De Tweede Ronde. Jaargang 24

[p. 38]

Onuitstaanbaar
Thomas Verbogt

Natuurlijk kijk ik wel eens televisie, natuurlijk luister ik ook naar de radio, ja, ik lees ook kranten. Ik houd me vooral met actualiteiten bezig, de rest lukt me niet. Als er actualiteiten aan de orde zijn, hoor ik vaak dat zoveel procent van Het Nederlandse Volk dit vindt of dat, of tegen een ontwikkeling is of juist voor. Ik ben een bescheiden mens. Zo ben ik opgevoed. Mijn ouders zijn ook bescheiden mensen. Hetzelfde geldt voor mijn zusjes. Er waren uiteraard tijden waarin ik me daartegen wilde verzetten, maar ik wist niet hoe dat moest. Misschien ben ik herkenbaar als bescheiden mens. Daarom wordt mij nooit iets gevraagd wanneer Het Nederlandse Volk een mening moet geven. Ik ben er aan toe dat dit verandert, mijn bescheidenheid is aan het verpieteren. Dit veroorzaakt onrust. Ik denk aan mijn hoogmoedige vrienden. Natuurlijk heb ik die ook gekend, maar ik ben ze uit het oog verloren. We moeten weer eens praten. Ik heb genoeg van heel veel.

Gisteravond werd ik aangehouden. Ik fietste van het station naar mijn huis. Het regende hevig. Ineens reed er een motoragent voor me, met zwaailicht. Zijn gehandschoende hand gebaarde me te volgen. Hij stopte bij een parkeerterrein en wees naar twee collega's die niet op een motor zaten, maar gewoon op de grond stonden, en die maakten brede armgebaren, alsof ik ergens naar binnen geloodst moest worden, alsof ik een chauffeur was die een kolossale vrachtwagen bestuurde. Bij een grote container waarop Calamiteitencontainer stond, werd ik door weer een andere agent tot stoppen gebracht. Al die aandacht vond ik aangenaam. Ik keek naar de Calamiteitencontainer en vroeg me af wat daar allemaal in kon zitten.

Er kwam een grote, zwarte agent naar me toe. Hij had een zware regenjas aan. Het leek wel alsof het op hem harder regende dan op mij. Hij legde zijn hand op mijn stuur en vroeg of ik wist dat ik geen voor- en achterlicht had. Ik zei dat ik dit wist. De agent knikte en zei dat zijn collega's dat reeds geconstateerd hadden. Ik knikte nu ook, maar vroeg me wel af waarom hij me dat vroeg. Ja, ik kon het natuurlijk ook níet weten.

De agent zei: ‘Ik ga u een bekeuring geven.’

[p. 39]

Ik zei dat ik dit begreep.

De agent vroeg vervolgens: ‘Heeft u iets bij u waaruit blijkt dat u bent wie u bent?’

‘Wat zegt u?’

‘Heeft u iets bij u waaruit blijkt dat u bent wie u bent?’

Ik keek weer naar de Calamiteitencontainer en zei dat ik zoiets niet bij me had: ‘Maar ik kan u verzekeren dat ik ben wie ik ben.’ Vroeger zou ik dit nooit hebben durven zeggen, maar mijn bescheidenheid hindert me steeds minder.

De agent schudde teleurgesteld zijn hoofd: ‘Het is handiger als u daar voortaan wel voor zorgt.’

Ik zei dat ik dit zou doen. Het lijkt me inderdaad handig, ja zinvol dat ik iets bij me heb waaruit blijkt dat ik ben wie ik ben. Dat is goed voor mensen als ik.

De agent pakte zijn bonnenboekje en begon mijn bon zorgvuldig in te vullen. Hij nam daar ruim de tijd voor. Tussen de bedrijven door zei hij dat ik een mooie fiets had. Ik vond het prettig dit uit zijn mond te horen. Waarschijnlijk leer je dat op de politieschool: ook iets positiefs zeggen tijdens een slecht-nieuwsgesprek. Ik zei dat ik mijn fiets ook een mooie fiets vond. Dat had ik nog nooit tegen iemand gezegd.

Toen de agent klaar was met wat hij noemde de papierwinkel, zei hij dat hij nog één vraag had, maar dat ik die vraag niet per se hoefde te beantwoorden.

Het was even stil tussen ons.

Ik was benieuwd naar die vraag.

De agent schraapte zijn keel en stelde zijn vraag: ‘Waaróm reed u zonder licht?’

Juist omdat de agent had gezegd dat ik niet per se antwoord hoefde te geven, deed ik het toch: ‘Ik wilde naar huis.’

‘Naar huis,’ herhaalde de agent.

‘Naar huis,’ zei ik nogmaals.

Hij maakte een notitie. Ik kon niet zien wat hij opschreef.

Nadat hij had gezegd dat ik een acceptgirokaart (beschikking) zou ontvangen, namen we afscheid.

Ik dacht na over de vraag waaruit zou kunnen blijken dat ik ben wie ik ben. Ik wilde niet naar huis. Ik fietste naar mijn vriendin. Zij geneest mensen. Dat is haar werk. Mij geneest ze niet. Ik ben haar werk niet.

[p. 40]

Deze ochtend word ik wakker met haast, onbestemde haast. Dat zijn niet mijn beste dagen. Ik fiets al vroeg door de donkere stad. In de buurt van mijn huis zie ik een vrouw die haar hand omhoog houdt ten teken dat ik moet stoppen. Ik denk meteen: politie. Weer. Moet ik weer zeggen dat ik niets bij me heb waaruit blijkt dat ik ben wie ik ben. Voor iemand die van zijn bescheidenheid af wil, zijn dit rampzalige momenten.

Als ik voor de vrouw stop, zie ik dat ze niet van de politie is, voor zover zoiets te zien is. Wel is ze een soort functionaris. Ze draagt een oranje jack dat licht reflecteert. In de ene hand heeft ze een zaklantaarn, in de andere een klembord. Ze vraagt vriendelijk of ik mee wil werken aan een onderzoek.

Ik zeg dat ik haast heb, maar tegelijkertijd besef ik: eindelijk, een onderzoek, nu ga ik ook deel uitmaken van een percentage dat ergens voor is of tegen, of dit vindt of dat. Dit is heel goed voor mij. En ook denk ik: zie je wel, als je eenmaal iets begint te willen, écht te willen, dan gebeurt het vanzelf. Kom maar op!

Ik hoop niet dat het een onderzoek is omtrent de vraag waarom mensen haast hebben, want dan hang ik.

De vrouw zegt dat het onderzoek niet lang duurt. Ze kijkt naar het papier op haar klembord en vraagt: ‘Mag ik vragen waar u vandaan komt?’

Ik vraag of dit haar eerste vraag is of een vraagje om het ijs te breken.

Ze moet lachen: ‘Nee, dit is de eerste vraag. Waar komt u vandaan?’

Waar kom ik vandaan? Ja, dat weet ik natuurlijk wel, maar ik vraag me af wat hier onderzocht gaat worden. Waarover moet Het Nederlandse Volk een uitspraak doen?

Ik vraag: ‘U bedoelt waar ik geboren ben?’

‘Nee,’ antwoordt de vrouw. ‘Waar u nu vandaan komt. Vanochtend. U hoeft alleen maar de postcode te noemen.’

‘Welke postcode?’

‘De postcode van het adres waar u vandaan komt. Alleen het cijfer is voldoende.’

‘Cijfer?’

‘Ja, van de postcode.’

‘O, op die manier. 1015.’

De vrouw schrijft dat op en zegt dan: ‘U woont dus op 1015. Bent u nu op weg naar uw werk?’

[p. 41]

‘Nee,’ zeg ik. ‘Ik woon niet op 1015. Ik heb daar gelogeerd.’

Gelogeerd. Ik kan niet zo snel op een ander woord komen.

De vrouw maakt een notitie die ik helaas niet kan lezen.

Ze vraagt: ‘En waarheen bent u nu op weg?’

‘Naar 1073.’

‘Wat gaat u daar doen?’

‘Wonen. Want daar woon ik. En werken ook.’

De vrouw maakt weer een notitie en zegt: ‘Dan weet ik genoeg. Dank u wel. En een prettige dag.’

Ik kijk haar aan. Prettige dag? Ik vraag me af waarom ze nu genoeg weet en belangrijker nog, wat er precies is onderzocht.

Ze houdt alweer een andere fietser aan. Ze is klaar met mij. Dit is niet een onderzoek dat ik bedoel, nee. Ik wil hier graag werk van maken, maar ben de mogelijkheden daartoe niet machtig. Ik kan er ook niet tegen als iemand zegt: dan weet ik genoeg. Het is onuitstaanbaar. Misschien zijn het woorden die samenvallen met het uitblazen van je laatste adem. Van de andere kant: misschien moet ik een man worden die minstens eenmaal daags opmerkt: ‘Dan weet ik genoeg.’ Die hoogmoed. Nu ben ik alleen nog een reiziger van postcode naar postcode. Iemand die niet kan aantonen dat hij is wie hij is. Niet eens een percentage van Het Nederlandse Volk.