samenvattingen ademen deze sfeer: ‘chinese en Turkse immigranten vinden de Nederlanders en Vlamingen weinig sociaal, terwijl Amerikanen die bij ons wonen ons dan weer erg sociaal vinden.’ En de interviews gaan meestal uit van een zin als: ‘Ik vroeg hem wat hij fijn en minder fijn vindt bij de Belgen en bij de Turken.’
Dat leden van andere culturele groepen ons een spiegel voorhouden, vind je in bijna ieder interview bevestigd. ‘Maar aan die verspilzucht, aan dat slaafs volgen van de reclame en aan de manier waarop mensen met elkaar omgaan en hun leven zo sterk laten leiden door geld, daar wil ik me niet aan aanpassen.’ aldus een tweedejaars medicijnen van Turkse afkomst.
De meeste aandacht gaat naar Turkije en Turken, en naar Marokko en Marokkanen, eenvoudigweg omdat die groepen het royaalst vertegenwoordigd zijn in zowel Nederland als Vlaanderen. Sicilië dient als voorbeeld van een mediterraan land, lijkt me.
Verder informatie over de Islam, in vergelijking met het christendom vooral, en de rol ervan voor het dagelijks leven. Iets over familie en gezin en de verschillen tussen de diverse generaties migranten, waaruit ook veel van de problemen van de derde-generatie leden voortkomen. Zo zegt Leonardo, met voorouders uit Sicilië en Sardinië, maar zelf geboren in België, dat een van de problemen is dat zijn ouders en grootouders leven met hún beeld van S&S uit de tijd dat zij die eilanden verlieten, de jaren veertig en vijftig. Zij vergelijken dus een historisch en geïdealiseerd beeld met een eigentijds. Geen wonder dat zulks zo zijn eigen relationele familieproblemen oplevert.
De Sterck schrijft heel levendig over zaken als het jezelf willen blijven temidden van vreemden, over onderwijs in eigen taal en cultuur, over racisme en over het overheidsbe leid in Nederland en Vlaanderen. En om aan te geven dat het niet alleen een probleem is van ‘zwarte mensen’ die naar een ‘witte’ omgeving verhuizen, wijdt zij ook een hoofd stukje aan de positie van Nederlanders in Australië. Voor hen zijn de problemen analoog en ze worden sterker bij het ouder worden.
Bij nader inzien sluit af met een verklarende woordenlijst, twee selectieve bibliografieën, een voor jongeren en een voor volwassenen, fictie en non-fictie, tijdschriften over migratie en etniciteit, en een lijst van de Belgische en Nederlandse organisaties ‘met een informatie- en documentatiecentrum’.
De bedoeling van het geheel vat De Sterck zelf aan het slot als volgt samen: ‘Zowel in België als in Nederland is er nog heel wat werk aan de winkel in het migranten beleid. Een degelijk migrantenbeleid is een start, maar is op zich nog niet voldoende.
De inzet van iedereen is nodig om ervoor te zorgen dat alle groepen in de samenleving tot hun recht kunnen komen en dat discriminatie verdwijnt. De bereidheid om aan beide kanten ook dagelijks aan zo'n samenleving te werken is noodzakelijk.
Misschien krijgt dan elke inwoner ook waar hij of zij als mens recht op heeft: niet alleen respect voor de eigen leefgewoonten en cultuur, maar ook een fatsoenlijke rechtspositie, bestaanszekerheid, zekerheid over eigen toekomst en die van de kinderen die na hen komen.’
Auteursrechtelijk beschermd
