Trotwaer. Jaargang 33

By de dea fan Hylkje Goïnga
Tr. Riemersma

Yn 'e krante stie dat Hylkje wie dea. Dat kaam my oer 't mad. Se wie ommers noch betreklik jong, alteast jeugdich. Ik wist net dat se siik wie of sa.

Ik waard my derfan bewust dat ik in net mear goed te meitsjen fersom makke hie. Ik hie Hylkje by gelegenheid ris sizze wollen dat ik har graach lije mocht. Gewoan om sa't se wie. Ik haw noait in frou troffen dy't mear op ús mem like as Hylkje. Se wie like gek. Jierren en jierren lyn soe Hylkje in praatsje hâlde foar it Literêr Histoarysk Wurkferbân en doe't it har tiid wie, die bliken se siet noch oan 'e ferkearde kant fan 'e tafel. Ynstee fan om te rinnen, rûfty, dêr gyng Hylkje op 'e knibbels ûnder de tafel troch en se wie te plak. Sa kroep ús mem, al oer de tachtich, by ús oer it hûs om mei in pear pannelappen op 'e holle om ús lytse bern te fermeitsjen. Dy eigensinnichheid dy't tagelyk op naiviteit en op eigenwizens like, dêr bewûnderje ik dy beide froulju om.

Har wurk haw ik eigentlik neat mear fan lêzen sûnt Hylkje witte liet dat de man yn har ferhalen ‘eigentlik’ Anne Wadman wie. Wat

[p. 196]

haw ik as lêzer mei it houlik fan Anne en Hylkje noadich? Ik wol gjin voyeur wêze. Fansels, yn literatuer wurdt men oer de meast yntime details fan minsken ynljochte, mar dat binne dan fiktive minsken. Ik kin alteast leauwe dat dat sa is. Mei te fantasearjen oer fiktive personaazjes yn 'e fuotleasten fan wat in skriuwer fantasearre hat en dy yn har yntimiteit te begnuven, doch ik nimmen skea. Mar Hylkje liet trochskimerje, of sels mear as dat: dit liket wol fiksje, mar it is it eigentlik net. As lêzer waard my ynskúnd om partij te kiezen tsjin Anne Wadman en foar Hylkje Goïnga.

Ik fûn dat Hylkje dêrmei misbrûk makke fan 'e literatuer. Ik fûn it ek wat kloatich dat se sa trochsjantere oer dy kearel. Der binne mear kearels as kroegen.

No't de histoaryske persoanen beide dea binne, is it faaks mooglik om it wurk fan Hylkje te lêzen sa't literatuer lêzen wurde moat, as fiksje. Dêr moat ik my dan marris ta sette.

Dit is in ûngebrûklik in memoriam, tink ik. Mar men moat minsken net yn 'e kont krûpe, grif net as se dea binne. Dat is in rare seksuële ôfwiking.