De Tijdspiegel. Jaargang 29

Uit den vreemde,
meêgedeeld door Mevr. van Westrheene.
Gabriëlle.
(Vervolg.)

IV.

Het antwoord uit Ischl bleef nog altijd uit, de brief aan de hospita bij wie de familie von Rhyn kamers gehad had, scheen verloren gegaan te zijn. Reeds was het schoone jaargetijde zoo ver gevorderd, dat de dag van het vertrek der familie bepaald was, die allereerst naar Weenen zou gaan, toen er eindelijk bericht kwam dat de verlangde kamers reeds verhuurd waren. Reeds in April van het vorige jaar had mevrouw von Frauenstein met hare dochter de kamers voor den geheelen zomer genomen.

Toen Max, die den brief voorlas, dien naam las, bleef hij even steken, zijne moeder en zuster zagen hoe zijn oog van blijdschap straalde en er een blos op zijne wangen kwam. Toen hij verder las, getuigde zijne stem van de ontroering die zijn hart deed kloppen.

Aan het slot van den brief noemde de schrijfster een paar andere woningen, die nog vrij waren; de familie von Rhyn had haar slechts te schrijven of zij ze huren moest, zij was er volkomen toe bereid, schreef zij.

‘Antwoord direct, Max!’ verzocht Ida, ‘verzoek haar de kamers te nemen die het dichtst bij haar huis gelegen zijn.’

Max ging terstond naar zijne kamer om den brief te schrijven.

‘Wat doet het mij een genoegen, moedertje,’ zeî Ida, ‘dat wij de Frauensteins daar weer zullen ontmoeten! Nu kan het blijken waarom Elli, die eerst nog al

[p. 365]

met Max ingenomen scheen, zoo in eens omgekeerd is. Hebt gij wel gezien welk een indruk de zekerheid op Max maakte dat hij haar zou ontmoeten?’

‘Hij houdt veel van het meisje,’ antwoordde mevrouw von Rhyn. ‘Ik hoop ook dat het misverstand dat er tusschen hen ontstaan is, spoedig zal opgehelderd worden. Ik geloof nog altijd dat zij hem links heeft laten liggen toen zij gehoord had dat hij tegen Oostenrijk gevochten heeft; vrouwen trekken dikwijls nog veel sterker partij dan mannen.’

‘O neen, Elli niet. Hare moeder wist immers al lang dat wij Pruisen zijn en dat Max in Bohemen gediend heeft. Ik houd het er voor dat de een of ander Max bij haar belasterd heeft.’

‘Weet gij nog waar zij elkander voor het eerst ontmoet hebben?’ vroeg mevrouw von Rhyn.

‘Op het Hallstädter meer, bij onzen eersten onvergetelijken tocht. Zij voeren met hun bootje het onze voorbij en Max was aanstonds door het mooie gezichtje van Elli getroffen. Later kwamen wij op den oever bij elkander en aten samen aan de table d' hôte; toen hebben wij kennis gemaakt.’

‘Ja, maar wij hebben elkander onze namen toen niet genoemd,’ antwoordde mevrouw von Rhyn. ‘Wij Noord-Duitschers zijn dikwijls wat stijf en mevrouw von Frauenstein was misschien niet nieuwsgierig naar den naam van oppervlakkige badplaatskennissen. Later hebben wij elkander nog een paar keeren in Ischl ontmoet, zonder onze namen te noemen. Maar toen wij eindelijk eens samen een tochtje deden, maakte mevrouw von Frauenstein er gekheid over dat de eene partij niet wist hoe de andere heette, en stelde zich met eene spottende plechtigheid voor; maar toen ik mijn naam noemde, zag ik dat die een zekeren indruk op haar maakte.’

‘Zoo!’ zeî Ida, op gerekten toon. ‘Daar heb ik niets van gemerkt. Dat hoor ik nu voor het eerst.’

‘Ik dacht dat het misschien verbeelding van mij was,’ antwoordde hare moeder.

‘En denkt gij dat nu niet meer?’ vroeg Ida.

‘Ik weet niet wat ik er van denken moet,’ was het antwoord. ‘Toen Elli later zoo veranderde, heb ik wel eens gedacht dat er misschien voor de familie Frauenstein eene onaangename herinnering aan onzen naam verbonden was.’

‘Hoe kan dat?’ antwoordde Ida. ‘Gij hebt altijd gezegd dat er buiten ons geen Rhyn's meer zijn; maar Elli is ook eerst kort vóor ons vertrek zoo koel tegen Max geworden. Is mevrouw van Frauenstein óok minder vriendelijk geworden dan in het eerst.’

‘Neen, die is altijd even beleefd gebleven; maar ik kon toch nu en dan eene zekere gedwongenheid merken, die haar soms midden in een gesprek overviel; ik schreef die toe aan de veranderde verhouding tusschen onze kinderen. Ik ben nu zeer nieuwsgierig hoe onze eerste ontmoeting zal zijn en hoop maar dat onze reis niet lang meer zal uitgesteld worden.’

Met dien wensch waren hare beide kinderen het volkomen eens. Max had zijn brief geschreven en bracht hem aan zijn vader; de postzak lag nog open op de tafel en de rijknecht wachtte tot dat hem die verzegeld werd overhandigd. ‘Ik heb nog een verzoek aan u, vader,’ zei Max, nadat de knecht vertrokken was.

‘Is dat verzoek van zóo veel belang dat er een voorbereiding toe noodig is?’ vroeg de baron.

‘Laat mij het portret van Gabriëlle nog eens zien.’

De baron ging zonder een woord te spreken naar zijn lessenaar, opende een vak, nam er het portret uit en gaf het zijn zoon in handen. Max bekeek het lang en nauwkeurig, terwijl zijn moeder hem op zijn beurt onderzoekend aankeek.

‘Gij wilt nog eens naar die gelijkenis zoeken?’ vroeg zijn vader. ‘Ziet gij die nog?’

[p. 366]

‘Ik twijfel nu weer,’ was het antwoord, ‘maar zij moet toch bestaan, anders zou ik er niet in het eerste oogenblik aan gedacht hebben. Zou er niet een familietrek kunnen bestaan?’

‘Daar weet ik niets van,’ antwoordde de baron kortaf.

‘Vader,’ hernam Max verlegen, ‘zoudt gij mij het portret niet voor een poos willen afstaan, als ik u heilig beloofde dat niemand het bij mij zien zal?’

‘Woudt gij het meê op reis nemen?’ vroeg zijn vader verwonderd. ‘Neen, Max, dat gaat niet. Geef het weêr hier.’

Max gaf het portret zwijgend terug, nadat hij er nog een laatsten blik op geslagen had.

‘Wees overtuigd, mijn jongen,’ zeide zijn vader op hartelijken toon, ‘dat mijn achterhoudendheid geen gril van mij is. Misschien komt éens de tijd dat ik openhartig over dit alles met u spreken kan.’

Met die woorden sloot hij het portret weder weg.

V.

De tijd van het vertrek der familie was daar; Ida had nog eens beproefd haren vader over te halen om mede te gaan, doch even als te voren een weigerend antwoord ontvangen. Hij beloofde slechts voorwaardelijk zijn gezin te komen halen, als de badkuur zijne vrouw en zijn zoon goed gedaan had. De baron en zijne echtgenoot spraken nog breedvoerig over de naaste toekomst niet slechts, maar ook over het verleden. De baron dacht nog altijd aan den krans dien hij op het graf in het bosch gevonden had en was tot de gevolgtrekking gekomen dat Ratto, die hem naar alle waarschijnlijkheid op het graf gelegd had, wel niet uit eigen beweging gehandeld zou hebben. Doch waarom zou Adalbert niet te Lissen gekomen zijn, indien hij zóo dicht in de nabijheid was geweest? Wilde ook hij, even als Gabriëlle, voor altijd vergeten worden? De baron had een zwart marmeren kruis voor het graf besteld en had er den naam van haar die er onder begraven lag, op willen hebben, zijne vrouw had hem daarvan echter afgebracht, gedachtig aan den wensch der doode. Waarom zou men ook nieuwe aanleiding tot allerlei achterklap geven? De baron wist daar niets tegen in te brengen; doch wilde het kruis als het eindelijk gereed zou zijn, niet bij nacht en ontijd op het graf laten zetten, maar openlijk en plechtig, hij hoopte den pastoor te kunnen overreden bij de plechtigheid tegenwoordig te zijn en het kruis in te zegenen, als hij hem zijn woord van eer gaf dat er eene vrome christin onder begraven lag. Mevrouw von Rhyn deelde die hoop evenwel niet.

De baron ging nog een eind te paard naast de reiskoets mede, en keerde na een hartelijk en kort ‘vaartwel!’ eensklaps om en reed naar huis terug.

‘Wij zien hem in Ischl weêr,’ zeî Ida, ‘ik ben er vast van overtuigd!’ Bij die woorden keek zij Max aan, die peinzend uit het portier keek.

Max had verlangd dat zij over Bohemen zouden reizen, waar hij de beide slagvelden nog eens wenschte te zien waarop hij zijne wonden ontvangen had, en dan in dezelfde richting verder reizen, als het zegevierend leger toen had gevolgd, terwijl hij zelf in het hospitaal te Horsitz had moeten achterblijven.

De barones willigde gaarne dien wensch in; want ook voor haar waren er vele herinneringen aan die streken verbonden, sinds zij naar het ziekbed van haren zoon was gesneld, en Ida had zóo veel over al die plaatsen hooren spreken, dat zij het allerintéressantst vond, die met eigen oogen te zien.

Te Parduwitz zetten zij de reis per spoortrein voort, naar Weenen, doch vertoefden daar slechts éen dag, óok in het fraaie Linz waar het hun vroeger zoo goed bevallen was, hielden zij zich nu niet op, doch reisden door naar

[p. 367]

Gmunden. Nu zij zóo dicht bij de plaats hunner bestemming waren, konden zij de verzoeking niet wederstaan om tot den volgenden morgen in dat heerlijk oord te blijven. Het was nauwelijks vijf uren in den namiddag toen zij aan het hôtel Bellevue aan den oever van het meer aankwamen. Het was er nog drukkend warm, doch de zon verdwijnt er al vroeg achter de hooge bergen, en onze reizigers hadden dus nog het vooruitzicht van eene verkwikkende wandeling. Er lagen verscheidene gondels aan den oever van het meer; de promenade was nog bijna ledig, doch zou spoedig vol worden. Sedert de reis van Gmunden naar Weenen zoo gemakkelijk is, gaan de bewoners van Oostenrijk's hoofdstad bij voorkeur dáar heen, wanneer zij de vrije natuur genieten willen, en uit geheel Duitschland stroomen de menschen er heen die de natuur van het prachtige Salzkammergut willen bewonderen. Of de natuur door die al te rijke stoffeering gewonnen heeft, is eene andere vraag.

Tegen den avond was het op de promenade zeer vol en op het meer verschenen talrijke gondels met bonte vlaggetjes.

Mevrouw von Rhyn en hare dochter hadden op eene ledige bank plaats genomen, om het levendige tooneel op en langs het meer op haar gemak te kunnen overzien. Max stond naast zijne zuster en keek naar éen gondel in het bijzonder, waarin een officier de riemen hanteerde; het was de uniform, die zijne opmerkzaamheid tot zich trok en allerlei herinneringen aan de bijgewoonde veldslagen en het gevaar dat hij getrotseerd had, in hem opwekte.

Hij was geheel in zijne gepeinzen verdiept, toen hij eindelijk opmerkte dat zijne moeder en zuster hem met eene bijzondere uitdrukking in de oogen aankeken.

‘Wat is er?’ vroeg hij glimlachende; ‘hebt gij mij iets gevraagd? Ik was in gedachten.’

‘Waar dacht gij over?’ vroeg zijne moeder, die gaarne zijne aandacht wilde aftrekken juist van den gondel waarop hij getuurd had en die nu zoo dicht bij den oever gekomen was, dat de zich daarin bevindende dames duidelijk te herkennen waren.

‘De Frauensteins!’ riep hij, als door een elektrieken schok getroffen, zonder op de vraag zijner moeder te antwoorden, die de dames vroeger had herkend.

‘Ja, zij zijn het,’ bevestigde Ida, ‘zij hebben zeker een toertje uit Ischl gemaakt.’

‘Of zijn al op hun terugweg naar Weenen!’ antwoordde hij. Doch Ida stelde hem gerust met de herinnering dat zij hunne woning voor den geheelen zomer gehuurd hadden.

De gondel was intusschen weder naar het midden van het meer geroeid; behalve de dames von Frauenstein en den roeienden officier, zat er nog een bejaarde heer in; er klonk een zilveren lach van het meer tot hen door, het was de lach van Elli, wat scheen zij vroolijk en gelukkig! Vermoedde zij niet dat er in hare nabijheid een hart treurig werd door dien gelukkigen lach?

‘Laat ons ook een gondel nemen,’ zeî Ida; ‘wij zullen als kapers jacht op hun gondel maken, enteren, en over boord gooien wat er ons niet in bevalt; daarna slepen wij de boot meê naar den oever en eischen een hoog losgeld!’

‘Groet gij, mama?’ vroeg Max, opmerkende dat zijne moeder met de hand wuifde.

‘Ik dacht dat mevrouw von Frauenstein ons zag,’ antwoordde mevrouw von Rhyn; ‘maar zij heeft mijn groet niet opgemerkt.’

‘Of niet willen opmerken!’ antwoordde Max. Dat was zijne moeder evenwel niet met hem eens, en Ida sloeg nog eens het watertochtje voor, om de Frauensteins te gaan aanspreken. Max had daarin echter geen zin.

‘Neen,’ zeide hij, ‘bij die eerste ontmoeting zoo van den eenen gondel naar

[p. 368]

den anderen te praten! Laat ons liever nu gaan wandelen en van avond als de maan boven de bergen staat, op het meer gaan.’

Toen zij terug kwamen, waren er reeds verscheidene bootjes van het meer verdwenen. In de eetzaal van het hotel was het daarentegen zeer vol, doch de familie von Frauenstein was er niet en van den Ober Kellner hoorde Ida dat die er niet logeerde.

Inmiddels was de maan opgekomen en wierp haar tooverachtig licht op het landschap; de golfjes van het meer schitterden bij elke beweging, nu was het tijd voor een watertochtje. Max had reeds een gondel besteld en weldra werden zij op het meer voortgeroeid. Doch geen van allen, zelfs Ida niet, hadden het genot dat zij zich van het tochtje hadden voorgesteld, wijl zij Max zoo zwijgend en afgetrokken zagen. Zij roeiden een heel eind voort en de grootsche oevers van het meer boden, onder die afwisseling van licht en schaduw, een verrukkelijk tooneel aan; de reizigers schenen er echter ongevoelig voor en weldra kregen de roeiers bevel terug te keeren en de familie begaf zich ter rust.

Den volgenden morgen om zeven uren voer de eerste boot naar Ischl af. Toen Ida er op kwam, zag zij haar vermoeden dat mevrouw von Frauenstein slechts een uitstapje naar Gmunden gemaakt had, bevestigd. Daar zat zij, naast den ouden heer, dien Ida den vorigen avond in den gondel had gezien; hare dochter praatte met eenige andere jonge meisjes en in die groep was ook de jonge officier van den vorigen dag, die vroolijk met de dames praatte.

Nu merkte mevrouw von Frauenstein den groet, dien mevrouw von Rhyn haar bij het betreden van de boot toezond. Zij beantwoordde dien met blijde verrassing en stond op om de barones te gemoet te gaan. Elli keek om; ‘welke kennissen zag hare moeder daar?’

‘Kent gij die menschen?’ vroeg de officier, ziende dat Elli eenigszins ontstelde.

‘Het is eene Silezische familie,’ antwoordde Elli; ‘die wij verleden jaar hebben leeren kennen.’

Daarop ging ook zij mevrouw von Rhyn en Ida te gemoet. Max kreeg niets anders dan eene stomme buiging, met diep neergeslagen oogen.

Lang duurde het gesprek der dames niet, want de von Rhyns konden slechts op grooten afstand van Mevrouw von Frauenstein plaats op de boot vinden.

Toen zij weder naast den ouden heer ging zitten, vroeg ook deze naar die kennissen en ontving hetzelfde antwoord dat Elli aan den officier gegeven had. Verder werd er niet over gesproken.

Max sloeg het gezelschap nauwkeurig gade, inzonderheid den officier die veel attentie's voor Elli scheen te hebben. Van hem wendde hij zijn blik op den ouden heer, wiens gelaat rijke stof tot nadenken gaf; zijne donkere oogen waren vol bezieling en nu en dan speelde er een eigenaardige zwaarmoedige glimlach om zijn mond. Men kon moeielijk raden hoe oud hij eigenlijk was; zijn haar was grijs en zijn baard, welke hij, op de Engelsche manier, aan weerskanten van zijn glad geschoren kin droeg, was insgelijks vergrijsd, en toch werd dat teeken van ouderdom door den gloed die in zijne oogen lag, weersproken. Hij nam geen deel aan het gesprek; alleen tot mevrouw von Frauenstein richtte hij nu en dan een enkel woord. ‘Zou die man bij de familie behooren,’ dacht Max, ‘of een toevallige reiskennis zijn?’

(Slot volgt.)