De Tweede Ronde. Jaargang 4

[p. 191]

‘Op Aspálathoi...’^*
Jorgos Seféris
(Vertaling Hero Hokwerda)

Prachtig was Sounion weer die dag van de Annunciatie
bij het begin van de lente.
Hier en daar groene bladeren tussen roestige stenen
rode aarde en aspálathoi
met hun machtige doorns in de aanslag
met het geel van hun bloemen.
De oude zuilen op de achtergrond, snaren van een harp nog weerklinkend...

* Dit ‘Kavafiaanse’ gedicht van Seféris (1900-1971), zijn laatste, verscheen voor het eerst, in de Franse vertaling door de dichter, in Le Monde van 27 augustus 1971; op 23 september van hetzelfde jaar, twee dagen na de dood van de dichter, publiceerde de Atheense krant To Vima de Griekse tekst. Seféris had zich reeds eerder in kolonelstijd uitgelaten over het regime, in de vorm van de Verklaring, waarvan hier de vertaling volgt:
VERKLARING
Lang geleden heb ik besloten mij verre te houden van de landspolitiek. Ik heb het al eens eerder proberen uit te leggen, het betekent geenszins dat ons politieke leven mij onverschillig is.
Aldus heb ik al die jaren tot voor kort er gewoonlijk van afgezien dergelijke onderwerpen aan te roeren. Trouwens, mijn publikaties sinds begin 1967 en mijn latere houding (sinds de muilkorving van de vrijheid heb ik in Griekenland niets meer gepubliceerd) toonden dunkt me duidelijk genoeg hoe ik erover dacht.
Desondanks voel ik nu reeds enige maanden in mij en om mij heen steeds dwingender de plicht mij over de huidige situatie uit te laten. In alle beknoptheid is dit wat ik zou willen zeggen:
Het is nu al weer bijna twee jaar geleden dat ons een regime is opgelegd dat geheel in tegenspraak is met de idealen waarvoor door onze wereld en, zo schitterend, door ons volk is gevochten in de laatste wereldoorlog.
Het is een toestand van gedwongen verdoving, waarin ook wat wij met pijn en moeite nog aan geestelijke waarden overeind hadden weten te houden ten onder dreigt te gaan in de stilstaande wateren van het moeras. Dat een dergelijk verlies voor bepaalde mensen niet erg telt, zou nog te begrijpen zijn. Helaas is dit niet het enige gevaar.
Het is nu wel algemeen bekend dat in dictatoriale toestanden het begin gemakkelijk mag schijnen, maar dat aan het eind onafwendbaar de tragedie wacht. Onder het drama van dat einde lijden wij, bewust of onbewust, zoals in de aloude koren van Aeschylos. Hoe langer de anomalie duurt, des te verder schrijdt het kwaad voort.
Ik ben een man zonder welke politieke binding dan ook en spreek, kan ik zeggen, zonder vrees en zonder hartstocht. Vóór mij zie ik de afgrond waarheen de onderdrukking die ons land heeft bedekt ons leidt. Aan deze anomalie dient een eind te komen. Dat is een nationale opdracht.
Nu keer ik terug tot mijn zwijgen. Ik smeek God dat hij mij niet nog eens in een dergelijke noodzaak brengt opnieuw te spreken.
28 maart 1969

‘Επι Ασπαλαθων...’

Ἦταν ὡραῖο τὀ Σοὑνιο τἠ μἑρα ἐκἱνη τοῦ Εὐαγγελισμοῦ
πάλι μἐ τἠν ἄνοιξη.
Αιγοστὰ πράσινα φύλλα γύρω στἰς σκουριασμἑνες πέτρες
τὸ κόκκινο χῶμο κι ἀσπάλαθοι
δεἱχνοντας ἕτοιμα τἀ μεγἁλα τους βελὁνια
καἰ τοὐς κίτρινους ἀνθοὑς.
Ἀπόμακρα οἱ ἀρχαῖες κολόνες, χορδἐς μιᾶς ἅρπας ἀντηχοῦν ἀκὁμη...

[Nederlands]

[p. 192]

 

De stilte.

 

- Wát kan het toch zijn dat mij aan die Ardiaios doet denken?

 

Een woordje bij Plato wellicht, in de voren van mijn geest verzonken:

 

de naam van het gele struikgewas,

 

al die jaren onveranderd gebleven.

 

's Avonds heb ik de passage gevonden:

 

‘Hij werd aan handen en voeten gebonden,’ staat er,

 

‘hij werd ter aarde gegooid en gegeseld,

 

terzijde gesleurd en opengereten

 

op naaldenrijke aspálathoi

 

en afgevoerd, gesmeten in de Tartaros, aan flarden.’

 

 

 

Zó heeft in de onderwereld geboet voor zijn zonden

 

de Pamfyliër Ardiaios, ellendige Tiran.

 

 

 

31 maart 1971

[Grieks]

Γαλήνη.

- Τἱ μπορεῖ νἀ μοῦ θύμισε τὸν Ἀρδιαῖο ἐκεῖνον;

Μιὰ λέξη στὸν Πλἁτωνα θαρρῶ, χαμἑνη στοῦ μυαλοῦ

τ᾽ αὐλάκια·

τ᾽ ὄνομα τοῦ κίτρινου θάμνου

δἐν ἄλλαξε ἀπὸ ἐκείνους τοὐς καιροὑς.

Τὀ βρἁδυ βρῆκα τἠν περικοπἡ:

‘Τὀν ἔδεσαν χειροπὁδαρα’ μᾶς λέει

‘τὸν ἔριξαν χἁμω καἰ τὀν ἔγδαραν

τὀν ἕσυραν παρἁμερα τὸν καταξέσκισαν

ἀπἁνω στοὐς ἀγκαθεροὺς ἀσπἁλαθους

καὶ πῆγαν καὶ τὸν πέταξαν στὸν Τἁρταρο, κουρἑλι’.

Ἔτσι στὀν κάτω κὁσμα πλἑρωνε τἀ κρἱματά του

ὁ Παμφύλιος Ἀρὁιαῖος ὁ πανἁθλιος Τύραννος.

31 τοῦ Μἁρτη 1971