Trotwaer. Jaargang 34

[p. 230]

Kwaal en kunst
Gerrit de Wilde

Als je vrouw Spit op bezoek hebt. Wat je dan moet doen. In een warm bad gaan liggen. Een wollen lap meteen op je blote lijf. Aan een traptrede gaan hangen, want dan schuiven de tussenwervelschijven weer fijn op hun plaats. Drie soorten geweldig goeie balsem smeren. Uit China, uit een Tibetaans moeras, uit een



vruchtbaar dal waar de oude Inca's het ook al vandaan hadden. Ik smeerde en hing, maar heb niet de indruk dat het dat bezoek ook maar met één dag bekortte.

Het is net als met de beeldende kunst, dacht ik. Ook daar allerlei adviezen en deskundigheid, gratis en voor niks. Vooral als je begint. Meedoen hoor, aan kunstroutes, op kunstmarkten gaan staan, deelnemen aan open ateliers. Natuurlijk probeer je wat, maar veel meer dan gezemel over zwagers, ooms, tantes, neven en nichtjes die ook van alles maken, levert het niet op. Toch kom je langzamerhand wel bij een aardige galerie, een museum, een kunstenaarscentrum terecht. Waar de baasjes en bazinnetjes meestal enthousiast en gedreven zijn, van kunst houden. Maar ook daar is het gelul niet veel anders.

Ik exposeerde eens bij een galerie in het westen van het land. Aaldert en Germaine. Je gelooft het niet. Lieve mensen, ik zweer het, maar ik werd haast gek van Germeneke. Ze was rank en lenig en danste om alles heen alsof ze gefilmd werd. En haar hele leventje, maar ook mijn werk was gewéldig spiritueel. Mijn voorstellingen hadden power, waren fantastisch basic en in essentie had het hele oeuvre iets dat, ja, zeg het maar eens. Ik leuter altijd flink mee, ik heb niet veel tegen hoereren, als het maar niet in mijn werk hoeft, maar ik zou in zulke uren het liefst pijnloos inslapen.

Als bezoeker van een galerie in Leeuwarden zag ik ooit in een kleine, witte ruimte allerlei aan elkaar gespijkerde stukken spaanplaat. Niet veel meer dan het ene stuk haaks op het andere. Hier met een hoek eruit en datzelfde

[p. 231]

stuk weer ergens anders opgespijkerd. Beetje zus, beetje zo. De objecten waren geverfd in grijsgroen, grijsgeel, grijsblauw, grijsroze en grijs. Ik keek en ik keek en vroeg de galeriehouder er maar eens naar. Dromerig ging zijn blik door het vertrek. ‘Het is zo aanwezig, hè’, zei hij.

De museumman Den O., die niet veel met mijn werk had, vooral, denk ik, omdat zijn voorganger er niets aan vond, was eens bij mij thuis. Hij keek naar het werk. ‘Daliaans’, merkte hij op. En later: ‘Afrikaanse elementen.’ Dat hij in de wereld flink om zich heen had gekeken, begreep ik bij het afscheid, want toen was mijn werk ook nog Egyptisch.

De aankomend galeriehoudster wilde ook eens rondkijken hier. Mee met gemeenschappelijke kennissen. Zo werkt het vaak. Ze was



nieuwsgierig naar wat ik maakte, zeiden ze. Maar de vrouw leuterde onafgebroken over zichzelf! Wie ze in Amsterdam wel niet kende, wat ik zou moeten doen om het daar te maken, of ik ook kluste, ze hield niet op. De fijne witte wijn wipte ze naar binnen of er haast bij was.

Ik kreeg er steeds minder zin in. In haar, in de kunst, in haar galerie. Het ouwehoeren sloeg toe. ‘Ik ben, na bepaalde gebeurtenissen in mijn leven, vooral bezig met de dingen áchter het universum. In een aantal van mijn werkstukken heb ik geprobeerd het schemergebied tussen leven en dood te betreden.’ Ze keek zelf, bij deze diepe woorden, nogal schemerig.

Spit, kunst, ik kan er dágen over doorzeuren.