De Tweede Ronde. Jaargang 15

[p. 153]

Vier gedichten
Doris Kareva^*
(Vertaling Cornelius Hasselblatt en Marianne Vogel)

Tot leven veroordeeld

Voor wie breng ik het land in kaart waar nooit iemand terechtkomt? Stad van het westen, stad van de zonsondergang, purperspiegelend verblindend glas, wiegende schaduw van boomkruinen. En alleen - en alleen - en alleen is degene die daar woordeloos onder de linden ligt met zijn gezicht naar de grond.

Tegen wie spreek ik? De grofheid en grootsheid van de wereld, van zijn wasvormen, wisselen elkaar af; de schokkende werkelijkheid blijft altijd naakt achter. Ik wil niet - wil niet - wil niet in wijsheid, in pracht verstarren! Vreselijk verdwijnen.

Voor wie schrijf ik? Wie zal ik mijn enige geschenk geven, voorgevoel, liefde, helderheid - o, met wie versmelten?

Op het plein van het licht gaat een deur open - naar de slaap of de waanzin?

* Doris Kareva (1958) studeerde in Tartu Engelse taal- en letterkunde, maar werd om politieke redenen van de universiteit verwijderd. Ze debuteerde in 1978 en behoort tot de beste jongere dichteressen en dichters van Estland. De hier vertaalde gedichten schreef ze tussen 1982 en 1987. Ze werkt tevens als vertaalster uit het Engels en is sinds enkele jaren secretaris van de UNESCO in Estland.

Ellumõistetu

Kellele kaardistan maad, kuhu kunagi ükski ei eksi? Läänelinn, loojangulinn, purpurpeegeldav pimestav klaas, visklev võradevari. Ja üksi - ja üksi - ja üksi on see, kes sääl pärnade all lamab sõnatult silmili maas.

Kellele kõnelen? Vaheldub maailma vaha vormide totrus ja toredus; võpatav tõelisus jääb alati alas ti maha. Ei taha - ei taha - ei taha tarduda tarkusse, hiilgusse! Hirmutav hääb.

Kellele kirjutan?Kellele kinkida üks ainuke and, aim, armastus, selgus - ah, sulada kellesse?

Valguse väljakul avaneb uks - unne või hullusse?

[p. 154]

Midas

Alles wat hij aanraakt wordt poëzie.

En je krijgt een brok in je keel. De pijn en woede van een kind,
alleenzijn en ongerechtigheid, toevallige kennissen, rondzwerven,
de stad, de stad, eindeloze poorten, binnenplaatsen,
alkoven, alcohol, wanhopige, doffe afkeer van handelen en zijn.

Hij valt met zijn gezicht tegen een woord dat in steen is gekrast,

zijn schouders beven, hij lijkt te huilen.
Maar zijn ogen zijn opengesperd; niemand ziet wat hij ziet

Een kat komt achter de vuinisbakken vandaan. Blijft

staan. Zegt mrauw.

Hij draait zich om en kijkt Hij bukt zich langzaam.

Steekt zijn hand uit, aait.

En de kat wordt ter plekke een gedicht.

Mrauw.

Midas

Kōik, mida ta puudutab, muutub luuleks.

Ja nutt tuleb kurku. Lapse valu ja raev,
üksiolek ja ülekohus, juhututvused, hulkumine,
linn, linn, lõputud kangialused, tagahoovid,
alkoovid, alkohol, lootusetu tuim tahtmatus
teha ja olla.

Ta langeb näoli vastu kivisse kraabitud sõna,

ta õlad vabisevad, näib, et ta nutab.
Aga ta silmad on pärani; keegi ei näe, mist ta näeb.

Üks kass tuleb prügikastide tagant. Jääb

seisma. Ütleb krnäu.

Ta pöördub ja vaatab. Kummardab aeglaselt.

Sirutab käe, teeb pai.

Ja kass moondub luuletuseks sealsamas.

Krnäu.

[p. 155]

Binnenplaatsen V

Het is nu een week geleden

dat Vanessa weggebracht werd. Haar wangen leken
koortsig, in haar ogen lag weer die
merkwaardige glans. Een brutale schittering,
een obscene schreeuw.

De sikkel van de nieuwe maan steekt in mijn borst.

Hart, je vergeeft alles.

Er zijn twee weken voorbij

sinds Vanessa weggebracht werd. Een gouden roebel
onder haar tong. In de vijver golf de de maan.

De draaikolk van haar meineden zoog haar

naar een bodemloze hel. Port was
het laatste waar haar door peper
verbrande mond naar snakte.

Tagahoovid V

Nüüd nädal saab mööda sest,

kui Vanessa viidi. Ta põsed kui
palavikus, ta silmis jälle see-
sama imelik läik. Jõhker lõkendus,
rõve hõik.

Noorkuu tera kinni mu rinnus.

Sūda, sa andestad kōik.

Kaks nädatat möödas on sest,

kui Vanessa viidi. Kuldrubla ta
keele all. Tiigil lõi kõikuma kuu.

Ta valevannete keeris viis

põrgusse põhjatu. Portvein oli
viimne veel, mille järele õhkas
ta piprast pōlenud suu.

[p. 156]

[Nederlands]

Het is drie weken geleden

dat Vanessa weggebracht werd. Een oude en gekwelde
maan. Onder de brug hopen speeksel en
afval zich op, gelaster, gescheld. Niemand,
o niemand

herinnert zich Vanessa nog, zoals ze

kuste, zoals ze danste, een rode doek
om haar heupen, terwijl ze iedereen toeriep
hei!

Er is een maand verstreken

sinds Vanessa weggebracht werd. De maan zonder gezicht,
slechts een schijntje, schaduwen en
kraaiengekras. Opspringen van het geld in de borst.
Vanessa, o ongelukkige arme Vanessa,
is je ziel omgeruild?

Een spottende blik vervloekt me.

Vanessa!

In het water een zwart glinsterende kring.

[Ests]

Kolm nädalat läinud on sest,

kui Vanessa viidi. Vana je vaevatud
kuu. Silla all koguneb sülge ja
rämpsu, põhjamist, vandumist. Enam,
oh enam ei

mäleta keegi Vanessat, kuidas ta

suudles, kuidas ta tantsis, puusade
ümber punane rätik, kõigile hõisates
he il

Kuu aega on möödunud sest,

kui Vanessa viidi. Kuu näota,
vaid vilksatus, vari ja varese-
kraaks. Raha võpatus rinnus.
Vanessa, oh õnnetu, vaene Vanessa,
ons vahetatud su hing?

Pilk pilkav mind mõnades mõõdab.

Vanessa!

Vees mustendav ring.

[p. 157]

[4]

Zoals een verstoten geliefde
stond hij daar in de schaduw van de anderen.

Er was lawaai en rook in de straat,
juichend trok men een offerdier voort;
de vasten hadden zo lang geduurd.

Ineens trilde hij, legde op bevel
de strijkstok op de snaren.

De munten raapte hij niet op.

[Ests]

Nagu põlatud armastaja
ta seisis sääl teiste varjus.

Mööda tänavat kära ja suits,
veeti hõisates ohvrilooma;
nii pikk oli olnud paast.

Järs ku värahtas, käsu pääle
keeltele tõstis poogna.

Münte ei võtnud maast.