achtergrondliteratuur, internetsites en lijsten met adressen en bekroningen van het afgelopen jaar. De besprekingen bestaan uit de belangrijkste basisgegevens, een korte inhoud en een kort oordeel van de besproken publicatie. Handig zijn de thematische verwijzing en de leeftijdsindicatie.
Piet Mooren en Karen Ghonem-Woets (red.), De smalle marge van de multiculturele samenleving. De multiculturele leescultuur in onderwijs en bibliotheek, boekproductie en beleid, Biblion, 2001, ISBN 90 5483 290 8, € 26,50
Het zestiende Tilburgse symposium over kinder- en jeugdliteratuur aan de Katholieke Universiteit Brabant kreeg de titel De smalle marge van de multiculturele samenleving mee. Een titel die verwijst naar een politiek opstel dat Joop den Uyl in 1970 schreef. De titel verwijst ook naar artikel Het multiculturele drama dat Paul Scheffer in januari 2000 publiceerde en dat een storm aan reacties in de media uitlokte. In dit artikel wees Scheffer op de tweedeling tussen allochtone en autochtone bewoners van Nederland en de mislukte integratie van de allochtoon in onze multiculturele samenleving. De politiek durft geen duidelijk standpunt in te nemen en houdt vooral vast aan integratie en assimilatie hoewel onderzoek uitwijst dat er van een echte multiculturele samenleving nooit sprake zal zijn.
Even traditioneel als het jaarlijkse congres is de congresbundel waarin sprekers hun bijdragen aan het symposium onderbrengen. In de bundel die dezelfde titel draagt als het symposium staan vijftien bijdragen van experts die laten zien hoe in het literatuur-, cultuur-, geschiedenisen leesonderwijs en in het aanbod in boekproductie, musea en theater de multiculturele samenleving is doorgedrongen.
Het resultaat is een zeer afwisselend en is voor een breed publiek interessant. De bijdragen gaan onder andere over het aanvankelijk leesonderwijs en de bijbehorende leesboekjes en leesplankjes, over het dilemma tussen literair en multicultureel verantwoorde jeugdliteratuur, over het schrijven van jeugdboeken die zich voornamelijk afspelen binnen de Indonesische cultuur, over het stimuleringsprogramma Opstap Opnieuw voor kleuters en over de aanpak die het Joods Historisch Museum koos voor de permanente tentoonstelling voor kinderen, ‘In Mokum staat een huis’.
John Man, Alfa Bèta. Hoe ons alfabet vormgaf aan de westerse beschaving, Tirion, 2001, ISBN 90 4390 210 1, € 17,25
Het idee van het alfabet heeft drie kenmerken: het is uniek, eenvoudig en makkelijk toe te passen. Welke uitvinder schuilgaat achter dit idee, zal altijd een mysterie blijven. Maar het idee achter het alfabet - dat de klanken van een taal kunnen worden weergegeven door een verzameling van twintig tot dertig afzonderlijke tekens, die alle corresponderen met een gesproken klank - is buitengewoon.
Het alfabet vindt zijn oorsprong in het Egypte van zo'n 4000 jaar geleden en is van de Egyptenaren naar de Romeinen en vervolgens naar ons overgedragen. Alfa Bèta volgt de opkomst en de ontwikkeling van het westerse alfabet en gaat tevens in op de pas ontdekte details van de oorsprong van ons alfabet. Opvallend is de heldere en voor iedereen leesbare taal waarmee Johan Man historische feiten en taalkundige verschijnselen aan elkaar koppelt.
Ton den Boom, Stijlfiguren, Sdu, 2001, ISBN 90 12 09290 6, € 18,95
Iedereen maakt gebruik van stijlmiddelen om zijn boodschap zo duidelijk en pakkend mogelijk over te brengen op de ander. In de dagelijkse omgangstaal is dan ook een groot aantal stijlfiguren aan te wijzen, zoals het cliché, het eufemisme en de pars pro toto. In de poëzie zijn bijvoorbeeld het chiasme, de epifrase en de paragmenon terug te vinden; vrij onbekende stijlmiddelen die vooral in de literaire taal voorkomen.
Den Boom zette alle stijlfiguren op een (alfabetische) rij die voorkomen in het hedendaags taalgebruik en in de hedendaagse poëzie. Na elk trefwoord volgt een korte beschrijving en een aantal voorbeelden uit de omgangstaal, de media, de reclame en de literatuur. In een bijlage behandelt Den Boom de bekendste rijmschema's in de Nederlandse literatuur.
UittrekselBank & UittrekselBank Jeugd, Biblion, verschijnen twee maal per jaar op cd-rom, zowel in netwerkversie als stand alone verkrijgbaar, prijzen op aanvraag
De UittrekselBank is een cd-rom met uittreksels van boeken van voornamelijk Nederlandstalige literaire werken, maar ook Duits, Engels en Frans literair werk.
Naast een samenvatting biedt de cd-rom een interpretatie van elk werk, reacties van recensenten, secundaire literatuur, prijzen, verfilmingen en relaties die de lezer kan leggen met eerder werk of literaire stromingen. Via een index kan de gebruiker zoeken naar de opgenomen uittreksels. Wanneer deze niet meer raadpleegbaar zijn, wordt verwezen naar een groot aantal uittrekselboeken.
De UittrekselBank heeft een afzonderlijk te verkrijgen uitbreiding met uittreksels van jeugdboeken voor de onderbouw en Tweede Fase van het voortgezet onderwijs: de UittrekselBank Jeugd. Deze uittreksels bevatten een samenvatting, bespreking van onderwerp, titel, opbouw, personages, taal en stijl. Ook wordt aandacht geschonken aan
Auteursrechtelijk beschermd
