De Tweede Ronde. Jaargang 20

[p. 153]

Twee gedichten
Ferreira Gullar^*

De haan in de stille ruimte.

Haan haan
met zijn schreeuwende kam, strijder,
middeleeuws.

Hij paradeert,

met harde snavel en

sporen, gewapend

tegen de dood.

Hij meet zijn passen. Stopt
Buigt zijn gekroonde kop
in de stilte:

- wat doe ik hier?

- wie is mijn vijand?

Hij loopt.
Op de binnenplaats.
Het beton vergeet
zijn vorige stappen.

Haan: de veren die

opbloeien uit het stille vlees

en de harde snavel en de nagels en het

liefdeloze oog. Plechtige

eenzaamheid.

Wat is de basis van

deze architectuur?

* José Ribamar Ferreira Gullar (São Luís - 1930) is dichter, toneelschrijver, essayist, kunstcriticus en journalist. Tot 1962 avant-gardedichter met een scherp oog voor aardse zaken en daarna, toen de invloed van de dictatuur zich deed gelden, meer gericht op maatschappelijke problemen. Leefde van 1971 tot 1977 in ballingschap in Buenos Aires en werkte na terugkeer als criticus en tv-schrijver.

O galo no salão quieto.

Galo galo
de alarmante crista, guerreiro,
medieval.

De córneo bico e

esporões, armado

contra a morte,

passeia.

Mede os passos. Pára.
Inclina a cabeça coroada
dentro do silêncio:

- que faço entre coisas?

- de que me defendo?

Anda.
No saguão.
O cimento esquece
o seu último passo.

Galo: as penas que

florescem da carne silenciosa

e duro bico e as unhas e o olho

sem amor. Grave

solidez.

Em que se apóia

tal arquitetura?

[p. 154]

[Nederlands]

Zou hij weten dat in het binnenste
van zijn lijf, een schreeuw
ontstaat?
Hoe moet je, trouwens,
na afloop,
die verplichte
kraai begrijpen?

Daar klapt hij met zijn vleugels, hij
gaat sterven, buigt zijn duizelingwekkende hals

waaruit de schorre schreeuw weerklinkt

Maar de steen, de dag,
en de woeste haan zelf
weerstaan de schreeuw.

Zo zie je: kraaien is nutteloos.

De haan blijft - ondanks
al dat krijgshaftig vertoon -
alleen, verlaten,
op een binnenplaats ergens op de wereld.
Arme oorlogsvogel!

Nu groeit er een volgende kreet
in zijn geheime
binnenste; een schreeuw
die, zonder veren
en sporen en kam
en bovenal die blik
vol haat,
niet zo rauw
en bloedig zou zijn.

Een schreeuw als duistere en
exceptionele vrucht van deze boom: haan.
Maar die, eenmaal geuit,
slechts onderdeel van de dageraad is.

[Portugees]

Saberá que, no centro
de seu corpo, um grito
se elabora?
Como, porém, conter,
uma vez concluído,
o canto obrigatório?

Eis que bate as asas, vai
morrer, encurva o vertiginoso pescoço

donde o canto rubro escoa

Mas a pedra, a tarde,
o próprio feroz galo
subsistem ao grito.

Vê-se: o canto é inútil.

O galo permanece - apesar
de todo o seu porte marcial -
só, desamparado,
num saguão do mundo.
Pobre ave guerreira!

Outro grito cresce
agora no sigilo
de seu corpo; grito
que, sem essas penas
e esporões e crista
e sobretudo sem esse olhar
de ódio,
não seria tão rouco
e sangrento.

Grito, fruto obscuro
e extremo dessa árvore: galo.
Mas que, fora dele,
é mero complemento de auroras.

[p. 155]

Zittende man

Achterover geleund op deze bank
in de middag
in een uithoek van het zonnestelsel
in Buenos Aires
(mijn ingewanden in de knoop
binnen in mijn buik, benen
onder me gevouwen)

zie ik door het raam van de kamer

een stuk van de stad:

hier zit ik

alleen gesteund door mijzelf
mijn eigen magere lichaam, een mengsel
van zenuwen en botten
levend
bij een temperatuur van 36 en halve graad
en denk aan groene planten
die afgestorven zijn.

Homem sentado

Neste divã recostado
à tarde
num canto do sistema solar
em Buenos Aires
os intestinos dobrados
dentro da barriga, as pernas
sob o corpo)

vejo pelo janelão da sala

parte da cidade:

estou aqui

apoiado apenas em mim mesmo
neste meu corpo magro, mistura
de nervos e ossos
vivendo
à temperatura de 36 graus e meio
lembrando plantas verdes
que já morreram