De Tweede Ronde. Jaargang 8

[p. 138]

Acht gedichten
A.E. Housman^*
(Vertaling Marko Fondse)

Van ginds ver land naar 't hart vlaagt bits

een dodelijke kou:

Wat zijn die hoeven, kerk en spits,

't herinnerd heuvelblauw?

't Land van verloren vrede is dat,

het straalt daar puur en echt.

Daar ging ik mijn gelukkig pad

en 't is mij nu ontzegd.

(A Shropshire Lad, XL)

* A.E. Housman (1859-1936), een van Engelands bekendste latinisten en professor in Cambridge, debuteerde als dichter in 1896 met A Shropshire Lad, pessimistische lyriek, sober, geconcentreerd en perfect van vorm. Het duurde bijna een generatie voor deze bundel erkenning kreeg, sindsdien is Housmans publiek alleen maar gegroeid; weinig Engelse dichters van zijn generatie worden nog zo veel gelezen.
In 1922 verscheen een tweede bundel Last Poems en in 1936 een bundeling van nagelaten gedichten More Poems. Meer postume poëzie verscheen in 1937 en '39, de ‘Additional Poems’. Een eerste bundeling van Marko Fondses vertalingen wordt dit najaar uitgebracht door de Regulierenpers in een bibliofiele editie, getiteld ‘Dit dwangbestel van mens en God’.

XL

Into my heart an air that kills

From you far country blows:

What are those blue remembered hills,

What spires, what farms are those?

That is the land of lost content,

I see it shining plain,

The happy highways where I went

And cannot come again.

Droef heet mijn vers; wat wilt u, -

't omspant in nauwe grens

een eeuwig leed, niet mijn zo zeer,

maar van de mens.

Dit is voor alle verschopten,

nog onverwekt, wanneer

zij weer eens zijn in last en druk

en ik - niet meer.

(More Poems, mottogedicht)

They say my verse is sad: no wonder;

Its narrow measure spans

Tears of eternity, and sorrow,

Not mine, but man's.

This is for all ill-treated fellows

Unborn and unbegot,

For them to read when they're in trouble

And I am not.

[p. 139]

[Nederlands]

Mij trof begoocheling,

listig verleidster,

dank zij mijn leidstar

in 't wapenkleed.

Hoop zoekt de sterv'ling

in slaap te wiegen,

wat die bedrieger

míj nimmer deed.

Mocht hún loos denken

bij roem of ijle

fortuin verwijlen,

bij minnaars uur, -

't mijn was bij pijnen

die, toen hun stonde

daar was, mij vonden

gehard in 't vuur.

(More Poems, VI)

VI

I to my perils

Of cheat and charmer

Came clad in armour

By stars benign.

Hope lies to mortals

And most believe her,

But man's deceiver

Was never mine.

The thoughts of others

Were light and fleeting,

Of lovers' meeting

Or luck or fame.

Mine were of trouble,

And mine were steady,

So I was ready

When trouble came.

[Nederlands]

Niets beloof ik: vrienden scheiden;

wat ooit begon kent tijd en grens;

en trouw en harts eenkennigheid zijn

al zo bestendig als de mens.

Maar dit gedoemd verbond vergaat niet,

al dooft zijn vuur ten laatste uit;

zo hecht gegrond in wanhoop staat het

door noodlots eeuwig raadsbesluit.

(More Poems, XII)

XII

I promise nothing: friends will part;

All things may end, for all began;

And truth and singleness of heart

Are mortal even as is man.

But this unlucky love should last

When answered passions thin to air;

Eternal fate so deep has cast

Its sure foundation of despair.

[p. 140]

[Nederlands]

Na je overtocht met de ene munt, -

vaargeld voor 't laatste veer -

op wie denk je dat je nog rekenen kunt

aan Lethe's kaai? Mij niet meer.

De zeerhartige slover, verslingerde knecht,

slaaf, steeds weer voor jou in draf,

verwacht hem niet in de stad van recht,

de vrijstaat van het graf.

(More Poems, XXIII)

XXIII

Crossing alone the nighted ferry

With the one coin for fee,

Whom, on the wharf of Lethe waiting,

Count you to find? Not me.

The brisk fond lackey to fetch and carry,

The true, sick-hearted slave,

Expect him not in the just city

And free land of the grave.

[Nederlands]

Braaf schepsel, aan 't bestaan verknocht,

wilt u een redeles?

Ziehier dit mes dan dat ik kocht, -

voor zeven stuivers mes.

Steek ik het in mijn hart, wat blijkt? -

de lucht komt naar beneê,

het aardse fundament bezwijkt

en gij sterft allen mee.

(More Poems, XXVI)

XXVI

Good creatures, do you love your lives

And have you ears for sense?

Here is a knife like other knives,

That cost me eighteen pence.

I need but stick it in my heart

And down will come the sky,

And earth's foundations will depart

And all you folk will die.

[Nederlands]

Halfweegs verstard voor 't overtreden

van één gebod, in eeuwig oponthoud,

staat, glinsterend teken tot op heden,

de vrouw nog in een woestenij van zout.

Achter zijn rug valt zwavel dicht en lang

en dreunt het oordeel als een ziedend vat;

Hij, naar de bergen van zijn ondergang,

vervolgt zijn pad.

(More Poems, XXXV)

XXXV

Half-way, for one commandment broken,

The woman made her endless halt,

And she to-day, a glistering token,

Stands in the wilderness of salt.

Behind, the vats of judgment brewing

Thundered, and thick the brimstone snowed;

He to the hill of his undoing

Pursued his road.

[p. 141]

[Nederlands]

R.L.S.

De zeeman is gekeerd aan wal.

Onttakeld tot op 't want

stort het bereisde zeilschip al

zijn gouden buit aan land.

De jager is gekeerd naar 't dal;

het dier des velds ligt neer,

al naar zijn wil, in net en val,

met het gevleugeld heir.

Verstild is 't land bij avondval,

besterd de blakke zee.

De jager is gekeerd naar 't dal,

de zeeman naar de ree.

(Additional Poems, XXII)

XXII R.L.S.

Home is the sailor, home from sea:

Her far-borne canvas furled

The ship pours shining on the quay

The plunder of the world.

Home is the hunter from the hill:

Fast in the boundless snare

All flesh lies taken at his will

And every fowl of air.

'Tis evening on the moorland free,

The starlit wave is still:

Home is the sailor from the sea,

The hunter from the hill.