De Tweede Ronde. Jaargang 8

[p. 179]

De rondvraag

[p. 180]

Brief aan de belastinginspecteur^*
Vladimir Majakovski
(Vertaling Marko Fondse)

Aan de Moskouse financiële afdeling.

T.a.v. de Belastinginspecteur van het 17de district

Van Vl. Majakovski

* Majakovski 's werk wortelt vrijwel altijd in zijn persoonlijk leven of heeft een duidelijke maatschappelijke aanleiding. Je zou zijn werk ‘in opdracht van de tijd’ geschreven kunnen noemen, zonder dat het daarom tijdgebonden hoeft te zijn. Een goed voorbeeld van een concrete aanleiding tot een gedicht is zijn ‘strijd’ met het Moskouse belastingkantoor (Mosfinotdel). Het is verheffend te zien hoe hij uit zo 'n banaal gegeven een briljant gedicht weet te puren. Het gedicht waarnaar hij verwijst in zijn Verzoekschrift Onderhoud over de poëzie met de belastinginspecteur is in vertaling te vinden in Vladimir Majakovski, Luidkeels (G.A. van Oorschot, Amsterdam, 1979). Dat gedicht uit 1926 is een kleine poëtica, waaruit veel te leren valt over Majakovski's manier van werken en zijn opvattingen over de plaats van de kunstenaar in de maatschappij. De dichter is geen marginale figuur, maar een speciaal soort werker met een maatschappelijke opdracht. Een groot deel van de spanning van Majakovski's werk resulteert dan ook uit het samengaan van die opdracht en zijn zich steeds vergrotende ego. Dit verzoekschrift is veel meer dan een poging om zijn persoonlijke financiële besognes te beredderen. Hij heeft zich altijd sterk gemaakt voor de sociale positie van de kunstenaar in het algemeen. Voor de meer onpraktische zielen onder het bevlogen volkje valt in ons land en in onze tijd nog een en ander te leren. (MF)

Verzoekschrift

Ik ontving belastingaanslag No 273 ten bedrage van 2335 roebel 75 kopeken voor de tweede jaarhelft 1925/26.

Dit is voor mij een monsterlijk bedrag en ik ben absoluut niet in staat het op te brengen, hetgeen de inspecteur die mijn ‘bezittingen’ is komen taxeren ook bekend is.

Ik verzoek u mijn aanslag te herzien op grond van de volgende overwegingen:

I) Het niet invullen van mijn aangiftebiljet is geen poging om mij te onttrekken aan opgave van mijn inkomsten, maar uitsluitend te wijten aan het feit dat het binnen het ingewikkelde poëtische bedrijf bijna ondoenlijk is een precieze calculatie te maken van wat al dan niet als verwervingskosten kan worden opgevoerd. Dat is een vak dat nog in de kinderschoenen staat en complete wetenschappelijke verhandelingen vereist.

In plaats van belastingaangifte te doen heb ik derhalve geregeld de inspecteur persoonlijk bezocht om hem inzicht te geven in mijn

[p. 181]

inkomsten en het percentage verwervingskosten van mijn verdiensten. Ik verkeerde in de overtuiging dat die uitleg nadere aangifte geheel overbodig maakte, vooral omdat die omstandiger en gedetailleerder was dan een eenvoudige optelsom op het aangiftebiljet. Voorts kon ik een dergelijke aangifte niet tijdig doen, daar ik voortdurend op reis was. Van de laatste zes maanden was ik er 4½ op reis.

II) Er is geen rekening gehouden met mijn uitgaven. Voornamelijk zijn dat:

1) Reisonkosten. Ik reis ieder jaar en het reizen is een uitgangspunt voor mijn werk. (Mijn laatste boeken zijn: Parijs, Mijn ontdekking van Amerika, Havana, Atl. Oceaan, alsmede tijdschriftartikelen en gedichten: ‘Duitsland’, ‘Norderney’, ‘De vlag’, ‘Indianen’ enz. enz. - zonder uitzondering de uitkomst van reizen.)

Ik neem de kosten van twee tochten: de duurste en de goedkoopste van de door mij gemaakte.

Amerikaanse reis (alleen de kosten van verplaatsing):

Moskou - Saint Nazaire	100 dollar
Saint Nazare - Vera Cruz	250 dollar
Mexico - New York	150 dollar
New York - Chicago	100 dollar
Chicago - New York	100 dollar
New York - Le Havre	200 dollar
Le Havre - Moskou	100 dollar
	_____
	1000 dollar
	2000 roebel
	180 roeb. per maand

Reis Duitsland en Frankrijk
Moskou - Königsberg	100 dollar
Königsberg - Berlijn	10 dollar
Berlijn - Parijs	35 dollar
Parijs - Berlijn	35 dollar
Berlijn - Königsberg	10 dollar
Königsberg - Moskou	100 dollar
	_____
	240 dollar^*
	480 roeb.
	40 roeb. p. mnd

* Hier lijkt Majakovski zich 50 dollar in zijn nadeel te vertellen.

[p. 182]

In totaal kom ik, alleen trein- en bootkaartjes gerekend gemiddeld op 110 roebel reiskosten per maand - per 6 mnd:	660 roeb.
2) Reiskosten binnen de stad, daar ik in Sokolniki woonde en nu achter het Tagankaplein zonder enige mogelijkheid gebruik te maken van openbaar vervoer, terwijl ik genoodzaakt ben dagelijks op en neer te reizen i.v.m. late lezingen, vergaderingen, drukkerijen, nachtredactie - 5 roeb. p. dag - 150 roeb. per maand, in half jaar	900 roeb.
3) Werk van typiste 100 blz van 50 regels. Bij 5 doorslagen (tekst + boek + verz. werken + archief-exemplaar, ex. voor lezingen) 50 kop. per bladzijde - 50 roeb. p. mnd -	300 roeb.
4) Schrijfmateriaal. 1 riem geliniëerd papier, 1 riem blanco, kladblokken, inkt, potloden, schrijfmachinelinten, opbergmappen enz. 30 roeb. p. mnd	180 roeb.
5) Schildersbenodigdheden (mijn inkomsten komen ook uit illustraties), verf, Oostindische- en kleurinkt, penselen, tekenpapier, tekenhaak, tekenbord, passerdoos etc. - 50 roeb. p. mnd	300 roeb.
6) Werkruimte (voor bijeenkomsten, schilderwerk, archief etc.). Ik beschik op voorspraak van het Volkscommissariaat van voorlichting en met toestemming van de Opperste Sovjet van Volkshuisvesting over een aparte werkruimte (20 roeb. ruimte, 4 r. elektr., 1 roeb. water, onderhoudskosten 5 r.) - 30 roeb. p. mnd -	180 roeb.
7) Boeken, tijdschriften en kranten voor mijn werk, voor bibliotheken, ter verzending naar buitenland en binnen ussr voor het propageren van onze kunst, bind- en bibliotheekkosten - 80 r.p. maand -	480 roeb.
8) Secretariaatskosten; verzending van materiaal, archiefwerk, tijdschriftfoto's, knipseldienst etc. - 40 r.p. mnd -	240 roeb.
9) Inrichting - meubilair, schrijfmachine, boekenplanken etc. - 30 r.p. mnd -	180 roeb.
10) Telefoon in werkruimte en thuis - vooral onmisbaar i.v.m. journalistieke werkzaamheden -	90 roeb.
11) Geneeskundige behandeling (in termijnen) 1 -

[p. 183]

1 ½ maand per jaar sanatorium à 20 [120?] r.p. mnd en kleinere medische uitgaven -		200 roeb.
12) Kosten voor werkkleding i.v.m. werk als schilder en lithograaf, per half jaar -		120 roeb.
13) ‘Representatie’-kosten. Daar ik een van de grondvesters ben van een hele richting in de kunst die de meest actieve helft van het kunstleven in de ussr vertegenwoordigt, ben ik genoodzaakt talrijke contacten met representanten van de kunst in andere landen aan te gaan en ook te werken aan de organisatie en bundeling van jonge literaire krachten. Deze arbeid vergt economische uitgaven zoals stenografiekosten, kleding voor optredens enz., ik schat gemiddeld 60 roeb. per maand -		480 roeb.
14) Speciale kosten van dit jaar. Betaling voor tekstverzorging van en inleiding voor de Volledige Werken		1000 roeb.
15) Bibliografie voor de Volledige Werken -		200 roeb.
16) Aanschaf materiaal voor het tijdschrift lef -		900 roeb.
17) Vakbondscontributie -		120 roeb.
		_____
		6350 r.
	Totaalbedrag -	9935
	Uitgaven	6530
		_____
		3405 roeb.

Mijn nettowinst bedraagt dus 3405 r., maar ook dat levert een overtrokken beeld op, daar ik in het afgelopen jaar mijn complete werken aan de Staatsuitg. heb verkocht, iets wat een schrijver maar eens in zijn hele leven overkomt. Bovendien betaal ik van dat bedrag maandelijks 150 r. aan mijn moeder, die te mijnen laste komt (mijn twee bij haar inwonende zusters werken weliswaar, maar hebben ieder jaar een behandeling in een kurort nodig - gewrichtsrheumatiek en de nasleep van een hersenschudding). Dit bedrag van 900 roeb. per halfjaar dient zonder meer op mijn verdiensten in mindering worden gebracht en mijn belastbaar inkomen zou niet meer dan 2505 r. mogen bedragen. Van dat bedrag kan ik uiteraard met geen mogelijkheid 2333 r. 75 kop. belasting betalen.

Gezien de aard van mijn werkzaamheden die ik onmogelijk in kantoorarbeid kan omzetten, houd ik natuurlijk geen exacte boek-

[p. 184]

houdkundige aantekeningen bij over inkomsten en uitgaven, maar al mijn uitgaven kunnen moeiteloos door de inspecteur worden gecontroleerd en wat betreft bedrijfskosten door de vakbond worden bevestigd, evenals de inkomsten, daar ik uitsluitend voor staatsuitgeverijen en staatsinstellingen werk. Daar dient aan toegevoegd te worden dat, hoewel mijn arbeid van uitgesproken maatschappelijke aard is en meestal verricht wordt in directe opdracht van staatsinstellingen en -organen (Volkscom. van voorlichting, Comité van de Parijse tentoonstelling e.d.), ik van geen enkele gratis dienstverlening van de staat gebruik maak en geen enkele kopeke van het rijk uitgeef. Zo moest ik zelf mijn verwoeste appartement herstellen en inrichten. Mijn buitenlandse reizen gebruik ik bovendien niet om winst te maken uit optredens en lezingen, want ik treed alleen op op voorstel van onze gevolmachtigde vertegenwoordigingen in het buitenland of buitenlandse arbeiders- en partijorganisaties - hetzij gratis, hetzij op royaltybasis, hetgeen amper de organisatiekosten dekt.

Het hoeft dan ook niet te verbazen dat momenteel, nu ik het 1e deel van mijn belasting moet betalen, de balans er als volgt uitziet: 25 roeb. in kas en 1950 roeb. schuld, niet meegerekend de verschuldigde belasting, ter dekking waarvan bij de Staatsuitg. een gerechtelijk invorderingsvolmacht werd afgegeven.

Ik kan per half jaar niet meer dan 300-350 r. belasting betalen en ook dan alleen maar als het in termijnen kan, als werknemer.

Ik verzoek u dit verzoekschrift te beschouwen als een verklaring op lange termijn, daar mijn inkomen sinds enige jaren constant is (de additionele 3000 r. voor de Volledige Werken dienen niet meegerekend te worden, daar die een toevalligheid vormen en deze gelden volledig opgegaan zijn aan de in deze verklaring opgevoerde uitgaven en het aanzuiveren van tekorten ontstaan door het feit dat er bij mij een diefstal is gepleegd, waarvan de door mij aangevoerde schuld van 1950 roeb. een gevolg is). Dat inkomen komt neer op 6000 r. bij 50-55% organisatie- en verwervingskosten.

Ik verzoek u ook bij toekomstige aanslagen met deze verklaring rekening te willen houden.

Deze verklaring is niet als gelegenheidswerkstuk bedoeld, maar als weloverwogen werkstuk, gebaseerd op mijn poëtische en theoretische arbeid, ter bekrachtiging waarvan ik verwijs naar de volgende werken van mijn hand: 1) ‘Hoe schrijf^** je verzen?’ [in] Rood

** De correcte titel is ‘Hoe maak je verzen’

[p. 185]

Braakland, 2) ‘In de verzenwerkplaats’ [in] Novyj Mir, 7-8, en 3) Onderhoud over de poëzie met de belastinginspecteur. Poème.^***

Ik verzoek u van het in deze verklaring gezegde goede nota te nemen en de aanslag te verlagen overeenkomstig het door mij op goede gronden verzochte tarief.

Iedere andere beslissing zou mijn werkzaamheid grondig ontwrichten.

Vladimir Majakovski

26-8-1926

Moskou (...)

*** Dit gedicht wordt niet tot Majakovski's ‘poèmy’ (werken van lange adem en gecompliceerde thematiek) gerekend. Evenals het eerder genoemde Norderney is het te vinden in Luidkeels (G.A. van Oorschot, 1979).