kop op 'e balstiennen rûn
noch net iens in mistfleach?
Op 'e nij stiet de ‘skûlherne’, it ‘hinnekommen’ sintraal.
De measte fersen út ‘Koartsluting’ ûntaardzje al rillegau yn opsommings, wurdboarterij en dizichheden. It gedicht ‘Doalhôf’ begjint bygelyks sterk, in oanset ta in skeptysk selsportret, mar by de ‘gniisspegels’ draait it op berneboarterij út. In útsûndering soe ik meitsje wolle foar ‘Benaudens’, dat kwa foarm ek al yn 't each falt.
It earste fers út it skift ‘Fêstsûgd’ soe men beskôgje kinne as in oanloop nei it treflike gedicht ‘Haatleafde’, dat sa begjint: ‘Loslitten fiel ik my / yn in sompich lân / dat my fêstsûcht yn / eigen beheind bestek.’
De ferteller ferwachte dat er yn it heitelân in goed ‘hinnekommen’ fûn hie. It docht lykwols bliken dat er: ‘yn in kâlde oarde / fan dridze en drek’ telâne kommen is. Hy sit finzen yn syn ‘hinnekommen’: ‘Opkeard wurd ik / troch stikeltried, / en keale fearten / sûnder reiden’. Oan it ein fan it fers moat er lykwols tajaan, dat it allegearre op basis fan frijwilligens bart.
It karakteristike fan dizze foarm fan keunst is dat men mei in pear bylden ûnder wurden bringt dêr't men yn in petear withoe lang oer praat. Soks kin men fan dit gedicht mei rjocht sizze. De haatleafde ferhâlding fan de ferteller mei syn lân wurdt hjir yndied komprimearre ta in geef fers.
‘Yn 'e bonsaibeam’, it op ien nei lêste skift fan de bondel, is in allegaartsje woarn. De dichter hat oan 't eksperimintearjen west, tinkt my. Dêr kin men oer 't algemien bliid mei wêze, der moat út en troch wer ris wat nijs komme. Syn besyksels dogge lykwols wat forsearre oan. De iene kear giet er sabeare op 'e iroanyske toer, in oare kear is er berneftich dwaande mei letters en imitaasjes fan lûden. En dan dy ivige opsommings dêr't al sa faak yn resinsjes op wiisd is.
‘Kryst’ fyn ik in alderaardichst gedichtsje, benammen de einrigels: ‘Jezus,’ twinkelje / myn krystbaltsjes dan koket, / ‘of ien fan 'e trije wizen / bisto yn alle gefallen net!’ Hjir sjocht men dat Bylsma de keunst fan it dichtsjen ferstiet. Hy slagget der yn en fyn de krekte lichte wurden en bring sa, yn in pear rigels, in leadige teologyske kwestje te praat dêr't men al ieuwenlang oer diskusjearret.
Fierders stiet der noch in aardich loftich gedichtsje yn dit skift. ‘Bergen’ hjit it. Der komme wol wat nammen en wurdboarterijen yn foar, mar diskear rint it net oer de hege skuon. De restearjende fersen, ynklusyf dy út it lêste skift, hawwe net folle sizzenskrêft, tinkt my.
De dichter Meindert Bylsma hat mei de titel fan de bondel In faai hinnekommen al oanjûn dat it in weachstik is wannear't men jin op it mêd fan de poëzij bejout. Dat hat op 'e nij bliken dien. Sa kamen der skildereftich moaie en minder moaie fersen foar 't ljocht. Yn dizze fersen spylje it Fryske lân en hysels in wichtige rol. Hy sit, sa't er sels seit, ‘fêstsûgd’ yn dat lân. Hjir draait it yn syn hiele wurk om: de dichter dy't him sadanich mei it Fryske wetterlân identifisearret dat der poëzij ûntstiet.