Trotwaer. Jaargang 4

[p. 222]

Bartle Laverman
Spul

- in auto -

draeide it hiem op. it wie dus safier. ik koe net mear werom. ik hie to dúdlik foar it rút stien om op it beljen dalik net iepen to dwaen. hwerom soe ik der nou ek foarwei wine. hoefaek hie'k al net foar it rút stien to wachtsjen. altyd mar wer wachtsje. dat it sa deisk syn biloop naem, gewoan in auto dy't it hiem oprydt.

wie dit it nou dat my salang yn 'e baen holden hie. hie ik hjir nou op wachte. hwerom dy hope ek altyd dat der in ein wie, dat it ien kear ophâlde soe. ik spile dit spul dochs al salang. ik soe better witte moatte, gewoan fierder spylje. ik wist dochs de wurden dy't ik sizze moast, hie ik de hâldingen net goed oefene. hwat hie ik bûten dit spul to sykjen. hoe faek hie ik dit ek al net sein. de autodoarren waerden tichtslein, fuotstappen yn it grint. ik krige de oerjas, stadich roun ik nei de doar

forheard seach hja my oan. dou! kom dochs fierder. ik roun by har lâns de gong yn. der wie noch neat foroare. ik hong myn jas op it biwende plakje. deselde gong dus noch. ik biseach mysels yn de spegel en glimke omt ik dizze gewoante ek noch net forleard hie. deselde stuollen, deselde bank: ek de keamer wie net foroare. hja wie nei de keuken set. drinkst' it noch altyd swart tink. as ik nou myn eagen ris ticht die, soe dan net alles wêze as doe. hwat in dream. mei de tiid wie net to boartsjen. de tiid gie syn eigen gong, dêr wie hja al mei de kofje. hoe wie it yn 'e stêd. hoe giet it oars. drok tink. deselde fragen. ik bisocht de antwurden in oare yntonaesje mei to jaen. it slagge my net. dêr siet ik dan wer mei har yn de keamer werom út de stêd op it âlde plak by de plantebak, hja tsjinoer my op de bank mei ien of oar nifelwurkje forslach útbringend fan allerhande saken dy't ik net to nei komme koe of pratend oer minsken dy't ik noch nea moete hie. krekt as wie der neat bard. miskien wie der ek wol neat bard en hie ik sliept, in knipperke makke, in binearjende dream hawn, mear net. mar de kat wie der ommers net. it biwiis dat ik my forsinde. ja de kat is ûnder in auto rekke, hie'k dy dat lêsten net forteld, hy... de kat wie dea. as hja ris fuort wie doedestiids, fielde ik my net allinne omt it bist op har plak lei to sliepen.

ik hie my fornuvere om syn eigensinnich dwaen en litten. en de pest yn hawn bytiden omt dat bist mar dwaen koe hwat er woe. hy moat dat wol field ha, hwerom kaem er oars op sokke stuiten altyd by my to strykjen. hy knipere bigripend mei de eagen as ik hwat tsjin him oan prate, hja koe dagen stume. dat ik der elke kear wer nei freegje en hja it hiele forhael docht oer de auto dy't it hiem opdraeide en hoe't de kat der ûnder rekke, as wie it opsetsin west fan it bist, it hearde der by. it paste yn it spul. hwerom spile ik noch mei, wie it noch net genôch west. wie ik sa masochistysk dat ik hieltyd werom komme moast op dingen dy't my sear diene, dingen dy't ik forjitte woe, dingen dy't foarby wiene, mar by it spultsje hearden. god, dit spul moast hast ophâlde! ik soe it har freegje moatte. hwat soe sy fiele? sûnder de kat wie der gjin kâns op it oerbringen fan sokke fragen. noch wol in bakje tink? wie it al wer sa let. dat ik tusken dy skonken lein hie, of alteast it soe sa wêze kinnen ha, hwat wie noch wier. myn

[p. 223]

ear op har boarsten harkjend nei it bounzjen. ik hie har hert stjitte wollen, mar hja sei dat it har sear die as ik sa fier gie. wie it har dat net wurdich west? soe it slimmer west ha as de pine dy't ik nou fielde? ik biseach har skonken en de boarsten dy't skodden by it rinnen. en ik fielde in heftige nijsgjirrigens nei har liif, hwat wie dêr fan oerbleaun? hwerom skuorde ik har de klean net fan 'e lea om it to sjen, om it mei eigen eagen to konstatearjen. hie ik it rjocht net? ik kaem oerein út de stoel. it is dyn tiid hast(?) ik roun by har lâns nei it rút en skoude de gerdinen hwat fansiden. it wie hjerstich bûten. de blommen wiene allang útbloeid. hja wiene brún wurden. de strúkjes stiene neaken yn 'e wyn, allinne it túch wist noch net fan ophâlden. ik eage de dyk del. in auto draeide fan de dyk it hiem op. ja, sei ik, it wurdt myn tiid. ik krige de oerjas en roun stadich nei de doar

in âld mantsje stie op 'e stoepe. is dit jim kat? oerriden. nyskrekt. né, de auto is trochriden fansels. it moast in grap wêze, in mislearre grap. in boartersguodkat hie er my brocht, it smycht. hy moast witten ha dat it ding op myn kat like.

hwer soe er it kocht ha, sa'n sinten útjaen om jin to narjen. reade inket dripte op 'e stiennen. it wie goed yninoar set. om soks to bitinken. mar ik sil wol meispylje. hwat let my. it is mar in kat, mar it sil je bern mar wêze, men kin suver net mear op 'e dyk forkeare, iksels.. dêr stie ik mei it bern yn 'e hân, mei in mantsje to lêbjen oer hoe'n gefaer dy auto's tsjintwurdich dochs wol net wiene. krekt as hie it neat om 'e hakken, naem de tiid syn deistich biloop mei jeuzelpraetsjes by de doar. ik walge fan 'e persoan dy't it fan 'e dyk opkrigen hie om in praetsje mei de baes meitsje to kinnen. dat ik der mei troch gie, dat ik der godsamme altyd mei troch gie. hokfor doel hie it it troch to setten nou't ik it bern hjir slap yn myn hân hold. hwat hie ik nou noch to sizzen. dat ik my wiis makke hie dat it net barre soe, dat it net barre koe, omt wy oars wiene. hwat in misrekken. hwat in leagen. ik hie it dochs witte kind, ik wist it dochs. wie it de hope dy't my yn 'e baen holden hie. hie ik wier leauwd dat it spul in oare loop nimme soe of dat it earst útspile wurde moast foar't ik har hert krige as priis.

ik hie it klopjen heart, foar dy hie hja forsprutsen. mar hokfor hope hie ik nou noch, in deade kat yn 'e hân. syn eigensinnigens hie syn dea west. ik hie as him wêze wollen, dwaen en litte hwat ik sels woe, fan nimmen ôfhinklik, in strykje sa nou en dan, mar dêr ek wol sûnder kinnend. hwa hie ik nou noch oer om mei to praten. iensum wie ik wurden, widner. och hearkes, de kat dea, hiestû sein en dû wiest dyn deistige gong gien. hoe lang hie ik noch foar it rút stien de dyk del to eagjen om my yn to tinken hoe't it bard wie. dû moast de kat bidobje. stadich wie ik nei it hok roun, tusken de krúsbeistrúkjes dolde ik in kûle

safier wie it dus. der wie gjin werom mooglik. ik smiet in lep modder op it wytkatoenen jurkje. der rûgelen blêdden op it bleke gesichtsje. in pop dy't sprekkend op in famke like. izergrize eagen stoarjend nei de loft. ik seach in krie fleanen, wolken hastich op in paed as waerden hja earne forwachte. in krobbe bisocht by de lep op to rinnen. ik skodde him dêrof en draeide it bist mei de hak

[p. 224]

de groun yn. dit moast barre, ik hie my der al by deljown. ik moast troch spylje. ik soe it bidobje en it bisykje to forjitten. it is der nea west soe ik dan tinke. dû hellest dy hwat yn 'e holle. sjoch om dy hinne. it is der net, it is der nea west. en ik soe wer by de plantebak sitten gean, dou op de bank tsjinoer my mei ien of oar nifelwurkje forslach útbringend fan allerhande saken dy't ik net to nei komme koe of pratend oer minsken dy't ik noch nea moette hie. noch in bakje kofje? der wie neat bard. ik smiet in lep modder op it bloeske. it wie net foar dy weilein. in hert kloppet foar de tiid. dû kinst it spultsje dochs, elk syn eigen wurden, elk syn eigen rol? dû kinst it spultsje dochs. dû kinst de rigels dochs. hwat akselst dan noch tsjin. hwat sikest dan, hwat hellest dy wer yn 'e holle. it fornuvere my dat it sa deisk syn biloop naem, in lep modder oer de skonken. dat ik dêr tusken lein hie. ik hie nei har hert stjitte wollen mar hja sei dat it sa sear die. wie it har dat net wurdich west? woech it op tsjin myn pine nou? ik stiek de lep yn 'e groun en knibbele by de kûle. ik reage de modder hwat oan 'e kant en socht it bloeske. ik struts mei myn hân oer har boarsten. ik bûgde my foaroer en lei myn ear op har boarst. ik hearde neat en in heftige nijsgjirrigens nei har hele liif bimastere my. hie ik der gjin rjocht op har hielendal to sjen. wie hja myn eigendom net. wie ik it net dy't noed foar har stien hie, ik hie dit net wollen. ik krige har by de klean en forskuorde se. neaken lei hja foar myn fuotten. it bigoun to reinen, dikke drippen foelen stikken op har fel, de swarte fegen op har gesicht spielden fuort. sa hie hja eartiids by my lein. it wie goed. ik krige de lep en sette him toplak yn it hok. yn de keuken kaem ik har tsjin. ik sil skilje, sei hja. ik roun de keamer yn en gie by it rút stean. ik skoude de gerdinen hwat fansiden. hja hie de blommen ôfknippe moatten. it makke my tryst, dy útbloeide koppen omleech nei de groun. dy keale strúkjes, hin en wer weage troch de wyn, ôfhinklik, sûnder eigen wil. ik seach nei de drippen dy't boun oan 'e swiertekrêft by it rút delglieden. hja koene net oars, marionetten fan de tyd. hja bistiene by de graesje fan it spul. hwerom soene se dan ek net spylje. koene se oars. in kloft protters sette op de beistrúkjes ta. ik eage de dyk del. de peppels rûsden net mear. opspattend wetter, in auto

- draeide -