De Tweede Ronde. Jaargang 23

[p. 139]

Het licht van de zon
Trinus Riemersma
(Vertaling Jabik Veenbaas)

Het was bladstil en de sparren stonden roerloos. De onderzijden waren kaal met hier en daar nog een dorre tak, maar boven was een dicht dek van naalden. En toch bewoog het daarboven, want het beetje zonlicht dat door de kruinen kwam, danste en flakkerde over de grond als vlinders. Een plek als een rijksdaalder bij zijn rechterknie, en dan was het weer weg, en was het er ineens weer, meer naar beneden. Of was het een ander vlindertje? Twee zaten elkaar na, en waren weg.

Hij keek omhoog naar de kruin van de boom waar hij tegenaan zat. Het waren allemaal takken boven hem, met allemaal naalden eraan. Vóór hem was de zon. Er staken felle priemen licht in zijn ogen. Het deed zeer, en was toch aangenaam. Het waren vlinders die over zijn ogen dansten. Ze dansten over zijn gezicht en lichaam en om hem heen. Hij trok een dode tak naar zich toe en brak hem in stukken en legde een stukje waar hij een lichtvlinder zag. En dan was het weg en flakkerde op een andere plek, op een polletje. Hij legde er een stukje hout neer. Het rolde meteen van het graspolletje af op de dode naalden. Hij boog de grasjes uit elkaar en legde het stukje hout ertussen.

Er kroop een beestje uit het graspolletje omhoog. Het had een heleboel poten, het klom tegen een halm op, het was roodbruin van kleur. Hij sloeg met de tak tegen de graspol. Het beest slingerde heen en weer aan de halm, maar liet niet los.

Hij brak een stukje van de tak en legde het neer waar hij een lichtje zag flikkeren. Hij trok een streep door de naalden en het zand van takje naar takje. Het werd een scheve driehoek. De vlinders dansten over en door de driehoek. Hij pakte een handvol naalden en strooide ze uit over de driehoek die hij had getrokken.

Het beest zat nu in het topje van de halm. Het tastte met een paar poten omhoog waar niets meer was. Het wiegde met zijn kop heen en weer.

Hij brak de halm af en plantte hem in een hoopje zand dat hij met zijn hand bijeenschoof. Het beest wiegde maar door met zijn kop. Hij maakte de grond om de halm heen vrij van takjes en naal-

[p. 140]

den en trok er met de vinger een cirkel omheen.

Een rode mier liet zich in het greppeltje vallen dat hij had getrokken en klauterde bij de kantelende zandkorrels op en stak de kale vlakte over. Hij legde een takje voor de mier neer. Het beest klom er overheen en liep verder. Hij legde het takje weer voor de mier neer, en toen die erop klom, pakte hij het takje op en legde het achter zich neer.

De lichtvlinders dansten over zijn handen, zijn gezicht, zijn lichaam. Hij probeerde ze te pakken, maar ze glipten onder zijn vingers vandaan en klapwiekten over zijn benen en lijf. En ineens waren ze weg. En waren ze er weer. Op zijn knieën, op zijn lijf.

Hij duwde zijn vingers onder de naalden en liet zijn hoofd achterover zakken tegen de boom. Hij sloot zijn ogen. Het licht schemerde door zijn oogleden. Hij kneep zijn ogen fel dicht, en dan waren er sterren in het donker en vreemde rode bollen die groeiden en krompen.

Hij opende zijn ogen en keek naar zijn onderlijf. Zijn pik werd stijf. Hij lag dwars, naar rechts, er was een bobbeltje in zijn broek. Hij ging met zijn vinger om het bobbeltje heen en drukte er op. Ja, hij werd stijf. Maar hij kon geen kant op want het slipje zat te strak. Hij knoopte zijn broek los en trok hem met het slipje naar beneden. Zijn pik lag nog dwars, maar met elk schokje van de hartslag kwam hij rechter te liggen. En toen tilde hij z'n kop op en kwam vrij van het lichaam. Zijn ballen draaiden heen en weer. Dat was een gek gezicht. Het haar op zijn zak bewoog alle kanten op. Hij pakte een paar naalden en stak ze in het haar. Ze bleven niet zitten. Als de ballen heen en weer kronkelden, gleden de naalden uit het haar.

Er liep een bruinige naad over zijn zak. Van waar de pik begon naar beneden. De naad was niet recht, hij liep een beetje scheef. Het vel van de zak leek wel kippenvel. Allemaal bultjes en putjes. Als een kip in een vrieskist.

De pik was weer slap geworden. Uit de rimpelige voorhuid zakte een druppeltje vocht op zijn lijf. Hij pakte de pik bij een velletje en tilde hem op. Het druppeltje vocht rekte uit en werd een fijn draadje. Hij liet de pik vallen en wreef met zijn vingertop over het natte plekje op zijn lijf. Het was glad spul.

Hij nam de pik tussen duim en vinger en schoof het vel van de eikel. Met die gekke scheve hoed en die rimpels en richels eronder leek het een giftige paddestoel.

[p. 141]

Hij bewoog zijn vingers op en neer over het vel. De pik werd weer stijf.

Er knapten takjes links van hem. Er kwamen twee meisjes aanlopen, een jaar of zes, zeven oud. Ze hijgden, ze stapten wat ze konden over de oneffen grond.

Ineens zagen ze hem. Ze bleven een ogenblik staan en kwamen toen naar hem toe. Ze hadden allebei plastic sandaaltjes aan, de een een kort broekje en de ander een rokje.

‘Hoi!’ zei de een. ‘Wat doe jij hier?’

‘Ik zit hier,’ zei hij.

‘Mia! Kom! Het is een viezerik!’ riep het andere meisje.

‘Waarom heb jij je broek uit?’

‘Heet jij Mia?’

‘Ja! M'n moeder heet Eke en m'n vader heet Sjoerd. En ik heb nog een broertje, maar ik zeg lekker niet hoe die heet.’

‘Mia! Kom mee! Ik zeg het tegen je moeder, hoor!’ Ze rende weg tussen de bomen door.

‘Waarom heb jij je broek uit? Dat is jouw lul, hè? Mijn vader heeft ook een lul, maar die van m'n vader is groter!’

‘Kom eens bij mij,’ zei hij. Hij pakte haar hand en trok haar naar zich toe.

‘Wat wil je?’ zei ze.

Hij ging op z'n knieën voor haar zitten.

‘Ik doe je niks,’ zei hij.

Hij trok haar broekje naar beneden.

‘Dat wil ik niet,’ riep ze. ‘Hou op! Gek!’

‘Doe wat ik zeg!’ fluisterde hij. ‘Anders gaat het fout!’

Hij gaf een ruk aan haar arm. Ze tuimelde op de grond.

‘Laat me los! Rotgek!’

Hij kneep haar voetjes tussen zijn knieën en legde een hand over haar mond. Het licht van de zon spatte over zijn hand en over haar voorhoofd en haar en over haar lijf. Hij plukte gehaast aan zijn pik.

Ze beet hem in zijn vingers. Hij trok zijn hand van haar mond.

‘Laat me los, kreng!’ huilde ze.

Hij zette z'n hand op haar strot en kneep. De lichtvlekken flitsten maar heen en weer, steeds maar door. Hij kon het niet tegenhouden. Hij sloot zijn ogen, en dan was het er nog.

Er spatte wat zaad uit hem vandaan en toen nog een paar trage, doffe druppen. Er moest veel meer komen, diep uit zijn hakken en

[p. 142]

uit zijn ruggengraat en nek. Maar er kwam niets meer.

Hij liet zich achterover zakken tegen de stam. De lichtvlekken sprongen over zijn lijf, en over haar lijf.

Het vocht zakte langzaam langs haar lijf naar beneden. Er dreef een naald in als een bootje. Die haakte even, en gleed toen verder. Hij pakte een handvol naalden en strooide die uit over haar lijf. En hij strooide een handvol over zijn pik.

De halm met het beest erop was weg. De hele plek was vernield. Hij ging staan en trok z'n broek op.

Er schreeuwde een vogel hoog boven hem. Hij kon hem niet ontwaren. Het zat potdicht daar. Hij liep tussen de bomen door en luisterde, maar de vogel riep niet meer.

Hij liep het bos uit. Voor hem lag de badweg. Er joeg een auto voorbij. Het zand stoof op en er waaide een papiertje voor z'n voeten. Hij pakte het op. Okay-ijs stond erop. Hij streek het glad en vouwde het op en stak het in z'n zak.

Er waren niet veel mensen op de weg. Een paar dikke Duitsers. De vrouw had een korte broek met streepjes aan. De vette billen waren rood en schudden en lilden bij elke ploffende stap die ze zette. Ze had een hondje aan een touw en dat liep hijgend en puffend voor haar uit.

De weg liep omhoog over de duinen. Er was een strand en de zee. Er ging een houten trap naar beneden. Links en rechts waren rietmatten, en prikkeldraad en tentjes en windschermen. Er hing badkleding aan lijnen. Het bewoog amper. Een dik mens in badpak riep tegen een paar kinderen die een kuil groeven. Haar stem was schril en scherp.

Hij baggerde door het mulle zand naar de zee. Er waren er een paar aan het badmintonnen. Twee jonge meisjes met hele kleine borsten nog. Een man met zwart haar op z'n borst stond in het water en gooide een bal naar een paar kinderen die bij hem rondhingen.

Hij bleef staan aan de waterkant. Schelpjes rolden met de stroom omhoog en bleven even liggen en tuimelden dan weer terug tot er een nieuwe golf kwam en dan rolden ze weer. Almaar heen en weer.

De branding was niet veel zaaks. De koppen van de golven vouwden traag om en zakten naar beneden in het dal en loom rolden de golven naar het strand.

Het licht van de zon brak op het water in vlakke spiegels. Het

[p. 143]

ketste heen en weer. Er viel een bal middenin. Een meisje plaste achter de bal aan. Ze spatte met haar voet een boog water op hem af. Het spetterde over zijn schoenen en broekspijpen. Ze lachte.

‘Ben je bang voor water?’ riep ze.

‘Silv, kom hier!’ riep de man.

Hij draaide zich om en liep het strand af. Een klein jongetje zat op een hoop zand te grienen. Het had zand om z'n mond. Er lag een schepje naast hem en taartvormpjes en een bal en een vlaggetje.

Er kefte een spichtig wijf tegen een paar kinderen: ‘Nee, jullie krijgen niks meer! Het is nou mooi genoeg geweest!’ Naast haar zat een man in een strandstoel. Hij had een hoed op en een zonnebril en rookte een sigaar.

Hij liep langs de vloedlijn. Witte, uitgebeten stukken hout lagen er, en wier, en kurk, roestige busjes en sinaasappelschillen en dode krabben. Hij pakte een stok en prikte wat in het aanspoelsel. Er lag een gloeilamp met korsten olie erop. Er kleefde een dode krab aan. Er lag een stuk uitgerafeld nylontouw met een lus. Een bruin flesje waar een duizendpoot overheen kroop.

Aan deze kant waren niet veel mensen. Er liep hem een paartje voorbij in zwemkleren. Het meisje had veel te zware borsten. Er staken krulletjes haar uit haar broekje. Ze had zand achter op haar broek. Er fietste een man precies langs de waterrand. Hij droeg een korte broek en gymnastiekschoentjes en hij trapte met z'n hakken. Hij had z'n knieën wijd uit elkaar.

Hij kwam bij een oude, uitgevreten strandpaal. De stroming had het zand eromheen weggegraven. Het water dat in de kuil stond, had geen verbinding meer met de zee. Er kropen kleine wormpjes door het water. Hij stak de stok in het water. Het zand dwarrelde op van de bodem. Het water werd troebel. Maar het zakte ook weer snel naar beneden.

De knoesten in de paal waren blijven zitten, daaromheen was het hout voor een groot deel weggevreten. Er zaten kleine beestjes in de naden, kleine zilverkleurige lijfjes hadden ze.

Hij liep verder langs de zeedrift. Er lag een dode vogel. Aan de veren plakte olie. De strot van het beest was kaal. Zijn ogen waren al weg. Hij werkte met de stok zeewier over de dode vogel heen.

Ineens was er een vlaag wind. Een plastic zak rolde om. Zand stoof voor het prikkeldraad langs. En toen was het ook weer stil.

Hij vond een schone, groene fles met een kurk. De fles was leeg.

[p. 144]

Er zat geen etiket op. Hij pakte de fles op en nam hem mee.

Voor het strand kwam een zandplaat bloot te liggen. Het water stroomde eromheen en sleep een geul uit. Er lag een zwarte balk op de plaat.

Hij haalde de kurk uit de fles en piste erin. Hij duwde de kurk er weer op en smeet de fles in het water. De ebstroom nam hem mee, om de plaat heen, de zee in. Hij rolde nog een paar keer over de top van een golf, en toen was hij weg.

Hij stapte op de duinen af. Het mulle zand liep zwaar. Schuin uit het zand stak een roestige buis met een brokje beton eraan. Er hing een reep plastic in het prikkeldraad. Achter het prikkeldraad lagen bekers waar sinaasappelsap in had gezeten. De letters waren wat verbleekt.

Hij klauterde over het prikkeldraad en klom het duin op. De neuzen van zijn schoenen gleden weg en hij kwam niet snel vooruit. Bij een paal met een bordje Verboden Toegang bleef hij even staan. In de verte was een klein gewriemel van mensen, witte en rode figuurtjes bewogen over het strand. Achter hem was het strand leeg.

Er zat vogelstront aan zijn hand. Dat zat op de paal. Hij veegde zijn hand af aan het bordje.

Hij klom verder omhoog naar de top. In het dal achter het duin was het warm. Hij trok zijn schoenen uit en liet het stuifzand eruit lopen. Er lagen drie keutels. Van een mens. Of van een hond. Er lag geen papier bij. Hij trok zijn schoenen aan en liep de duinen af. De grond was begroeid met dor gras en struikjes. Er lagen hoopjes konijnenkeutels. Er bloeiden paarse en gele bloemetjes. Er hing een flard krantenpapier in een struikje. Het was geel en niet meer leesbaar. Midden in een kuil lag een gaasje van een vrouw. En er lag een dood konijn met starende ogen en piekerig haar.

Hij kwam op een schelpenpaadje. Hij bleef staan en keek beide kanten op. Hij wreef met de rug van zijn hand over zijn voorhoofd. Er zat zweet op z'n hand. Vlak voor zijn voeten lag een rond stukje blik. Hij pakte het op en bekeek het. Het was zo groot als een kwartje, maar veel dunner.

Hij liep rechtdoor tussen de platte heuveltjes. Er was een klein hoekje grond in cultuur gebracht. Tien bij tien meter zowat. Er stond een schot omheen van gaas en planken en een ouwe deur en ijzerdraad. Er waren zes akkertjes, haast helemaal met gras en onkruid overwoekerd. Tegen het schot aan lag een gebroken, roes-

[p. 145]

tig wiedijzer. Van een spiraalmatras was een deur gemaakt. Er zat een ketting aan met een rood-verroest slot.

Verderop liep een hoog gazen schot. Hij liep er langs. Er was geen ingang. Achter het schot stond een groot gebouw. Er stonden een paar auto's bij. Er stond ook wat op een bord aan de gevel.

Het schot liep tot aan de badweg, en maakte daar een bocht en liep een stuk langs de weg. Hij stak de weg over en liep de kant van het dorp op. De strandweg was niet breed, maar de berm was hard en vlak en beter te belopen dan de klinkerdijk.

Er haalde hem een volkswagentje in. Toen het hem goed en wel voorbij was stopte het ineens. De remmen piepten. Er zaten een man en een vrouw in. Ze keken hem aan. Hij kende ze niet. De man had een kaal, bruinverbrand hoofd met een kransje haar boven de oren. De auto reed achteruit, en trok weer op. Maar hij kwam hem niet voorbij.

In het hoge hek aan de andere kant van de weg was een ingang. Er stond een groot bord. Het was een waterwingebied.

Er reed hem een politiejeepje voorbij naar het strand. Er zaten twee agenten in. En op de achterbank zat een man. Het jeepje hobbelde erg, en het maakte een hoop lawaai.

Tegen het gras aan lagen een heleboel sigarettenpeukjes en lucifers. Het waren hele lange peuken. Haast allemaal dubbelgevouwen. Caballero's waren het. Hij roerde er met de neus van zijn schoen in rond. Het waren net dode beestjes.

Er kwamen twee auto's aanjakkeren. Ze bleven naast hem staan. In de voorste zat de man met het bruine hoofd. De man kwam de auto uit. Hij zei: ‘Hé, jij daar! Wacht eens even!’

Uit de achterste auto kwamen twee mannen en twee vrouwen en een meisje.

‘Dat is hem, mama! Tante Eke! Dat is hem!’ riep het meisje.

Het was het meisje dat hij vanmiddag in het bos had gezien. Ze had nu een vest aan, maar het was hetzelfde meisje.

‘Wat heb jij gedaan, jij grote vuilak! Jij godverdommese grote hufter!’ riep een van de mannen die uit de achterste auto was gekomen. Hij kwam met geheven vuisten op hem af.

Hij had de man nooit eerder gezien. Het was een volslagen onbekend gezicht. Een brede mond en dikke lippen.

‘Sjoerd, beheers je!’ riep de man met het bruine kale hoofd.

De kerel sloeg hem één keer, twee keer. Hij struikelde achteruit, hij viel. De kerel schopte hem in zijn ribben en in zijn hals. Hij was

[p. 146]

duizelig van de pijn. Hij hoorde ze in de verte schreeuwen, mannen- en vrouwenstemmen door elkaar - ‘Gauke, hij maakt hem dood! Toe Gauke!’ - het schoppen hield op. Hij sloeg zijn ogen op. De man met het kale hoofd en nog een andere hielden de kerel vast die hem had geslagen. Ze vochten met hem.

‘Laat me los!’ riep de kerel, ‘laat me godverdomme! Ik heb er tien jaar voor over. Gauke, verdomme, laat me los! Begrijp je dat nou niet! Die ellendeling! M'n meisje, m'n meisje!’ Hij huilde en schreeuwde door elkaar.

‘Sjoerd, Sjoerd! Kom mee! Weg! Dat kunnen we niet doen, jongen. Dat mag niet. Geen eigen rechter, jongen!’

Hij lag achterover in een greppeltje. Hij zag tussen de lange halmen door hoe ze de kerel wegbrachten. Alles deed hem zeer. Hij kon z'n hoofd niet draaien. Er liep bloed over zijn wangen. Hij voelde met z'n tong dat z'n bovenlip kapot was. Het bloed smaakte lauw en vies. Het slikken deed hem zeer.

Er stond een wijf boven hem. Ze had grote ogen, het haar wild om d'r hoofd. Ze zei: ‘Had hij je maar doodgeschopt, grote smeerlap! Ik hoop dat ze je ophangen! Ze moeten je levend verbranden! Ellendeling, grote vuilak!’

Ze stapte in het greppeltje. Hij was bang dat ze hem in z'n gezicht zou trappen. Hij keek angstig omhoog. Ze had dikke billen en een grote witte broek. Hij sloot zijn ogen en wendde zijn hoofd voorzichtig af.

‘Jij hier ook weg, Eke!’ riep een jammerende vrouwenstem. ‘O meisje, bezondig je niet!’

Hij was weer alleen. Hij hoorde roepen: ‘Ga in de auto.’ En: ‘Daar komen ze aan!’

Er stopte weer een auto en toen stonden er twee agenten voor hem.

‘Opstaan,’ zei een van de twee.

Hij kon niet. Ze pakten hem ieder bij een arm en trokken hem overeind. Hij schreeuwde van de pijn. En toen kwam die kerel er weer aan.

‘Geef me dat kreng in mijn handen!’ schreeuwde hij. Ze hielden hem gelukkig tegen.

De agenten duwden hem op de achterbank van de jeep. De een ging naast hem zitten, de ander stapte achter het stuur. ‘Viezerik!’ riep het meisje. Ze gierden weg.

Hij voelde weer met z'n tong aan z'n lippen. Alles was kapot.

[p. 147]

Uit z'n neus zakte bloed in de keelholte. Het was koud in de jeep.

Ze bleven staan voor een groot gebouw. De agent die naast hem op de achterbank zat, pakte hem bij de arm en trok hem mee het gebouw in. Er was een lange gang en allemaal deuren. Ze gingen een deur door. Er stond een bureau en stoelen. De agent duwde hem voor het bureau en ging zitten. De andere bleef bij de deur staan.

‘Hoe is je naam!’ vroeg de agent. Hij voelde in z'n jaszakken en griste toen een balpen van het bureau.

‘Hoor je me niet?’

De agent had een vreemde slag in z'n haar, vlak boven z'n linkeroog. Z'n haar was daar heel kort geknipt.

‘Gooi hem eerst maar in de cel. Er moet maar een dokter komen,’ zei de agent bij de deur.

‘Maak je zakken leeg!’

Hij voelde in z'n kontzak en haalde er een stukje blik en een papiertje uit. Hij legde het op het bureau.

‘Verder niks!’ vroeg de agent. Hij vouwde het papiertje open. Zijn lippen bewogen en hij begon te blazen en te spugen. ‘Okayijs! Verdomme, wat moet ik daar mee!’

Hij kneep het papiertje in z'n grote knuist en sloeg het over het bureau naar hem toe. Het raakte hem op z'n kin en het viel over z'n kleren en rolde nog een eindje weg over de vloer naar de poot van het bureau.