De Tweede Ronde. Jaargang 8

Retour
Drs. P

Retour wil zeggen dat men weer zal keren
Van ergens naar het punt waar men begon

Men kan zo 'n tocht ook eens op schrift proberen
In negen regels - dus geen marathon
En weinig ruimte voor geouwehoer

Men kent bij voorbaat al het eindstation
Het metrum zorgt voor aangenaam vervoer
Het schema is eenvoudig te hanteren
Zo komt men triomfantelijk retour

Lange, verbeten studie brengt aan het licht dat de versvorm retour met het beginwoord eindigt, en negen regels telt met rijmschema ab abc bcac.

Voor opening/slot lenen zich tal van woorden. Substantieven als portiers en beha's; stofnamen (beton, grafiet, metaal, katoen), begripstermen (geloof, lectuur, gezang, begrip alsook eczeem, koliek, infuus, glaucoom

[p. 189]

etc. en voor dierenvrienden konijn, fazant, forel, homard... wat ons doet denken aan Macon, Meursault, cognac, likeur en genot. Natuurlijk eigennamen: Parijs, Hong Kong, Peru, Delfzijl evenals Monique, Piet Hein, Delvaux, Casals; en April. En Nieuwjaar.

Dan hebben we allerlei bijwoorden (alleen, misschien, voortaan, te laat) en tussenwerpsels (ziedaar, komaan, welnee, ho jo) terwijl werkwoordsvormen (geniet, bekijk, verzet) eveneens beschikbaar zijn.

De woorden kunnen eerst optreden als gebiedende wijs (Verkeer bij voorkeur met rechtschapen lieden) of voegwoord (Gezien de toestand...) en terugkomen als adjectief (ontzet), substantief (vermaak), verleden deelwoord (geweld), bijwoord (vooruit) - of andersom; en de betekenis kan radicaal veranderen: terecht, gezond, vertrek.

Dit alles kunt u zelf ook bedenken, en deze uitstalling wil slechts aantonen dat één jambe al meer dan genoeg aanbiedt: echte trefwoorden, maar ook andere. Al staat het ieder vrij om te exerceren met verlegenheid, Luilekkerland, carbonpapier, Semiramis, ontharingszalf, partijgenoot e.d., die keurig in het metrum passen.^*)

Pentameter is altijd mooi, en in dit geval ook bij uitstek doelmatig. Mensen die het graag over liefde, vrede, Jezus, blijheid en dat soort onderwerpen hebben, zijn aangewezen op de burgerlijke trochee; ze komen uit op een onbeklemtoonde lettergreep (slap), en de vrouwelijke rijmen zijn ook niet mooi verspreid.

Volta is niet voorgeschreven, maar kan heel goed optreden tussen de regels 5 en 6.

Bereid u voor op akelige dingen
Er waart de laatste tijd een ziekte rond

Intiem contact met lichaamsopeningen -
Jazeker, onder andere de mond -
Kan heilloos zijn. Ziehier dan uw beleid:

Onthouding! Of condoom! U blijft gezond!
Nu stroomt u toe, om mij uit dankbaarheid
Bouquetten en cadeautjes op te dringen
En tot aanvaarding ben ik wel bereid

* Ik zwijg dan nog over Neef Wim, het Kwaad, mijn kind en twee bier.