Trotwaer. Jaargang 19

[p. 283]

Jac. Dykstra
Ambifalinsje, Brijker

It oargel spilet wer. Sels hjir, yn 'e ôfsletten romte fan 'e dûs, kringt it stakkato fan de klanken troch. Ritmysk tikje de kleppers en de tromme; de pipen fluitsje, de bassen gûnzje.

Ik strûp de klean út, stap yn it bad en lit my hoeden sakje. It wetter, blau-eftich skomjend, is oan 'e hjitte kant, mar eefkes letter lis ik dochs langút en harkje nei de marsmuzyk fan de ‘Bridge over the River Kwai’ en inkelde Spaanskeftige ferskes, dêr't ik ûnder oare de nûmers ‘Valencia’ en ‘Viva España’ yn weromken. De holle docht my sear; dy muzyk wurdt sa njonkelytsen yrritant. Alle deuntsjes binne al trije, fjouwer kear herhelle.

Ik sjoch om my hinne en fernim, hoe't de sinne it matglês fan de rútsjes yn in ljochte gloede set. De spegel boppe de wasktafel keatst it grille ljocht skean tebek op 'e griene stientsjes fan muorre en flier. Dêr stiet de telefoan, klear foar de greep. It tastel is fia in haspel oansletten op 'e kontaktdoaze yn 'e wurkkeamer.

Wat in leven bûten! Auto's toeterje en boppe it oargel út skuorre opslûpen jonges op brommers troch de buorren. Ik besykje de opkommende argewaasje del te twingen en de tinzen ôf te lieden, raar ‘Buona Sera’ jankt it oargel krekt te gysten. Harrekrammele, dat de ien of oare middenstanner syn waar oanpriizgje wol, dat is noch dêr oan ta, mar it ynhieren fan in kompleet oargel is der fier by troch. Lykwols, de nije supermarket iepenet net sûnder festiviteiten: ballonnen foar de bern, spesjale oanbiedings foar de memmen en in draaioargel, in hiele sneontemiddei lang!

Letter, hoefolle letter wit ik net, jou ik my del yn 'e wenkeamer. De pendule op 'e skoarstienmantel kreaket, tikket sunich fierder en lit dan wifkjend fjouwer slaggen hearre. Fjouwer oere al. Wylst ik in sigaar opstek, fernim ik it triljen fan 'e hannen. Reek kringelet omheech; ik sko it jiskepantsje nei my la en lis de noch smeulende lúsjefers der yn.

It is te let. Se hat net skille, docht it nei alle gedachten ek net. Wêrom soe se ek, der is ommers al fierstentefolle praat. De stânpunten binne net feroare, ferwachtings lizze fêst.

Elly, ik sjoch har gesicht en stal; de smelle, lytse hannen dy't taastend mi-

[p. 284]

nes sykje. Ik sjoch har yn it trochskinende ljocht fan neonreklames en lantearnen. Har eagen laitsje en it blonde hier hinget, as se de holle ûnferhoeds omdraait, waaierfoarmich út. Fia it Spui en de Leidsegracht djoeie wy de kant fan it Vondelpark út. Dit is har stêd; sy wit alle hoeken en hernen fan Amsterdam. Se wiist my it hûs dêr't hja as bern wenne, ‘har’ Montessori-skoalle en de spoeketún by in filla yn de Nic. Beetsstrjitte. Alles is suver noch itselde, allinne de tún is, foar in part alteast, feroare yn in tennisbaan mei keunstgers. Ek de âlde ipen hawwe it ôflein tsjin de tiid, mar de grutte dobbe mei it rûch opmitsele brechje is der noch. Ik gluorkje oer it sket dat it gehiel ôffrediget, wylst Elly tekst en útlis docht.

Ik sjoch har middenmank de diskes by de Kinkerstrjitte. Se krûpt my oan en knypt my yn 'e hân, as is se der net wis fan dat ik wier njonken har rin. Wy ite in hapke, keapje boeken en strips en panderje mei ús nij oantúgde kostberheden nei it stasjon. Wy binne lokkich en sy, sy hat my leaf.

Ik kom oerein, tip de jiske fan de sigaar en rin nei it finster dat útsjocht op de mei beammen en konifearen beseame blommerâne fan it hiem. De planten hawwe wûndere nammen, lykas plompapaver, nachtlampke, liuweprint. It tûzenblêd en de giele spoekeblomkes binne yn 'e bloei. It is begjin septimber, de michjes dûnsje. Op it rút sit in pearke boktoarren. Ien fan harren, it wyfke, krûpt foar myn eagen oer it glês en tôget it lytse mantsje mei op 'e rêch. Hy hat de poatsjes om har hinne, skeukt op en del en besiket syn tinne slachte, in trochsichtige sulveren trie, yn har bealchje te stekken. Ferheard krûpt se fierder, fan en ta de efterpoatsjes oer har rêch wriuwend, as wie it om him oan te moedigjen. Noch in hoartsje en elk fan harren slacht de wjukjes út om wei te wurden yn it strewelleguod.

Ik tink oan Elly, hoe't se yn 'e hoksen sit by de blommerâne en leeljes, tûzenblêd en skieppeklokjes skikt ta in prachtich boeket. Hoe't se it mei my docht, iepen en bleat op it neakenstrân fan Skylge en my oeral slikket. Sa tink ik, in skoftsje, wylst de sinne weiwurdt en de wyn wat oanhellet. Mei't de earste drippen spoaren lûke op 'e glêzen en de beammen rûzje, fernim ik dat it oargel opnij ynset.

Pine yn 'e holle! It skuort my troch de plasse, fûleindich. Ik sykje tabletten, lûk laden iepen en lit wetter yn in bekerke rinne. Ik meitsje Paracetamol fyn, miterje it yn it wetter. In telmannich letter nim ik twa, trije swolgen fan it mingsel, rin nei de bank en jou my del op 'e sêfte kessens. Spanningen en stress, ik moat ta mysels komme oars knapt my de kop nochris, mar ik bin myn rie te'n ein: wit net wat te dwaan.

‘Ambifalinsje, Brijker, jo binne ambifalint. Sjoch, oan 'e iene kant soe-

[p. 285]

ne jo it leafst by jo húshâlding wêze wolle, mar jo fine it ek wichtich om frijman te bliuwen. Jo misse jo frou en bern, binne skieden, ha in freondinne en kinne lykwols net beslute hoe't jo libje wolle.’

Sa is it, de dokter hat folslein gelyk. ‘Jo moatte my helpe dokter, kinne jo my net trochstjoere nei in saakkundige? Ik moat út 'e rie, oars komt it net goed mei my.’ Hy docht it, rint troch de sprekkeamer en skriuwt namme en adres fan in psycholooch op in reseptebryfke. Ik fiel my lyts, ferslein, net by steat om sels ta in kar te kommen en troch te biten. Slap, dat is in better wurd.

‘Jo hawwe in skuldkompleks, Brijker. Jo eksfrou hat jo dat grif oanwreaun, mar as minsken net kinne, dan is it folle better om mar allinne te libjen of mei in oar lokkich te wurden. Man, sa'n skieding betsjut langer net dat de wrâld tenûnder giet. Rankune, dat is it. Sy hat macht oer jo. Jo moatte jo oanpasse of besykje har los te litten.’

Dat is grif sa. Wat ik doch is net goed en dy ferealens foar Elly hat de katalisator fan har oergeunst west. Sênes! Gûle, balte en hottefylje, om koart te kriemen allegearre oanslaggen dy't neat mei leafde fan útstean hawwe. It duorre lykwols noch in skoft ear't ik op mysels kaam te wenjen. De skieding waard oanfrege.

It houlik gie fallyt, wylst ik nota bene by Dine bliuwe woe. Sy hat har sin trochset en ús leafde mei har rachen en skellen fermoarde. Ik kin it net mear opbringe; mei sa'n minske falt net mear te libjen. Sa is it dochs of net?

‘It giet der om wat jo der sels fan fine, Brijker. Der is noch in protte âld sear en neffens my binne jo ek noch net út 'e rie. Wy moatte mar in nije ôfspraak meitsje, want ús oere is alwer om.’

De psycholooch knikt my ta, freonlik, begripend sa't it liket en makket my dúdlik, dat ik my earst losmeitsje moat. Separaasje neamt er dat. ‘Froulju ynvestearje mear yn in relaasje.’ Ja dokter, jo ha folslein gelyk, dat beneart my ôfgryslik. Oant nije wike.

Ik soe it witte moatte, mar wit it net. As ik har no net skilje, bin ik har faaks kwyt, mar ik wol Elly net ferriede.

Dan, wylst it oargel ynset mei de ‘Tulpen uit Amsterdam’, kom ik oerein, rin nei de telefoan, draai it nûmer en wachtsje...