De Tweede Ronde. Jaargang 6

[p. 181]

Epigrammen
Kostas Móndis^*
(Vertaling Hero Hokwerda)

Wat moet dat eeuwiger nagedachtenis toch,
wie heeft jullie daarom gevraagd?
Laat die man toch vergeten worden!

Wonderlijk ding toch, het hart.
Hoe kwistiger ermee, hoe meer je ervan hebt.

Die arme Aarde kon ook niet weten
dat we haar op een dag met ons zouden opzadelen!

Heus, was God in alle ernst
toen hij ons maakte?

Maar wat Ú soms ook voor een dingen uithaalt, Heer,
laat ik daar maar niet over beginnen!

Jullie verleden, m'n rimpels, kom op,
één voor één om de beurt jullie verleden!

* Kostas Móndis (geboren in 1914 in Famagousta) is de belangrijkste dichter van Cyprus. Naast poëzie in het Cypriotisch Grieks heeft hij zijn meeste werk (ook een roman en toneelstukken) geschreven in de ook op Cyprus gangbare Nieuwgriekse koine. Tussen 1958 en 1975 heeft hij veel, meest sarcastische epigrammen gepubliceerd onder de titel Stigmés (‘stippen’, tijdstippen’, ‘momenten’). Hieruit is in 1979 in Athene een bloemlezing verschenen, waaruit de hier opgenomen Stigmés zijn gekozen. Móndis rekende deze epigrammen tot zijn poëzie.

De hoop

Wie weet, zeg ik jullie, van wie zij er nu weer eentje is,
wie weet voor wiens rekening zij werkt,
van wat voor vijfde colonne ze is.

Mens

Zou het aan het materiaal liggen eigenlijk?

[p. 182]

 

Als u 't mij vraagt zal het de Aarde spijten als ze ons kwijt is.

 

Wat je ook van ons zeggen kon,

 

we brachten afwisseling in haar bestaan,

 

er viel iets te beleven.

 

 

 

Wat die Akropolis ook wezen mag,

 

zonder ons bestaat-ie niet.

 

 

 

Wat die Akropolis ook wezen mag,

 

als-ie maar weet dat-ie op onze nek zit.

Tot een dichter

Je had niets te zeggen, meneer.
Waarom heb je de woorden lastig gevallen,
waarom heb je ze lastig gevallen?

Griekse dichters

We worden nauwelijks gelezen,
haast niemand kent onze taal,
miskend en zonder applaus wonen we
in deze verre uithoek -
maar er tegenop weegt dat we Grieks schrijven.

Waarom heeft U de mens rechtop gezet?
Dat krijg je d'r van!

We hoeven Uw dak niet, Heer,
maak eens een kier dat we ons hoofd naar buiten kunnen steken!

Leven

Laten we het niet zo vlotweg hard noemen,
het Leven heeft ook zo zijn verantwoordelijkheden.

De versregel is naast me komen zitten
en fluistert me iets in het oor, maar ik versta het niet,
hij fluistert iets.

Krekeltje mijn, gekkerd, schreeuwende polsslag van de zomer!

[p. 183]

Op onze begrafenis

Een ongeletterde pope graag,
die niet weet wat hij zegt,
van wie God het niet verkeerd opvat,
naar wie Hij minzaam luistert,
naar wie Hij met een glimlach luistert,
naar wie Hij met een hand aan Zijn sikkebaard luistert.

Tot versregels die zich opdringen
Goed goed, heren, ik onderbreek even om jullie op te schrijven
en ik hoop dat ik jullie morgen niet verscheur.
Bevooroordeeld zal ik natuurlijk wel zijn. Kom nou!

Tot het hart

Sla niet zo. Ik weet het.

Herhalen jullie je toch, onvergetelijke fouten van de liefde,
herhalen jullie je toch.

Liefde wacht niet op haar beurt,
ze dringt voor.

Was het als God of als mens, Heer, dat U ons liefhad?
Het is voor ons van belang dat te weten.

Uit het diepst van zijn hart, zei hij,
uit het diepst van zijn ondiepe hart.

De ‘erfzonde’

Dacht U niet dat het een kwestie van materiaal was, Heer?

Waarom al die Monumenten voor de Onbekende Soldaat
en niet éen voor de Onbekende Mens?
Waar moeten wíj onze kransen kwijt?

De pogingen der vertalers zullen vergeefs zijn:
dit vers werd geschreven om Grieks te blijven,
dit vers is alleen voor Grieken.