten, om te zien of de politie ons op de hielen zat. De versperring verdween uit het zicht. En toen was er niets dan sneeuw: sneeuw op de weg, sneeuw die van de kettingen opdwarrelde, sneeuw op de bomen, sneeuw in de lucht, ons spoor in de sneeuw. Toen keek ik voor me en kreeg ik een schok. Voor ons uit waren er geen sporen. Mijn vader verbrak maagdelijke sneeuw tussen hoge rijen bomen. Hij neuriede Stars Fell on Alabama. Ik voelde sneeuw langs de bodem onder mijn voeten schuren. Om te voorkomen dat mijn handen gingen beven klemde ik ze tussen mijn knieën.

Mijn vader bromde nadenkend en zei: ‘Dit mag je zelf nooit proberen.’

‘Dat ga ik ook niet doen.’

‘Dat zeg je nu, maar op een dag heb je je rijbewijs en denk je dat je alles kunt. Maar dit zul je niet kunnen. Hiervoor moet je, ik weet het niet, hiervoor moet je een zeker instinct hebben.’

‘Misschien heb ik dat wel.’

‘Dat heb je niet. Je hebt je sterke kanten, zeker, maar daar hoort dit niet bij. Ik zeg het alleen maar omdat je niet het idee moet krijgen dat dit iets is wat iedereen zou kunnen. Ik kan geweldig goed rijden. Dat is geen verdienste, oké? Het is gewoon een feit, iets wat je goed moet beseffen. Dat oude barrel verdient natuurlijk ook een pluim. Er zijn niet zoveel auto's waarmee ik dit zou proberen. Hoor je dat!’

Ik luisterde en hoorde het geklapper van de kettingen, het stugge, hortende geschraap van de ruitenwissers, het snorren van de motor. Hij snorde echt. Dat oude barrel was zo goed als nieuw. Mijn vader kon zich die wagen niet permitteren en beloofde aldoor dat hij hem zou verkopen, maar mooi dat hij hem nog had.

Ik zei: ‘Waar is die agent naartoe gegaan, denk je?’

‘Heb je het warm genoeg?’ Hij reikte schuin naar voren en zette de aanjager harder. Daarna zette hij de ruitenwissers af. Die hadden we niet nodig. De wolken waren lichter geworden. Er zweefden nog wat schaarse, pluizige vlokjes in ons kielzog waar ze meteen werden weggeblazen. We lieten de bomen achter ons en reden nu over een breed veld vol sneeuw dat een tijdje vlak bleef en daarna steil af helde. Hier

[p. 142]

waren met tussenruimten oranje stokken in twee evenwijdige rijen neergezet en mijn vader koerste ertussendoor, hoewel ze zo ver uit elkaar stonden dat ik lang niet zeker was waar de weg zich precies bevond. Hij zat weer te neuriën en riffjes rond de melodie te scatten.

‘Oké, dan. Wat zijn mijn sterke kanten?’

‘Breek me de bek niet open,’ zei hij. ‘Dan ben ik vanavond nog niet uitgepraat.’

‘Goed. Noem er dan één.’

‘Dat is makkelijk. Jij denkt altijd vooruit.’

Dat was waar. Ik dacht altijd vooruit. Ik was een jongen die zijn kleren op genummerde knaapjes hing om ze ordelijk te laten rouleren. Ik zat mijn leraren ver voor de inleverdatum achter hun broek over mijn huiswerk zodat ik schema's kon maken. Ik dacht vooruit en daarom wist ik dat ons aan het eind van de rit andere agenten zouden wachten, als we daar ooit zouden aankomen. Wat ik niet wist was dat mijn vader zich er smekend en flikflooiend uit zou redden - hij hoefde nog net geen ‘O dennenboom’ te zingen - en me op tijd voor het diner thuis zou krijgen, waarmee hij nog wat uitstel had verdiend voor mijn moeder definitief besloot van hem te scheiden. Ik wist dat we gepakt zouden worden; ik had me erbij neergelegd. En misschien hield ik daarom op met tobben en begon ik ervan te genieten.

Waarom ook niet? Deze rit zou de boeken in gaan. Het was of je in een speedboot zat, maar dan nog beter. In een boot kun je niet afdalen. En we hadden het rijk alleen. Het bleef maar doorgaan, de zwaar beladen bomen, de ongerepte sneeuw, de plotselinge witte vergezichten. Hier en daar zag ik aanwijzingen dat we goed zaten - greppels, hekken, palen - maar niet zoveel dat ik zelf mijn weg had kunnen vinden. Maar dat hoefde ook niet. Mijn vader reed. Mijn vader op zijn achtenveertigste, een wat verkreukelde, vriendelijke man, moreel failliet, blakend van zelfvertrouwen. Hij reed geweldig goed. Met zachte hand, zonder enige dwang. Subtiel sturend, tactvol met zijn voeten. Ik vertrouwde hem echt. En het mooiste moest nog komen: bochten en haarspelden die elke beschrijving tartten. Ik zou misschien alleen kunnen zeggen: Als je niet door verse poedersneeuw hebt gereden, heb je niet gereden.