Trotwaer. Jaargang 29

[p. 102]

[Nummer 3]

De mûzeman
Lolkje Hoekstra

Om de safolle tiid bin ik fan plakje feroare. Dat doch ik sa, al myn libbens lang, om in oar sicht op deselde saak te krijen. Op itselde hiem moetet men oar folk, men sjocht oare bewegings, nije bewegings, dêr't men earder gjin weet fan hie.

Ik siet al wiken neist it ûleboerd.

En ik seach dy wol, hoesto dyn bêst diest sa manlik, sa stoer mooglik dyn eintsjes te rinnen. Hoesto bytiden de iene poat wat langer yn de loft holdest, wat nonsjalant om dy hinne seachst. Hoesto dyn bêst diest op te fallen, sadat ik falle soe. Mar ik foel net.

Ik seach dy wol, en ynwendich ferskuorde ik my om dy.

Ik rûn hyltyd better oer de naal en siet dan wer in hoartsje neist it ûleboerd.

It plakje neist it ûleboerd hie syn foar en tsjin, net oars as oare plakjes. It libbe ticht by it waar, deun tsjin de himel, bytiden yn de wolkens. De rein kaam mei bakken op my del, de sinne bakte de pannen gleon. Hoe faak ik it ek yn my omgean liet mar gewoan in oar en nofliker plakje te sykjen, ik twong mysels derta alle waar te fernearen. Ik koe it hawwe, en ik wie der wis fan dat der nea ien wie dy't de sinne itselde opgean seach as ik. Of hoe't de skaden fan de wolkens de greiden tekenen. Of hoe't der in twirre op ús ôfjeien kaam.

Doe't ik in kear pisje moast, kaamsto op my ôfstowen. Do fregest my planút wêrom net? En ik tocht by mysels, ja, wêrom eins, wêrom net?

It rûn al op 'e jûn en it ljocht luts fuort. Do naamst my mei, de wylgeboskjes yn. Do seidest dat dat dyn favorite plakje wie om allinnich te wêzen. En no mei my, ik fûn dat wol wat. Ik wit noch dat ik dy besocht út te lizzen dat ik it leafst allinnich neist it ûleboerd siet. Dat, at ik mei ien nei syn plakje gean, dat ik dan graach ha, dat it in beskaat doel tsjinnet.

Eins woe ik dy freegje wêrom wol? Wolsto bern? Wolsto bern fan my of sa? Mar do slikkest myn rêch en seist my om de wille fan 'e oprjochte wille, dêr stekt gjin kwea yn.

Do wiest moai en ek al hie ik wikenlang fan myn plakje by it ûleboerd ôf sjoen watsto útspooktest, ik joech my oan dy. Miskien wie it it waar, it reinde en dan is it net noflik sitten by it ûleboerd. Miskien wie it in ferjitten, mar djip langstme foar in kear wer by ien te hearren, en wêrom dan net do? Sa kaam it derfan. Doe't der noch tiid wie om fuort te gean, gie ik net fuort.

Ik kin sizze, bot spektakulêr fûn ik it net. Hie ik der mear fan ferwachte? Hoefolle at ik ek neist it ûleboerd siet en dy en de wrâld oereage hie, ik wie gjin bern mear. Allang net mear. Wat hie ik no krekt ferwachte. Neat miskien, mar al hielendal net datsto my yn it midst fan in sin, hie ik it oer wolkens, dat sil hast wol, yn de nekke

[p. 103]

bite soest en dyn lyts helread pyst yn my stekke soest en op my, yn my masturbeare soest.

Ik wie as ferlamme, ik drukte de búk tsjin de trochsijkte ierde en liet dy oer my komme. Do hiest my alderferwoedenst beet, ik blette wêr't dyn tosken sieten. Doesto klearkaamst fergeatsto in pear tellen lang te biten. Ik skuorde dy fan my ôf, naam de wyk nei de sleatswâl. Dêr hol ik my ferside en besocht ta mysels te kommen. Do kaamst my al gau achternei en do rôpst my. Do hiest my net troch, mar ik seach dy en do gûldest. Ik kaam út it reid wei en ik gûlde ek. Sa stiene wy foar inoar oer.

Do seidest dat dit net sa bedoeld wie, mar dat ik mar ivich trochjeuzele hie wylsto al sa'n sin hiest. Dat hie dochs mear as dúdlik west. Do slikkest myn wûnen en fagest myn triennen ôf mei dyn sturt. Dyn kreaze sturt, mei it moaie wite eintsje. En do seidest, genôch hertstocht foar hjoed, wy kinne ús no better deljaan, ik hoopje datsto noch tsjin my oansliepe wolst. Wolsto wol? Wolsto wol, leave?

De oare moarns makkesto my wekker en do hiest moarnsiten foar my. In fearn hert, farsk, it blette der noch oer. Wy ieten smaaksum en wy laken. Do slikkest it bloed fan myn snorhieren. Fongsto in mûs? Jawis, jawis, do fongst in mûs, ik bin der wis fan. Do wiest in frjemd apostel. Sei ik net dat de boerinne ús goed iten joech? Mar do seidest, dit is foar de wille. Kinst ek in kear net serieus wêze? Wolsto libje, wolsto dea? Witsto wol wat wille is?

De moarntiid lang ha wy boarte mei it panysk bist. Doe wie er dea. Do hast him bedobbe foar witst mar noait.

En ik, ik hie dreamd fan myn plakje neist it ûleboerd.

Skimer wie noch net folslein of dêr wiesto wer. Do kaamst myn dak op, mei wer in feran hert by dy, foar my.

Wy parten it fearn hert en ik wit noch dat ik dy frege hoe'st der yn de goedichheid oankaamst. Ik hie noch noait in hert iten en ik wist by God en al wat my dierber is, seker dat ik noait earder wat priuwde dat swieter, sêfter en smaaksumer wie as dat.

O, wat ha wy lake, doe't ik dat iene stikje falle liet. Ik ha it socht yn de goatte en it by it finen triomfantlik heechholden. Ik wit noch dat ien fan myn susters, dy't twa wiken dêrfoar oan ien each blyn waard, fjochtsjen fansels, se hat in agressive natoer, my doe rôp. Dat wy prate moatsen. En ik rôp fleurich, moarn miskien, ik bin no beset.

Do lietst my sjen wêr't de measte mûzen sieten op it hiem. Dat wie achter de heabulte. Mei strie ha wy dy nachts in roeletteboerd boud, wy ha der tolve yn drave litten en fan it bloed rekke ik sa dwyl yn de kop. Ik ha hyltyd troch lake, ik ha my dealake. Do hast my oan it nekfel meiskuord it hea yn, my dêr dellein. O, ik wit noch watsto seidest, der hoecht oan dy hast neat te feroarjen of do bist de ideale frou foar my. Man, ik ha my stikkengniisd en sa fleurich wie ik doesto mei my frijdest.

De oare moarns makkesto my wekker mei wer in fearn hert. Ik wie wurch, ik wie út de liken fan de nacht derfoar. Wy ieten it hert, do hast my

[p. 104]

it hier slikke.

Ik koe net oerein komme. Do wiest al fuort. Ik lei yn it hert en ik geniete fan de rook. Ik miende sels dat ik yn it hea rûke koe dat it fan dy wie. Dat ik fan dy wie. Dat wy fan inoar wiene. Ik ha neigenot lêzen yn alle ieren, socht yn alle stâlen. Sa nuver dwile ik om.

Doe kaam sy, myn healbline suster. Ik woe net mei har prate, mar se hold my beet. Ik hie it measte net by te setten. Se frege my oft ik net trochhân hie wa't har it each útklaud hie. Oft ik it net achtslein hie, ik dêr fier fan de wrâld by myn ûleboerd. It koe hast net oars of ik hie it sjen moatten.

Ik waard wol sa lilk, der kaam sa'n ferheftichheid oer my, ik ha har biten. Myn healbline suster ha ik biten. Yn it ear. At ik de eagen tichtdoch sjoch ik wer myn ferstuivere neils út de hûd sjitten. Ik ha har de kop iepenklaud. Ik ha raasd dat ik har it oare each útklauwe soe at se net makke dat se fuortkaam. Soadetearing op! Godferdomme, rot op! Rot op! Rot op!

Ik socht dyn plakje op, tusken de wylgen. Ik fûn har each, it lei der iepen en bleat. ik frege my ôf hoe't it yn de frede mooglik wie dat ik it de earste nacht net sjoen hie, dy nacht dat ik dêr sliept hie.

Doe wist ik dat ik it sjoen hie. En ik hie dreamd fan in plakje by in ûleboerd.

Ha ik jankt? Ja, ja, ik ha jankt. Stil wie ik net. Om mysels, om myn suster, om it libben dat ik yn mysels fermoede. Ik ha besocht dyn plak stikken te meitsjen, ik wie rankuneus. Mar krekt doe't ik yn de heechste wylgetûke fan dyn plakje hong, kaamsto deryn. Do fregest my, wat dochsto dêr. Ik sei, gimmestyk! Do seidest datst dat graach hiest, in linich frommis. Ik liet los en do leidest it foar my del. In fearn hert.

Ik frege dy wêrsto it weihiest. It heugde dy net, samar fûn. Ik hold oan en hold dy it each foar. It heugde dy net.

Ik sprong dy op de hûd. Mei alles wat der yn my bestie sprong ik op dy en frege dy waans hert is dit. Do raasdest, do raasdest, mar ik joech gjin belies. Smeekje my, bid my, leafste, hjoed kin ik dy net hearre, hjoed ha ik in hert fan stien. It jout my neat, neat jout my mear wat. Wy wrakselen en eins hiesto sterker wêze moatten. Mar nee, dat wie net sa. Do joechst foartiid belies.

Do lûktest al dyn hierren op en blaasdest dyn ôfgrizen. It hert? It hert, dat is dyn eigen. Ik ha it dy útklaud, hast it net iens fernaam, dom wiif. Ik moat dy net.

Ik seach dy nei doesto dyn plakje útgiest, ik seach as lêste it wite eintsje fan dyn sturt ferdwinen en alles yn my jankte.

Ik iet myn lêste fearn, droech yn myn bek it each fan myn suster, lei it op har plakje, neist de bolle, del. Doe socht ik myn plakje op, neist it ûleboerd.

Ik fielde myn fermoedens groeien. Ik siet neist it ûleboerd en fielde alle dagen myn fermoedens groeien. Se skodden myn yngewant en skopten tsjin myn bonken. Ik telde se by de berte derfan. It wiene der fiif.

Ik beneamde se net.

De earste wie in jonge, him liet ik libje. De fam-

[p. 105]

kes ha 'k deabite moatten. Mei sa'n boarre op it hiem is it gijn libben.

Wat wol in kat? Wat wol in kat fan har libbens?

Wat wol in kat fan in boarre? Dat dy fan har hâlde sil?

Ik sjoch dy alle dagen oer it hiem giseltopjen, de skuorre yn en út tôgjen. Do hâldst fan mûzen.