Jacques de Vroomen
Intertaal
Witte kapitalen op een felgele ondergrond: ‘Intertaal’. De folder bedekte zowat mijn hele deurmat. Levende Talen ging congresseren en was op weg naar de RAI even horizontaal gegaan voor een passant met een leuke bankrekening: Intertaal, ‘voor taalstudiemethode en woordenboeken’. Met vreemdgaan heb ik geen problemen. Jullie doen maar. Ik kijk wel een andere kant op. Leven en laten leven. Nee, er is iets anders dat me steekt, ik bedoel de naam van die taalverdienersclub: Intertaal. Taal is toch per definitie ‘inter’? Afgezien dan van taal op een onbewoond eiland. Maar voor onbewoonde eilanden hoef je geen taalstudiemethodes en woordenboeken te drukken. ‘Inter’, een modieus glijmiddel: intercom, intermediair, interstudies. Dure mist of een equivalent van ‘niks’, duur want pretentieus. Dus hooggenoteerd bij de snelle jongens en meiden van dit prtijdperk.
Binnen het taalonderwijs wordt er tegenwoordig tweesporig gedacht. Taalbeheersing en literatuur zijn volstrekt gescheiden onderwijscircuits. Wat tegenwoordig ‘normaal’ heet, is historisch gezien echter buitengewoon abnormaal. Vele eeuwen lang had literatuur niet op de eerste plaats een estethetische maar retorische functie. De literatuur reikte de modellen aan voor een gekwalificeerd mondeling en schriftelijk taalgebruik. Sinds enkele decennia denken we anders. Waar dat toe leidt, is dagelijks warneembaar. Mijn ‘inter’ is niet meer dan een heel klein brokje uit een berg piepschuim die qua grootte kan concurreren met het moderne afvalprobleem.
Bij taalonderwijs gaat het behalve om grammaticale correctheid ook om zeggingskracht en beelding. Die vind je doorgaans niet in folders maar wel in goede literatuur. Literatuuronderwijs als tegenwicht voor de scheerschuimtaal van de moderne communicatoren. ‘Dat moet ik dan wel even contacten’, zei laatst zo'n professional tegen mij als antwoord op een vraag. In de Bouquetreeks zouden ze het niet durven. Maar binnen de bedrijfscommunicatie knipperen ze niet eens met hun ogen.
Literatuurdidactiek met veel aandacht voor de vorm, onmisbaar binnen en buiten de school. De velden staan wit van de oogst.