Trotwaer. Jaargang 33

[p. 242]

De filatelist
Greet Andringa

‘Mei ik jo wat freegje?’

Nee, tink ik. Fansels, sis ik. Ik haw it mantsje net oankommen sjoen. Ynienen stiet er dêr tusken twa auto's. Ik haw der spyt fan dat ik myn bril ûnder yn 'e tas stoppe haw. Sa mei dy net sa skerpe kontoeren sjocht net allinnich de wrâld der in ein mylder út: dat jildt blykber ek foar mysels.

‘Ik haw MS,’ seit de man. Ik sjoch no dat er op in stok leunt. ‘Jild,’ tink ik en ik bin der no wis fan dat ik hjoed myn naïve EO-look haw. Wat hie'k dan tocht? Hoe sjocht immen der oars út as sy yn in lange rok ‘te maaie, te maaie’ núnderjend en gelokkich nei it grien dat oan de tûken rint sjocht?

Wêr komt er wei? tink ik tagelyk en ik eagje it parkearterrein oer. In pear kroegen, in pakhús en in opfang foar ferslaafden. Hy is te fier fuort om drank rûke te kinnen.

En ja hear: ‘Ik skamje my dea,’ seit er. ‘No haw ik fanmoarn myn nije jas oanlutsen. En bin ik myn portemonnee fergetten. Kinne jo my helpe?’ In lyts leeftydsloas, ûnsjoch mantsje. Mei in readgrize snor. Hingjend op syn stokje as is er in ûnderbroek dy't yn 'e wyn te droegjen hinget. Ik wol fan him ôf. Ik skamje my foar mysels. En dochs seach it der hjir moaier út foardat ik dat stive gefoel yn 'e búk krige dat tagelyk mei de man opdûkte. It kin fansels, ms en ferjitlikens.

Ik meitsje in beweging mei de holle dêr ik sels noch net krekt fan wit wat dy betsjut. It mantsje wol gelokkich. ‘Dat soe prachtich wêze!’ seit er. ‘Dan wol ik graach twa dingen fan jo. Ik moat nei Nijmegen-Oast. Dêr haw ik 45 gûne foar noadich. En ik wol jo namme en giro- as banknûmer graach op in papierke hawwe sadat ik jo gau werombetelje kin.’

Ik bin al ûnderweis nei de jildautomaat foardat ta my trochkringt dat er ynienen hielendal net lyts en begrutlik mear west hie. Ik sjoch efterom. Hy sit op in bankje, mei syn gesicht omheech nei de sinne. Syn griene jas hat er iepenritst. De hannen tsjininoar oan tusken de skonken stutsen... ‘Jo komme werom, no?’ hied er frege. En ik hie ja sein. Fansels.

Myn man gniis ik altyd út as moanliks syn antlit belûkt boppen de slúf mei bankôfskriften. Hy tinkt noch hieltyd dat er in heal miljoen winne sil yn 'e Steatslotterij. Gewoanwei bin ik net immen dy't risiko's nimt. Mar mei beloften leit it oars.

Op 'e trotwaartegels ûnder de automaat binne ferskate kwitsen ôfkôge kaugom efterlitten. Guon lykje wol wat op bloedspatten. Wêrom rin ik net gewoan troch nei it stasjon? Mar dat dy man my besoademiterje wol - Hoe wied er hjir oars kommen yn'e frede? Fanmoarn hied er dochs ek jild noa-

[p. 243]

dich hân? - dat hoecht foar my dochs noch gjin reden te wêzen om itselde te dwaan, hâld ik mysels foar. Ik bin nijsgjirrich, ik bin betsjoend. Ik bin in hûn, ôfrjochte om te dwaan wat eltse baas seit. En ik griis fan mysels.

‘Ha, moai dat jo der wer binne,’ seit de man as er de eagen iepen docht om't er it tikjen fan myn hakken op 'e hurde ûndergrûn tichterby kommen heart. Hy glimket en it liket krekt as sit der wat minslike waarmte by. Hy is wer krompen. Ik gean neist him sitten op it bankje dat meastentiids plak jout oan gâns mear ferrûne minsken. De diggels fan drankflessen lizze der noch ûnder. It rûkt sels in bytsje nei bier. Ik pak myn beurs en pak der twa briefkes fan fiifentweintich út. Hy stoppet se sûnder der nei te sjen yn 'e binnenbûse fan syn jas. Ik sneup yn myn tas nei in pinne en in stikje papier. Dat lêste haw ik gau fûn. ‘Wolle jo in pinne?’ freget it mantsje en hy hâld my in moaie Parker foar. ‘Graach,’ anderje ik, en ik mien der neat fan. ‘Ik haw altyd in pinne by my,’ seit it mantsje, ‘en in pinset.’ Nettsjinsteande mysels sjoch ik wat ferheard op fan it briefke dêr't ik krekt yn skiterich krekte kribelkrabbels ‘f 50,-’ op setten haw. Myn knibbel is net de noflikste ûndergrûn om op te skriuwen. ‘Sa'n ien mei in platte bek, witte jo wol?’ Ik besjoch him nochris goed en glimkje. It koe ek hast net oars. Sa'n toppunt fan kleurleazens moat ek wol postsegels garje! ‘Jo binne samler?’ freegje ik en ik bin tefreden oer it beferzen fatsoen dat der yn trochklinkt.

It is in fredich tafrieltsje. Twa minsken op in bankje yn in foarjiersintsje. De iene skriuwend en no en dan opsjend. In sânsiferich nûmer notearjend, skrassend en op 'e nij delsettend yn krekt in oare folchoarder. De oare mei wide hângebearten fertellend oer syn searje Nederlân fan it begjin ôf. Mar it is gjin frede. ‘En by de Nederlânske Munt hawwe se sleine segels. Sokke moaie! Sa detailleard! Dy út 1896, dy hierstruktuer fan de keninginne, sa fyntsjes!’ Soed er dêr hjoed west hawwe? De sinne skynt yn it hier fan in foarbyrinnend famke. Har hier liket wol goud. In keningintsje op harsels. Ik jou him it briefke. Hy betanket my en sawat daliks giet er stean. ‘Kom,’ seit er, ‘ik sil mar wer ris fierder.’ Fierder? En ik tocht dat er sa gau wer nei Nijmegen moast, dêr't de sprútsjestampot wol foar him klearstean sil. ‘Jo ferjitte jo stok!’ sis ik ynstee fan myn jild werom te freegjen. Foar de wissichheid fiel ik mar efkes yn 'e bûse. Myn beurs is der noch, gelokkich.

Yn de wiken dernei sjoch ik tsjin better witten yn dochs wat sekuerder nei de giro-ôfskriften. Miskien wied er wol akteur. Wie it in eksperimint. Miskien krige ik wol in beleanning, omdat ik my net troch myn kweatinkendheid wjerhâlde litten hie om in minske yn need te helpen. Miskien krige ik yn elts gefal in betankbriefke. Nee, it wie fansels allinnich mar in trochtrape rûtinier. In keunstner yn suggestje. In kloatsek earste klas. Mar lykwols in keunstner. Wêrom hie ik net trochfrege oer dat kaartsje fan de hinnereis? Wêrom hie ik him syn adres net frege? Hiene we wol in kenin-

[p. 244]

ginne yn 1896? Wêrom binne minsken sa skiterich? Se hearre de namme fan ien inge sykte en se binne út it fjild slein...

Mei sokke tinzen bin ik dwaande, as myn man mei in grutte gniis op it antlit en syn bankôfskrift yn 'e hân de keamer ynkomt. Hy hâldt it my foar de noas: ‘Staatsloterij,’ stiet der, en dêrfoar in getal. Fyftich gûne hat er wûn.