De Tweede Ronde. Jaargang 3

(1982)– [tijdschrift] Tweede Ronde, De– rechtenstatus



[pagina 170]
Vertaalde poëzie
[pagina 171]
Vijf gedichten Anna Achmátova (Vertaling Jan Robert Braat, Marko Fondse en Karel van het Reve)Ga naar voetnoot* Nee, om je liefde vraag ik niet. Die is nu veilig opgeborgen... En wat je bruid betreft: geen zorgen Jaloerse brieven schrijf ik niet. Maar als ik je mag adviseren: Laat haar mijn verzen dan eens zien, Laat haar mijn foto's maar beheren - Die geste heeft ze wel verdiend! Ach, zulke gansjes voelen meer Voor het besef te triomferen Dan dat ze vurig converseren Of denken aan het zoet weleer... Als je de oortjes van 't geluk Er doorgejaagd hebt met je schatje En je vindt alles walgelijk Omdat je ziel volslagen zat is - Kom dan in mijn victorienacht Niet bij me aan. Je bent een vreemde. Wat had je nog van mij verwacht? Tegen geluk heb ik geen remedie. (1914)

[pagina 172]
Juli 1914 Er hangt haarrook. Er smeult allerwegen Droge turf, al een maand, in het moer. Heden hebben de vogels gezwegen En geen esp die een blad meer verroert. Zo werd zon tot een blijk van Gods toorn, Sinds de Paas dorde weide en veld. Op één been kwam een man aangezworven Die, alleen op het erf, heeft gemeld: ‘Een getij van verschrikkingen nadert. Dra verdringen de graven de grond. Weest bedacht op pest, honger, verraders en verduistering van ster, maan en zon. Doch de vijand zal niet zich vermaken Met de deling van ons grondgebied: Moeder Gods dekt wit met een wade Ons onmetelijk leed en verdriet.’ 2 Jeneverbesgeur vliegt van ginder Uit de bosbranden zoetig hierheen. De soldatenvrouw kermt bij haar kinders, Heel het dorp schalt van weduwgeween. Niet om niet zijn gebeden gestegen, Want de grond heeft naar regen gesnakt! Warm rood vocht heeft de akkers doorzegen En de oogst ligt te velde geknakt. Leeg de hemel, de lage, de lage En de stem van een biddende zacht: ‘Heilig lichaam dat wond wordt geslagen, Ze verdobblen Uw purperen dracht.’ (20 juli 1914, Slepnjóvo)

[pagina 173]
Scheppen Meest gaat het zo: een onbenoembaar smachten En in mijn oor een klok die door blijft slaan; Het ver gerol van donder wordt al zachter. Ik meen gevangen stemmen te verstaan Die ik niet ken, maar 'k hoor hun kermend janken. 't Is of een toverkring zich nauwer sluit. Maar uit die baaierd van geruis en klanken Zwelt één onstuitbaar, alles slaand geluid. De stilte daaromheen is zo volslagen Dat hoorbaar wordt hoe gras groeit in het bos En hoe een pelgrimstas wordt voortgedragen. Als 't zover is komen de woorden los, Signaalgebel van vederlichte rijmen, - Dan, gaandeweg, krijg ik op alles vat En zomaar voorgezegde woorden rijen Tot vers zich aan op het sneeuwwitte blad. (5 november 1936) * Mij was een stem. Troostend en lavend Riep hij mij toe en sprak: ‘komaan, Verlaat uw zondig en gehavend Rusland. Ga er voorgoed vandaan. Geen bloed zal meer uw hand bevlekken. Ik neem de schaamte uit uw hart. Met nieuwe naam zal ik bedekken De pijn van nederlaag en smart.’ Maar, onbewogen, met mijn handen Sloot ik mijn oren af, dat niet De stem mij roepend aan zou randen Mijn rouw met zijn onwaardig lied. (1917)
[pagina 174]
En telkens weer vond ik de laatste bladzij De allerbeste bladzij van een boek, - Wanneer je al volstrekt bent uitgekeken Op held en op heldin, en alles duurt Al zoveel jaar dat niemand je aan 't hart gaat, En 't is of zelfs de schrijver Al niet meer weet hoe het verhaal begon En zelfs ‘de eeuwigheid vergrijsde’ Zoals het ergens in een prachtig boek heet, Maar zie, het is zover, nog even En alles is voorbij, dan is de schrijver Weer onherroepelijk alleen, maar hij Doet toch een poging om nog humoristisch Of scherp te zijn - de Heer vergeve het hem - Door aan het boek een vlammend slot te draaien Zoals bijvoorbeeld dit: ... En in die stad (onduidelijke naam) Bewaarden nog twee huizen een profiel (Dat door een onbekende was getekend Op hagelwitte pleister van een muur), Van vrouw noch man maar vol van een geheim, Men zegt dat als de stralen van de maan - Van Midden-Azië, vaalgroen, laag aan de hemel - Om middernacht daar langs die muren gaan, En wel voornamelijk op nieuwjaarsavond, Dat dan een licht geluid vernomen wordt, Dat sommigen voor een gejammer houden, Waar anderen weer woorden in verstaan. Maar ieder is dat wonder al wat moe, Men is gewend, een vreemde komt er zelden, En, naar men zegt, in één van beide huizen Hangt al een kleed voor dat vervloekt profiel. (25-11-1943, Tasjkent)	voetnoot* Het eerste en laatste gedicht zijn vertaald door Jan Robert Braat, Juli 1914 en Scheppen zijn het resultaat van een lange epistolaire samenwerking van Braat en Fondse. Mij was een stem werd door Karel van het Reve in 1952 vertaald en heeft al die tijd ongepubliceerd in een privécollectie gerust. De vertaler stond het ongezien aan ons af op voorwaarde dat wij het jaartal van de vertaling zouden vermelden. (MF)