| |
| |
| |
Teije Brattinga:
The great Frisian world
Wigbert hie net né sein, hy hie net ja sein. Hy wist it net. Hy stie hwat ûnhandich yn it kantoar fan de haedredakteur, in nij kantoar dat de ekonomyske sounens fan de krante spegele.
‘Liket it jo net goed ta?’ hie de haedredakteur noch frege. Net in gewoane fraech foar dizze man dy't sels graech yn it waer sjen mocht en dan faek kultureel waer trof. Dat hoegde Wigbert net to sykjen, dêr wie it dizz' kear net om bigoun. Hy moast inkeld it libben op 'e sturt traepje.
‘It laket my wol ta’, andere Wigbert, ‘wis, laket it my ta, dat is gjin wûnder. En dochs, ik wit net, né, ik wit it noch net, ik haw der noait by stil stien’.
‘Just’, sei de haedredakteur, ‘krekt’.
Hy brijket noch altyd mei syn ‘r’, tocht Wigbert. Hy soe nou wol freegje: Sjugge jo der tsjin oan?
‘Sjugge jo der tsjin oan? Of mei ik dat net freegje?’ Se sieten oan wjerskanten fan it griene stielen buro.
‘Jawis, jo meije dat freegje. Né, tanke, gjin sigaret. Jo wolle witte oft ik der tsjin oan skoarje. Nou né’.
‘Dat tocht ik’, sei de haedredakteur.
It woe him net oan, Wigbert en bang wêze. Swalkjen bitsjut avontûr, de wrâld yn, in preau foar in journalist. Wigbert hold it op syn birie. Hy glimke doe't er it kantoar fan syn sjef forliet. Hy roun de strjitte op, by de greften lâns, in smûke stêd dochs, hwerom soed er dy forlitte. Om in stikje brea? Brea wie oeral, brea wie hjirre by syn freonen, syn rountsjes, syn fortroude nijtsjes. Hy stiek de hân omheech tsjin de fraterredakteur fan Us Noarden. Dy sil it gau genôch witte, krekt as de oare kollega's. Bêste mannen, welja. Hwant syn andert soe ja wurde, dat miste net. Ja, om dit lân foar in hoartsje farwol to sizzen, in bêst lân en bêste minsken, grif.
Foar him út dangelje trije opslûpte jonges, kraech fan in soartemint jaske yn nuvere bûgingen omheech, hannen yn 'e bûse; se waggelje mear as dat se rinne. Se sjonge. ‘Halleluja’ is it wurd. Se sjonge it alle trije mei in brutsen thékistestim. Dat ha se sa heard fan in grammefoanplaet. Dat is har toan ek wol sahwat. Se hawwe greater repertoire. ‘Stik de moord in Amersfoort’ as Wigbert it goed forstiet. En ‘Marietje dat lekkere grietje’. En dan is it wer ‘halleluja’. Forfele se har nou of formeitsje se har?
It is in mistreastige winterdei nou't Wigbert nei syn hûs
| |
| |
rint. Hy lûkt de foardoar stadich ta. De brogge stiet al op tafel. Dy stiet elke dei klear. Trochbakte bôlle. Fricotsiis en jam.
‘En ik dan?’ freget syn frou.
Ja, dou dan. ‘Fjirtjin dagen, dan bin ik werom. Ik sjuch der tsjinoan’.
‘Tsjin it weromkommen? Moai is dat’.
Se gekjeije.
Wigbert sette twa moannen letter ôf. Hy dronk de altstim fan de omropster op Skiphol as de lokrop fan in Sirene. It tilde him hjirwei. Se lieten him gean; de pas wie yn oarder. Doe't it lân ûnder him fuort skoude, die er de eagen ticht en sliepte. Hy forgeat it bêste lân fan de ierde, de warbere minsken. Hy forgeat Ank. Hy woe drinke, drinke fan in focht dat er net koe. De beker tille - miskien is it forgif dat stadich troch it lichem sakket, bisit nimt, pimpert yn 'e fingerseinen. Proast. Is it libben sa swak dat it net tsjin in bekerfol kin? In romerfol. Geastryk. It forwaermet inkeld mar, it docht net sear, it lit forjitte. Santé. De ierde is in gifmingster. De minsken groeije om to stjerren. Requiem, stof fan stof. Requiem in pace, de iennige frede dy't bliuwt. Hwat wol dat frommins fan him? Jo moatte ris sjen hoe'n moai útsjoch! Wolkens, deade wolkens, libbene wolkens dy't glide, glide as de tinzen, sêft en brekber en willeas. In aeternum. En it hâldt noait wer op. Sliep is as in heale dei, in koarte frede. Requim dona eis, Domine. Domine, Domine. De motoaren bromme. Domine. Bidde. Hwant it fleantúch sylt op krêft, op wyn fan dizze ierde. Dy krêft wurdt brûkt, opwekke. Wigbert gappet en forskout ûnrêstich. Der is gjin rêst yn dit libben.
De sinne skynde en it wie waerm, in nofliker maitiid as Ljouwert genietsje mocht, in simmerske myldens dy't de minsken foroaret. Wigbert snúfde de lucht yn. Koel wie se, mar net kâld, as in froulik wêzen dat rêst jowt. Hy sykhelle djipper. Nou roun er yn Cannes, allinnich, mei twa wapens: fototastel en pinne. Dêr woed er dizze wrâld mei fêstlizze. En hifkje. Hifkje? Dat koed er rêstich oan oaren oerlitte, net? Yn elk gefal Ien Oare. Nou ja, dat is him bybrocht. En hwat dan? Hifket dy dan net? Miskien is Er wol in forskriklik ein ôf. Wy helje him tichterby, wy prate tsjin him as sit er nêst ús. Mar sit er dat ek? Rint er ek nêst dat famke dat parmantich mei in geitebokje pandert, dat neakene ding mei in biwyske tekstyl op ien-twa plakken. Dy siket Him net, ropt Him ek net. Dan soe se har skamje krekt as de earste frou yn 'e tún fan Eden.
| |
| |
Mar skamte, welné, dêr hat se gjin aen fan. Se wolle opfalle. Se moatte har sjen, hoe moai as se is, hoe oansjitsk. Se wol ear en rom en dy wurdt hjir yn Cannes forparten, n't wier? Dy ear en rom binne wy allegearre ommers sa slij nei. Hwat die hy hjir oars as dy ear en rom, in skyn derfan, de dream wierskynlik, syn lêzers priuwe litte. Dat se har de holle skodzje kinne en dochs nijsgjirrich gnuve kinne nei dy leuke bikini's. It is in folslein oare wrâld as dy fan Fryslân. Dêr rinne de fammen sa net to keap; nou ja, foar sinten, hwat forsutere ôftreksels fan Eva, mar net foar de ear, net foar in plaetsje yn 'e krante.
‘Hé’, ropt Wigbert har oan. Se bliuwt stean. In fotograef, tinkt se; in kâns? Wigbert komt op har te, op dizze brune nimf dy't al in moaije hâlding siket.
‘Bist to keap?’
Se sjucht him oan, se bigrypt him net.
‘Hoefolle moatst hawwe ast fannacht mei my op bêd giest?’
Dan hat se it troch. Der spat fjûr yn har eagen. ‘Fool’, hunet se. Har bleate foet skampt tsjin syn skinen út. ‘Bludy fool’, seit se nochris mei in frânsk aksint en set har kuijertocht troch.
Wigbert glimket. Se heart him net, al praet er noch tsjin har. ‘Och né, Jeanette, dat wie de bidoeling ek net, ik bin in goed en fatsoenlik kristlik minske, mar ik moast in forhael foar myn krante hawwe’.
Wigbert wit dat er skriuwe sil, foar syn lêzers, forhalen dy't se noait lêzen hawwe omdat se noait yn har krante stien hawwe. ‘Wy forkeapje se oan in pear oare kranten as de kosten to heech binne’, hie de haedredakteur sein. It is goed Hy lit him yn it Carlton hotel ynskriuwe. Yn hokker hoedanichheit? The Great Frisian World Press Syndicated. Dat klinkt goed. Hwat witte dy mantsjes fan The Great Frisian World. Se kinne amper kontrolearje oft it goed amerikaensk is of net. The Great Frisian World - se moasten it hjir ris witte. Dy wrâld, dat is Bram mei syn karre en syn greate noas. Earst de karre, dan de noas, dan Bram sels, sa swalke hy elke dei troch de stêd. Moarns en middeis, dan dat paed, dan it oare. Wigbert hat faek nei him harke as er hwat fortiisde lûden by de huzen oprôp. Nimmen koe dy wurden ûntsiferje, elk forstie se. Dy't hwat kwyt woe, in âld stik izer, in âlde kachel, tsjettel, klean, fodden, rôp Bram. Bram tôge de wûnderbaerlikste attributen nei syn húske by de Aldhou en stalde se foar in rút fan in grôtfolle keamer, Bram syn winkel. Skilderstikken en platen dêr't Wigbert him mear as ien keer oer bisaud hie leine nêst in âld stoel, in âld pak klean, in koperen tsjettel. Wigbert hie
| |
| |
Bram alris yn 't nijs setten, mei him praet. En Bram woe wol prate. Hy wist him allinnich, iensum. Hy hie gjin famylje, gjin kunde mear. Der stie noch in greatske joadske synagoge, net sa fier fan syn hûs, mar de gemeente wie wei. In stikmennich hiene de oarloch oerlibbe. Hwa taelt der noch nei, oars as Brolsma dreamde oer it âlde boerelibben? Bram is in souvenir wurden. Net to keap. Nimmen hat fet op him. Bram stiet to fêst. Bram kriget skouderklopkes en dy bigrypt er net. Oaren binne nou goed foar in skop ûnder it gat. Bram net mear. Dy lit de wolken driuwe, hwant dy kinne dochs net op ien plak bliuwe. Hy lit de rein delsaeije, hwant hwa kin it keare?
The Great Frisian World. Even oars as Cannes. Dêr libbet it folk oare noarmen, dêr binne se allegear gast. Dêr is gjin krante dy't kultuer bringe wol en ‘opbouwende krityk’. Dit is it lân fan de echte nijtsjes, koarte, forflechtsjende, mar prikeljende nijtsjes. Hjir is it bilangryk dat in dochter fan in ingelske dûmny striptease downset yn it Lido, dat Peron blykber wer troud is, dat Callas mei Onassis sjoen is, ensafuorthinne, ensafuorthinne. It hâldt noait wer op en de lêzers en de harkers krije der noait genôch fan. Hwat kin it harren skele dat oan 'e oare kant fan de sé elke dei safolle minsken formoarde wurde. Se prate der oer as gou it fé. De kop fan Adam is net sa great en dy fan Eva mear moai as yntelligint. Se slane great swé en draeije yn in ûntsachlik lyts rountsje, net greater as de rountsjes yn the Frisian World, allinnich oars. Wy draeije lykas de ierde draeit en wy fine ús draei ridlik gau, net sa'n wide sirkel. Yn Cannes is de sirkel de kultuer fan de rom en fan it neakene lichem en it iene is it foarporteal fan it oare. Dat is filmkultuer.
The Great Frisian World? Dat is de wide flakte mei greide, bou, wetter en in boskje beammen. Och ja, dêr is it ek wol ris in bytsje Cannes, as it waerm is, as de minsken it wetter sykje. En wetter hat in hekel oan klean. Dan fart der in lichtsinnige geast oer de minsken, dan wurde se fleuriger en dryster. Dan skodzje guon har holle en de oaren bikroadzje har der net om. It bliuwt binnen de perken. Hwat it deiljocht net fordrage kin, bart yn it tsjuster of it bart net. It binne mar fleagen, it moaije waer is samar op en de fakânsjedagen krektsa. It duorret even of de klokken roppe de lju werom nei tsjerke en de faem dy't de neakenens fan harsels en de feint net daeije koe, bûcht de holle, de NSVH hâldt har gearkomsten om in poarsje fan de forsinnen yn 't lyk to praten. Bûten de perken is net folle romte. En dat is yn oarder, ornearret Wigbert. It soe mei Jeanette ek wol yn oarder komme. Mar
| |
| |
Jeanette hellet it net. Oft se nou mei har geitsje rint of har bikini yn 't wetter forliest, se wurdt oer de holle sjoen. Se leit dagen neaken op it strân to wachtsjen, dat har brutaliteit wurdearre wurde sil. Hwat dat oangiet is it net klear kommen. Is Jeanette net kreas genôch? Miskien net origineel genôch? In moai frommis, tinkt Wigbert, of hat er dêr gjin kijk op? In kant foarme lichem leit dêr yn it grinteftige sân. Soepele dijen, in rank liif en moaije boarsten. Myn leave, hwat sykje de filmmagnaten noch mear. Wigbert komt op har ta. Se leit mei de holle op 'e earmen. Gûlt se? Wigbert komt tichterby. Hat se it net yn 'e gaten? Hy stiet nou deun by har. Dan tilt se har holle op. Fortriet, wjerljochtet it troch Wigberts brein, dit is gewoan de útdrukking fan fortriet, dit is gjin holle, dit is fortriet himsels. En automatysk docht er de lins fan syn tastel iepen en hat dat byld op 'e gefoelige plaet. It is mear wurdich as hûndert foto's fan swietglimkjende stjerren, de kop fan in desyllusionearre fanke mei har koart swart slûkhier dat wyld om har gesicht leit.
‘J'ai a vendre’, seit se wurch.
Wigbert giet by har sitten. It grint stekt. Fielt se dat net? Se leit mei har hûd samar op dy stikels en gûlt as in bern. Wigbert draeit har om, dan kin se mei him prate. De fellens is út har eagen fordwoun en se sjucht him efter har teisters wei freegjend oan. It geitsje is nearne to bikennen.
‘Hwer komst wei?’
Wigbert forstiet de frânske klanken net. ‘Hwer leit dat?’
‘Under Paris’.
‘Hwat in ein. Moatst net wer nei hûs?’
‘Né, ik bin fuortroun’.
‘Hwat wolst dan?’
‘Wit ik net. Ik haw honger’.
‘En gjin sinten?’
‘Né, hwer moat ik dy weihelje?’
‘Wolle se dy net ha?’
‘Né, dy kaffers! Hwat mankeart der oan my?’
‘Neat’, seit Wigbert en it komt der flugger út as normael.
Se glimket. ‘'k Sil my wol rêdde. Wolstou my net ha? Hwer wennest? Kom ik fannacht by dy. Foar in miel iten’.
In maklike proai en net djûr. Mar wol it bigjin fan de ellinde. ‘Dou bist net lekker’, seit er. ‘Hwer lizze dyn klean? Kom mei, dan sille wy ite’.
Se sjucht him tankber en ek wer eangstich oan. Se krabbelt oerein en drafket fuort. Even letter komt se yn in licht en loftich simmerjûpke werom. Yn har eagen lêst Wigbert de
| |
| |
net-útsprutsen fraech oft it him wol mienens is. Hy nimt har by de hân en togearre rinne se nei syn hotel. Har loaits ljochtet op.
Wol men yn Cannes hwat wêze tusken al dy filmpersoanlikheden en filmstjerren yn, dan moat men opfalle. Dat bisykje de famkes ek dy't in roltsje yn in film ambiearje. Se dogge der alles foar. Se klaeije har út, safolle as de fotografen mar freegje. Aensen hingje se by guon boekhannels yn Ljouwert, miskien mei in stripe papier der oerhinne om de plysje, dizzen dy't har yn it wetter smite litte, ûngelokjes mei de beha's ymprovisearje, mei de broekjes dy't los spatte en witte dat deselde fotografen dêr wer op wachtsje. Miskien helje se de foarside fan ien fan de greate yllustrearre blêdden - dan hawwe se gelok. It kin ek wêze dat se it net fierder bringe as boppe in kalendarium tusken oare pin-up girls. Dan wurdt it net folle. It kin ek wêze dat se oer 'e kop sjoen wurde. Dan wurdt it neat. Der is ek sa'n greate kar. Dan hawwe se pech hawn. Jeanette tinkt dat it lot har ris gunstich is. Hwant Wigbert is yn Cannes bikend wurden. Hy gnysket derom. Hoe is er bikend wurden? It koe al net ienfâldiger: troch de fries út to hingjen, de steile fries dy't him oan neat gelegen lizze lit. Wigbert socht gjin selskip, hy klaeide him net opsichtich, inkeld in pet sa't syn heit ek droech. En dat wie krekt opsichtich genôch. Hy roun yn en út hwer't er woe, klampte oan dy't er woe, praette ingelsk, frânsk, dútsk en as er it yn 'e plasse krige ek frysk. Hy sei noait hwa't er wie, krekt as moast elk dat witte. En nimmen wist it. Ja, in parsenamme, Great World of sokssahwat. En de stjerkes yn spé rounen him efternei. Hy koe der mei dwaen hwat er woe. Hy koe se springe litte, dounsje litte, útklaeije of oanklaeije, se woene alles wol dwaen as syn fototastel op klik stie. Dat wie selden it gefal en dat makke syn reputaesje. Nou frege elk hwa't dy brunette wie dy't mei him oan 't hantsje roun. En dat wist ek nimmen. Forgemy, it wie allegear like heimsinnich om dy fint hinne.
Wied er in geheim agint fan ien of oare maetskippij dy't ûnbikend talint socht? Sels de starlets lutsen har klean rjochter as hy lâns kaem. Wigbert die as wied er gek. Hy hie der ynwindich wille om. Hy sette Jeanette by in taffeltsje en liet har ite hwat se ite woe, en drinke hwat se lêstte. Jeanette waerd hoe langer hwat fleuriger, huorre-alluerkes foun Wigbert, en dat spiet him. Se striek him oer 'e hannen en hy liet dat mar gewurde. De wyn makke har oerdwaelsk foar 't neist. Mar hwat dan? As dizze iterij aensen foarby is? Moast er dan in kaertsje om har
| |
| |
hals hingje ‘a vendere’ en har dan de boulevard opjeije? Dat wie nou krekt syn bidoeling net. Hy hie lykwols neat oan to bieden. Dat wie it forsin fan dizze lju. Fordomme, hjir siet er as troud man mei syn kristlike prinsipes en prostitúsje hearde dêr net by, oerhoer likemin, hwant hy woe syn libben net in kristlike roman lykje litte. Wel, dan moast er dit fanke dêr foar hoedzje. En dat koed er net, dat wist er wol. As er sizze soe: ‘Hat it lekker smakke, Jeanette? Dan moatst nou wer fuort’, dan soe se har forkeapje oan de earste de bêste dy't har tsjin it liif roun. Men koe it sa gau oan 'e fammen fornimme. Hawar, der moast fan komme hwat net to kearen wie. Hy soe har hjoed noch by him hâlde en dan... miskien waerd se nofteren.
Hy pankoeke de hiele middei mei har om, op it strân, yn it wetter. Se frijde him as wie se him forsein en fortelde mar, yllúzjes en desyllúzjes en gjin takomst.
Jeanette is de skientme fan it doarp. Se is kokette en wiis. Se wurdt biwûndere om har tsjeppe lea en birabbe om har waenwizens. Mar Jeanette hat ambysjes. Jeanette wol by de film. Se lêst yn 'e kranten en har wykblêd fan de gloarje dy't de film moaije froulju jowt. En Jeanette is moai, dat sil nimmen ûntstride. Dan moat Jeanette nei Cannes, dêr is de merk fan de skientme. Hwat moat Jeanette yn Cannes? Biste bidondere, seit har heit en wurdt lilk. Stik mar, seit Jeanette, en naeit der út, mei har pear sinten, foar de reis en in pear wiken ûnderhâld. Jeanette komt yn Cannes en nimmen ken har. Mar Jeanette sjucht al gau hoe't it moat. Se forknipt har bikini. Nou kinne de lju sjen hoe moai as se is. Der binne ek wol fotografen dy't it sjugge. Se doarmje om har hinne. Ah, sizze se, miskien in moai plaetsje. Ja, in moai plaetsje fan my, seit Jeanette, foar de Figaro of de Paris-Match of miskien wol Life. Hoe moai bist dan, jeune femme? Sà moai! Jeanette wol. Se makket har beha los. Hwat kin sa'n bytsje tekstyl in soad forbergje, Jeanette. Se pronket út it folle boarst en de fotografen knippe, knippe. En dan is it genôch. Se litte Jeanette stean sa neaken as se is. De aerdichheit is der al ôf, sa'n deistige striptease. In âld mantsje pakt de beha op en glimket. Se skuort him dy út 'e hannen. Jeanette is lilk. It mantsje net. Hy jowt har mei syn gongelstok in tik tsjin it bil. Mar Jeanette bliuwt lilk en jowt dy forfelende keardel in dúst. Se litte har ommers stikke. Der komt ek gjin foto fan har yn 'e krante. Jeanette bist dan net moai genôch? Jeanette siket hwat oars, Jeanette fynt in geitsje. It geitsje wol net
| |
| |
rinne as Jeanette der mei panderje wol, it geitsje wol al rinne as Jeanette posearje wol. It is in healwiis stel, neat oan, en Jeanette wurdt ôfskreaun.
Wigbert freget him ôf hoe't de lêzers fan syn reportaezje it opnimme sille. Fornuverjend? Sok healwiis gedoch? Dat is yn Cannes normael. Hjir wurdt de frou forkoft. Né, dêr net foar, mar foar Hollywood en oare filmsintra. Se forkeapet har erotyk en seks. Hoe moat se oars? De rjuchtskepen lêzers fan de Boarnwerter Krante forwachtsje op 'e film aensen in moaije frou. Né, né, wit ik wol, jò net, dat dogge jò net.
O né? freget Wigbert, as er dit skriuwt - en hy wit sels net oft er it sa wol oan de haedredakteur opstjûre sil. Hwat bisielt ús mei sa'n kultuer? Dat is ús kultuer, hawwe wy meikrigen. En dêr kinne dy famkes neat oan dwaen. Jeanette ek net. En Jeanette komt der net. Wigbert sil har fannacht in bêd jaen en dan moat se har paed sels mar fine. Se soe werom nei hûs moatte en dêr wol se gjin praet fan hearre. Hy bringt har nei har sliepkeamer. Hy eaget de keamer roun en keart him nei har om oft se it goed fine sil. Se is stil by de doar stean bleaun. Se fimelt oan har klean.
‘Lit mar, faem’, seit er, ‘ik gean fuort. Moarn sjuchst my net wer’.
Se glimket. ‘Goodbye’, seit se, ‘bitanke, ik wit nou hoe't it moat’.
Fordomme. Kin er dat dan net keare? Moat se nou perfoarst dy kant útdriuwe? Hwerom giet se net nei hûs, hwerom nei it wurk dat alle dagen in part fan de minske sloopt en him sûnder argewaesje nei de ein fiert?
Hy sjucht har de oare deis wer op it strân lizzen, lykas hy har der juster lizzen seach, sabeare fortrietlik, mar och sa noegjend. En se krijt oanspraek. Fansels. Wigbert draeit him om. Hy sjucht it lange strân oer. De minsken laitsje yn 'e sinne, se kuijerje op en del. Flaggen fan alle naesjes op 'e wrâld wapperje yn it koele séwyntsje. Safier as er sjen kin steane de djûre wite hotels pronkerich yn 'e loft. Auto's ride ôf en oan, bringe nije gasten, forfarre oare. It is de merke fan it neakene. En it forfeelt Wigbert lykas elke merke him forfeelt. As lytse jonge, doe wie de merke in feest, in feest fan muzyk en fleurige gesichten, fan kleurige stikken papier en fiere flaggen. Doe seach er dêr nei út, nei it skoalfeest, nei de draeimoune en de skittering fan ljochtsjes en nikkel. Letter fielde hy him bidondere op 'e merke. Twa tellen yllúzjes fan de sweef foar in kwartsje, trije kear sjitte mei in krom gewear foar in kwartsje, raze en âlje foar mear as in kwartsje,
| |
| |
kaptalen foar oars net as in yllúzje fan in telmennich. De merke forfeelde him en hy kaem der net mear. Ek dizze merke forfeelt him. Hy hat Jeanette net tsjin hâlde kinnen fan in wei dy't har desyllúzje wurde sil. In merke makket in minske sa leech, de ponge en it hert. Hy sil brune Jeanette noait wer forjitte, slachtoffer fan in merke. Hy sels ommers ek. Net, Ank? Men is hjir mei jins prinsipes forlegen? En in neakene brune faem ûntnimt him syn houliksprinsipe.
Yn it hotel leit in cheque foar him klear. Fan de krante. Hy kin foarút. Grimmitich skriuwt er syn forhael ôf. Lit se it nou mar opfrette. Miskien wurdt it net iens pleatst. Hwat forhipt him dat? Hy hat syn tiid hjir úttsjinne.
It fortier, it toerisme bliuwt om him hinne. Hy kin der ek gjin ôfstân fan dwaen. Hy hat itselde gefoel as eartiids yn syn jongesjierren as de merke op syn ein roun, gefoel fan in greate toloarstelling, fan in net forlieze wollen, de drokte, de meldijen fan it draeioargel.
Hy rint yn in wûnderlik lichte stimming troch in brede leane. It lûkt nei de joun; it is net waerm, by it koele om ôf. Oer de stêd hinget de sfear fan foarbije feestlikheden; hast in melancholike sfear, in spyt leit der oer hinne, in tikkeltsje forwachting op moarn. Wigbert rint stadich. It asfalt is glêd, de auto's ride der hast lûdleas oer hinne. Ljochten dy't earst swak binne, krije swietsjeswei mear macht. Hy hat syn plak foar fannacht bisprutsen en siket om gaedlike stof foar in artikel. De measte artikels sil er hjir wol skreaun hawwe. Hoe nijsgjirrich, hoe fleurich, hoe pikant ek, alles forfeelt, f'ral de lêzers fan in deiblêd. It spyt him suver. Hy kin der kwaliks los fan komme. It kleeft hjirre. It lûkt oan 'e fingerseinen en it freget ynspanning om dy kleefkrêft to brekken. Wigbert stiet stil foar in nachtklub. Soe it oars wêze as oars? It is in aerdich gebou, net sa breed yn 't front. Foar de finsters mei tichtskoude gerdinen steane noegjende skimerige lampkes. Efter in glês steane de artysten ôfbylde. Linige froulju, in dame efter in mikrofoan, manlju der om hinne, chique en sinlik. Wigbert giet troch de doar dy't iepenstiet. De earste doar stiet faek iepen. De twadde giet iepen. In man yn unifoarm hjit him wolkom.
‘Allinnich?’
‘Ja, allinnich’, seit Wigbert.
‘Jo winskje in faem?’
Wigbert laket. Allinnich is ek mar allinnich. Ja, jow my mar selskip. It is der djurder om, mar miskien ek wol geselliger.
| |
| |
De tredde doar giet iepen. De faem komt wol, hjir is in taffeltsje frij, mids laitsjende, pratende, klinkende minsken. Wigbert sjucht it hear oer. Gesellichheit is oeral gelyk. De muzyk spilet. Né, Bartok is it net, al wikselje de stimmingen en de muzyksoarten navenant sterk. Dan wurde Wigbert syn eagen greater. Hy komt heal fan syn stoel. Hy is net bang foar dit spoek, mar hoe is 't mooglik. Dit is Jeanette. Of is se it net? It kin net misse. Se komt op syn taffeltsje ta, hat earst gjin euvelmoed en sjucht it dan ynienen. Se slacht in hân foar 'e mûle.
‘Ah, monsieur le journalist!’
‘Bistou it, Jeanette?’
‘Ja’.
Se giet sitten, se giet ticht by him sitten. Se sjucht him oan en de pertale loaits yn har eagen, it opmakke glimkjen falt fan har ôf.
‘Hoe kin dit nou’, freget Wigbert, ‘hoe is 't mooglik? Of bistou it net?’
‘Ja’, seit se, ‘ik bin it. En hwat soe dat?’
Ja, fansels, hwat soe dit? Hy hie har kwyt wollen. Om har hjir to treffen? Hy hie in famke troffen dat ear en rom socht, moaije klean en in ryk bistean.
‘En it giet sa maklik. Dat wist ik net. Ik wie noch sa ûnnoazel, de dochter fan Pierre Duvandal út... - hy forstiet it wer net - Kenstou dat doarpke?’
‘Né’.
‘Wol 'k wol leauwe. Dêr is allinnich as bern to forkearen. Doe hiene wy ek wol wille. Wille mei de sinne, mei de rein, mei it wetter en mei de modder of de moude. Wy boarten as katten op strjitte en hiene nearne euvelmoed yn, net yn de earmoede en net yn de driften fan greate minsken’.
‘Bistou sa'n wiisnoas?’
‘In wiisnoas? Wel né. Ik fortel it nei, ik wol graech fortelle oer dy tiid dat it libben sa ienfâldich wie. In wiisnoas? Wie it dan net ienfâldich? Wie it greatste fortriet net samar troch de tiid forsliten? Wy moasten altyd jong bliuwe. Achttsjin jier is âld. Joseph wie ek âld. Dy kuijere elke dei mei syn ezel, twa âldtsjes, se rounen net sa hurd. Se hoegden ek net hurd to rinnen. Se hiene dochs gjin haest. De tiid gyng har foarby sûnder dat se der echt erch yn hiene. Né, Joseph bleau jong omdat er gjin aspiraesjes hie’.
‘Gjin hwat?’
‘Aspiraesjes. Joseph woe niks. Elke dei wie him goed’.
‘By ús yn Ljouwert is ek in Joseph’.
‘Yn Ljouwert?’
| |
| |
‘Dêr kom ik wei’.
‘Binne se oeral, de Josephs?’
‘Ik tink it wol. En oeral binne de Jeanettes’.
‘Ja? De Jeanettes binne heel oars’.
‘De Jeanettes binne froutsjes’.
‘Ha se wolris om dy fochten, Jeanette?’
‘Jawol’. Se glimket.
‘Hwerom tinkst dat?’ freget se.
‘Och, dat soe ik my yntinke kinne’.
‘Ja, se ha om my fochten’. Se seit it mei greate foldienens. Miskien har iennige triomf yn har libben, it heukerige libben fan in plattelânsfanke dat it thús net rom hat, op bleate fuotten troch har jeugd dartelt, wille hat mei broers en susters, de bern fan skoalle. Se wit net dat it libben oars wêze kin. By har thús is it keal en suterich, by madame is it moai. Hwerom wit se ommers net. Se moat in hantaest foar mama dwaen, se helpt heit as it drok is yn 'e wyngert, as de druven yn swiere trossen ta ploaitsjen hingje.
‘Hastou wol ris druven plôke?’ Se freget it him. ‘Druven? Né. Wol in kou molken’.
‘Hwat? O! Dat moast Thérèse ek. Dat 's fiis. Monsieur hie gjin kij, wol druven. Leave sei, hwat in druven, forskriklik’.
‘Wolstou sherry?’
‘Jawol’.
‘Twa sherry, ober’.
‘Fjirtjin septimber, doe kaem ús heit thús: moarn bigjint de rispinge. Oars sei er net, dan wisten wy it wol. Dan hongen de trossen druven to stoven yn 'e sinne, dan like it oft se barste soene, dan woene se grepen wurde, omfette mei sêfte fingers, dy't net knipe, allinnich mar strike. Gjin libben minske haw ik oait sa tear oanrekke as de blauwe hûd fan folle druven.
It hong yn 'e loft. De ahornbeam waerd keal, fjûren barnden oan de kime, de waermte wie wieter as inkelde wiken werom. It hat eat fan it stille wachtsjen foar in tongerbuoi losbrekt. It driuwt op jin ta, it komt, en dan is it der’.
Op it toaniel spilet in band. Trije saksofoans en twa klarinetten, in guitaer en in basstel. Se spylje in ritmyske meldij. De klarinetten komme der fier boppe út, in heech lûd, in kolk fan noaten, de ien efter de oare oan, krijoanboartsje mei noaten, trochinoar hinne as knikkerts yn in doaze, sydlings nêst mekoar omheech en einigjend yn in triller. Jeanette widzet mei, har fingers skandearje de mjitte, se liket alles om har hinne to forjitten, it gerús fan stimmen, it sêfte laitsjen. Se drinkt de sherry en laket Wigbert oan.
| |
| |
‘Dit haw ik socht, it druveplôkjen haw ik forflokt, it graeijen yn de strûken, hwant de moaiste trossen sitte tusken de blêdden. Soms biet ik yn de trossen, greate swiere herten fan focht. Ik dronk de druven, it makke my licht en sweverich. Mar ik switte sa, ik waerd sa kleverich en fiis. Jouns smiet ik de klean út en wosk my neaken by de pomp. Ik woe myn lichem werom, dat ik wer moai wêze soe, dat de jonges wer de langst yn de eagen kaem. En as de druven plôke wiene, kaem de keale drôve winter. Dan moasten wy feestfiere om de dagen to sliten. Dan wie ik de gloarje fan Aufferville. Dounsjende gyng ik de winter troch en ik woe dounsjende bliuwe. Kenst dat gefoel? As it lichem sa licht wurdt as in fear, de fuotten sa linich as tou. Dan sieten de rokken my dwers, myn lyfke to strak en de halsdoek to stiif. Mar yn Aufferville koe ik dat net útgoaije. Yn Parys, dêr dounsje se neaken of yn bikini, deux pièces sa lyts dat it neat is. En se ha gelyk. Oars kinst net dounsje’.
Fortelt se nou hwat se dreamd hat of hwat se op it toaniel seach? De flinter dy't dêr dounse, sinnelik, útdaegjend en dochs wol mei graesje. Wigbert nimt Jeanette ris op. Se sjucht der net ûnaerdich út. Gjin wûnder dat se op it doarp neieage waerd.
‘Woest nei Parys?’
‘Ja, dat woe ik’.
‘En hast it dien?’
‘Wel né. Ik wie in sokses. Heit woe it net lije, mem woe it net lije, pastoar woe it net lije en ik sels doarst doe net mear’.
‘Ik bigryp net datst dêr sa'n langst nei hiest, nei Parys’.
‘Se nimt de romer lichtjes yn 'e hân en stoarret yn it troch sichtige glês.
‘Ik wie ek net rjucht wiis’, seit se ynienen. Se sjucht Wigbert skruten oan. ‘Hwerom fortel ik it dy, in frjemdling?’ Se set har glês del en stoarret foar har út.
‘Ik haw letter al trochsetten’. Har stim is dûnkerder, mist it dreamerige ynienen fan even tofoaren. ‘Ik hie in film fan Brigitte sjoen. Hwerom litte se ús dy filmen sjen? It koe my net iens safolle skele, dat frommis mei har domme kop, mar de jonges en de manlju wiene gek op har en ik woe dat se ek gek op my wiene. Dan woe 'k my ek wol útklaeije, dan woe ik myn lichem ek wol forkeapje. It is net slim om der efter to kommen hoe. Gean nei in filmfestival fan Cannes, dêr lizze de kânsen. Ik haw it dien, de skippen efter my forbarnd om in hoer to wurden, non-de-dieu, dat wie de opset net’.
‘Gean werom, Jeanette, nei de jonges dy't dy wol lije meije’.
‘Noait. Ik soe my deaskamje en papa soe my der út skoppe
| |
| |
en de manlju soene laitsje’.
‘Hwat wolst dan?’
‘Ik wol neat, ik haw in baentsje krigen, dat sjuchst’.
‘Ja, ik sjuch it. Ik hie dy hjir net forwachte’.
‘Né?’
‘Né. Dou my?’
‘Ek net. Bliuwst by my fannacht?’
‘Hwat moat ik by dy?’
‘Dat silst net witte’.
‘Dêr freegje ik net om. Ik bin der krekt foar útnaeid, om dat’.
‘Tocht ik wol’.
Se sjucht de romte wer yn.
‘Dan sil ik wol in oar biselskipje moatte’.
‘Dat is dyn fak, net?’
‘Ja, fordomd, myn fak’. Ynienen nimt se Wigbert syn hân. ‘Nim my mei! Hwer giest hinne?’
‘Nei Aufferville’. De namme is him ynienen dúdlik wurden.
‘Né!’
Wigbert laket. It soe dochs de oplossing wêze. Hy koe dochs net mei har trouwe? Bigamy. Moat er har dêrom de barbaren litte?
De seal rint leech as se der noch sitte, folle swijsumer as yn 't earst. Se lykje útpraet. Wigbert fielt har spanning, it wachtsjen op wurden dy't se net hearre wol, en op wurden dy't se hopet. Dou bist noch net ryp foar lúkse hoer, tinkt er, dou moatst noch mear meimeitsje. It leit yn syn hannen. Hy rint hjir tsjin in faem oan. It hat neat mei forovering to krijen. In faem, in frou wurdt dochs forovere. Mar hy hat syn forovering al lang, thús, Ank. Hy bidriuwt gjin romans dêr't ûntrou noch al maklik is, sûnt Freud it forsin makke to sizzen hwat er tocht sûnder to bitinken hwat er sei. Ja, de reklameburo's hawwe goed harke. En kin hy der bûten bliuwe? Seit it him neat? Nou ja, mar hy roun dochs frij aerdich yn de leije fan syn opfieding. Allinnich, tiid en omstannichheden... Hy doart it net tsjin to gean as dit fanke him meitroait, troaije as in bern dat der net ôf bliuwe kin. Wie der tusken har dan dochs hwat oars yn 't spul as inkel drift? Se wit fan gjin ophâlden. Se frijt him op in natuerlike wize dy't libbet fan de iene ynfal nei de oare. Se is fel. It wurdt let foar't se wurch nêst mekoar lizze en neat mear sizze, neat mear lústerje. Se lizze wekker en tinke beide oan de nije dei dy't al kommen is. Hy piniget himsels mei de fraech hwat er moat. Har stikke litte? Hwant hwat hat hy der mei noadich? Har hân glydt mei
| |
| |
sa'n tear gebeart oer syn hûd dat er Ank forjit. Har frage kin er wol riede. It is by har mear as drift, as keapsom. Se siket in anker. ‘Dou bist moai, Jeanette’. Se laket. Der sit in fortriet yn har laitsjen, in spanning as soe der gûlen op folgje. Se seit neat, se doart neat to sizzen. Hwat moat se freegje fan in frjemdling, dêr't se neat fan wit. Binne se beide net frjemdlingen, fordoalde skiep dy't oer iis fan hûs roun binne? Hy nimt har holle en leit dy op syn boarst. Se bigjint to skriemen, heel stil as mei hy it net hearre. Mar hy fielt dat syn boarst wiet wurdt. In great meilijen biset him. Hy hat de forantwurding foar in minskelibben, dit famkeslibben, dizze neakene jongfaem is syn forantwurding. Hy het it net wollen, het it net socht.
‘Moat ik dy meinimme, Jeanette?’
Se pattet him lang en hoeden. Dan lûkt er it wite lekken oer har hinne dat se sliepe kin, rêste en feilich wêze, dizze nacht noch, feilich foar de hel. In lichte sliep waeit ek oer Wigbert. It finster fan dizze keamer stiet iepen. De wyn waeijert mei it reade gerdyn, it wurdt even optild en sakket stadich del, wurdt oansûgd en werom treaun. In frouwestim klonk skril yn 'e nacht. ‘Dou bist in lekkere!’ Se line tsjin in bline muorre oan, in donkere flek tsjin in griis flak, in flinter sûnder sinne. De nacht is har dei. Se hinget allinnich, in frjemde noat yn de stille strjitte. ‘Dou bist in lekkere’. Tsjin hwa seit se dat? Der is nimmen. Dy't foarby rinne, rinne hastiger, hâlde even de trêd yn en wolle fuort wêze. Der komt in man oanrinnen. ‘Dou moatst sjen datst thús komst’.
‘Hwat wolste?’
‘Kom mei’.
Hy pakt har beet. Se rint mei, lallend en laitsjend, in ûnsuvere grimas yn de stilte.
‘Dou bist dronken. Hwat hast oan sa'n nacht’.
‘Och, forrek ju’.
Se bliuwt wer stean. Se hat dronken, jawis, it wie dochs forgees. Nou brocht hy har thús, dy suffert. Hy brocht syn fortsjinst thús. Mar fan nacht fortsjinnet se neat. Fan nacht komt se yn in stjonkend hûs. It rottet dêr.
It reade kleed waeit iepen. Wigbert docht de eagen iepen. Der leit in frouljuslichem nêst him. Hy teart it lekken werom. It is in moai frouljuslichem, fol en myld. Hwer komt se wei? Stiet sy dêr tsjin dy bline muorre oan? Se leit nêst him. Hy lûkt it lekken wer oer har hinne. Se huvert. Se docht de eagen even iepen, om to glimkjen.
| |
| |
Hy hâldt de tomme omheech. It is net sa fier mear. Fan Ljouwert ôf hat er lifte, oer de ôfslútdyk hinne, in dead ein yn 'e nacht. Oan Alkmaer is er ta kommen. Nou it lêste eintsje nei Amsterdam. Der is net folle forkear mear. Hy stiet iensum op de twasprong. In fel ljocht komt om 'e bocht, in auto stoppet.
‘Kom der mar yn’.
De doar wurdt foar him iepen dien.
‘Amsterdam? Ja, ryd mar mei’.
It is in taksi. Hy sit efteryn. Foaryn hinget in slûch frommis.
‘Hwer komst wei?’
‘Fryslân’.
‘Hiest it hiele ein wol meiride kinnen. Wy komme fan Makkum. In boer thúsbrocht’.
It frommis mei werom. ‘Life’, seit se. Hoe kin men dêr nou sin oan hawwe? Miskien is se wol moai, mar se is sa twaddehâns.
It reade gerdyn makket gjin leven en dochs wurdt Wigbert der wer wekker fan. It wurdt net folle mei it sliepen. It fanke nêst him sliept as in roas. Hy sjucht der lang nei, heel lang. Hy hat noait by in oare frou as Ank slept. En dochs fielt er him nou net ûnwennich. Der giet hwat fan dit fanke út dat him yn bisit nimt. Der sit meilijen trochhinne, hy doart har de woastyn net yn to stjûren. Der libbet ek hwat oars trochhinne, hwat oars dat him de namme ‘Jeanette’ sa tear útsprekken docht dat se it sliepende wei heart. Se krûpt as in dierke tsjin him oan. Hy lit it gewurde, aeit har waerme hûd en slommert wer wei.
De dei is nofterder as de joun en de nacht, witer, kâlder yn bipaeld opsicht, en neakener. Wigbert en Jeanette klaeiden har oan as wiene se útfanhûs yn in frjemd hûs. Se sizze net folle. Fragen woele yn har om. It is sa maklik sein: dou bliuwst by my. Sa sjonge de ferskes oer l'amour. Mar de neakene dei freget: hoe dan? Dat wit Wigbert net. Jeanette likemin. ‘It is gekkewurk, Wigbert’. Se sitte togearre by tafel yn in romme seal. Reade pluche mids in frjemde fantasij. Dat wit Wigbert wol, it is gekkewurk.
‘Ik wol dy net twinge’, seit sij wer.
Se wit ek neat fan my, bitinkt Wigbert. Se wit net dat ik troud bin. Hy boartet mei syn mes, bitaest it deade ornamint fan it hotel mei syn fingers en glydt de omtrekken oer. Hy komt hieltyd op itselde punt to lânne. Flakby sitte twa âldere froulju, se sitte to praten, prate, Wigbert bisaut him oer sok praten. Sûnder ein preuvelt it iene frommiske har forhael. It
| |
| |
oare knikt, seit ja en seit né. It klinkt as in motorke, in brommend gefal.
It libben op strjitte wurdt drokker, op de boulevard ride de auto's. Se komme fan lofts, se komme fan rjochts, it hâldt oan. Hwer komme se allegear wei, en hwer geane se hinne? Komt der noait rêst oer dizze stream?
‘Kuijerje in ein, Jeanette, ik moat hwat forsiere’.
Jeanette is it goed. De sinne lokket, it is hearlik koel yn 'e moarn. En mei har wissichheit rint se kekener en oantrekliker nei it strân as doe't se doelleas roun doarme.
Wigbert skillet nei Ljouwert. Ik haw noch ien forhael, seit er, oer Monaco, dan wol ik hjir wei. Hwer hawwe jim bilang by? Né, net fierder fan hûs. Jim woene my nei Sisylje ha? Ei ja, dat is flak by de doar. Hindert neat, heart er sizzen, dyn jild is ûnderweis. Wy hawwe al mear oan dy fortsjinne as datst ús koste hast. ‘O ja?’ Ja, dy forhalen binne troch in kombinaesje oankoft en de lêzers binne der slij nei. ‘Docht my deugd’, seit er, ‘mar ik kom thús; takomme jier mar’. ‘Ek goed’.
De forbining wurdt forbrutsen. Sa, tinkt Wigbert, dat is it. It wurk skynt goed west to hawwen, in aerdige fakânsje hat it west en in aerdige faem hâld ik oer. Dy faem! Hy moast doch ris mei har baes prate, mooglik moast se loskoft wurde. Mar har baes laket der om. ‘Hast der sin oan?’ seit er, ‘nim se. Der binne hjir wol mear yn 'e omkriten’.
‘Frjemde job, net?’
‘Yn sekere sin. Ik bin gjin houn foar de famkes en lit it oan harsels oer hoefier as se gean’.
‘Kinne jo der net sûnder?’
‘Né, mon dieu, it wurdt forwachte’.
Wigbert hellet de skouders op. ‘Lit Jeanette fannacht mar allinnich sliepe’.
‘Noch in keamer derby?’
‘Ja’.
‘It hoecht net om my’.
‘Bêst, mar om my wol. Ik bin noch al puriteinsk’.
De man kloppet Wigbert op 'e rêch. ‘Ja ja, dat haw ik sjoen. Lykwols, alle respekt datst it by ien hâldst. It sil dy allinnich net tafalle om der wer ôf to kommen’.
Wigbert sjucht de man oan as bisit de man boppenatuerlike jeften. ‘Ik bin troud’, seit er dan. Immen moat it hjir dochs witte.
‘Hen? Hwat? Hoe wolst dat dan hawwe? Maîtresse?’
| |
| |
‘Ik wol neat hawwe’, andert Wigbert fel.
‘Bist ek noch to jong foar, freon’, seit de man.
Hy is wiis, tinkt Wigbert, dit koarte dikke mantsje mei syn glêd kjimd hier. Hy sit noflik yn in loaije stoel. Syn saken geane goed, de klanten binne tofreden oer de bitsjinning en de entouraezje mei pluche en fammen. It is nou tige rêstich yn syn hûs fan formeits. De kelners hingje lusteleas by de bar. Der wurdt net folle birop op har dien. Wigbert komt op har ta. Se glimkje. Swarte robots mei in gnyskjend masker efter in glêdde keale silinder. Guillaume sit der ek. Guillaume is chauffeur en wol bêst prate.
‘In fijn mokkeltsje hiest justerjoun’, seit er tsjin Wigbert.
‘Hast it sjoen?’
‘Ja. Hast der mei op bêd west?’
‘Moat men mei elke frou op bêd?’
‘Nou... Hwat wolst oars mei in mokkeltsje?’
‘Thúsbringe en ôfleverje’.
‘Haha’.
‘Hwat haha?’
‘Hearlik. Ik moat der net oan tinke’.
‘Kinstou se dan net fine?’
‘Ik moat hast elke nacht ride’.
‘O ja?’
‘Ja, in rot fak, mar it fortsjinnet bêst’.
‘Hwat hastou nachts to riden?’
‘Dat sil ik dy fortelle. Geheim, jonge’.
‘Just’, seit Wigbert; it is him ek wol goed.
‘Of soest ek hwat byfortsjinje wolle?’
De man tantet him, foarsichtich.
‘Is it de muoite wurdich?’
‘Tocht ik al’.
‘Hoefolle?’
‘Ik haw fannacht in man nedich. Twahûndert goune’.
‘Is 't gefaerlik?’
‘Miskien. Soms wol, soms net’.
‘Hwat is it dan?’
‘Kin 'k dy fortrouwe?’
‘Hwerom net. Ik haw gjin bilangen’.
‘Nou harkje’. Hy skout de stoel tichterby.
‘Famkes ôfleverje’.
‘Hwat?’
‘Hwat ik siz’.
‘Handel?’
‘Ja’.
| |
| |
Wigbert sûcht de sigarettereek hwat djipper yn en blaest dy bitochtsum fan him ôf. ‘Né’, seit er, ‘net mear. Nou net’.
‘Hoesa nou net?’
‘Wit ik n't. Freegje net’.
De man sjucht him wantrouwend oan as er rimpen oerein giet, troch de doar rint dy't iepen stiet, it strân oprint en Jeanette siket. Se sit heal oerein yn it grint. Se stoarret.
‘Hwat sjuchst dêr?’ freget hy as er efter har stiet. Se sjucht him net oan, se sjucht foar har út, se harket nei it laitsjen fan de baeijers, se sjucht yn 'e sinne op, dy't skerp is en sear docht. Dan komt se stadich oerein, nimt syn hân, sjucht him oan en lûkt him mei. Se drave it wetter yn dat om har hinne spat. Se hymje. ‘Wachtsje even’, seit Wigbert dy't op azem komme wol. Sy draeft fierder. ‘Jeanette’, ropt er, ‘net to fier!’ Se heart him net. Hy sjucht it wite skom om har lichem spatten, donker is se tsjin it felle wyt fan de kime. ‘Jeanette!’ raest er. Hy stiet fêstnagele. Hwat skeelt har. Hy wol wer roppe, mar it lûd skoarret him yn 'e kiel. Hy drafket har efternei. It rint swier yn 't wetter, de groun sûcht fierder wei en hy moat baggerje. Dan sjucht er har ynienen net mear. ‘Jeanette!’ It kreunt yn him wei. Dan hâldt er de hân foar 'e eagen. Neat. Hy sjucht efterom. It leit sa fier fan him ôf. De eagen dogge him sear. De sinne fjurket op 'e weagen. Hy triuwt syn fûst tsjin 'e holle. It docht pine. Hy triuwt fûler. Mar it jowt neat. Stadich as in pylger dy't it wetter fan syn fuotten wasket, trêddet er werom. Foar him leit it strân. Foar him libbet de wille. As er efterom sjucht, is dêr neat as wetter, as skom, as de sinne en heel fier fuort, hoe fier fuort?, mar sa fier dat er it noait werom sjen sil, in fanke dat Jeanette hjitte.
The Great Frisian World is net mear as er werom giet nei hûs en dach tsjin syn frou seit, dach tsjin alle oaren. Mar net tsjin himsels.
|
|