Signalement
Het reisjournaal van / Simon Michaël Coninckx (1772-1775); Inleiding en tekstuitgave Gruido Wulms en Jozef Smeyers. - Brussel: Facultés Universitaires Saint-Louis, 1997. - 2 dln.; 19 cm. - (Cahier / Studiecentrum 18de-eeuwse Zuidnederlandse Letterkunde; 16A-B)
Prijs: ƒ 49, -
In 1772 vertrok Simon Michael Coninckx vanuit Sint Truiden naar Rome. De 22-jarige student van het seminarie van Luik ging er zijn priesteropleiding voltooien aan het Collegium Germanicum. Vanaf de stop in Frankfurt hield hij een journaal bij tot hij in december van dat jaar aankwam op zijn bestemming. In 1795 maakte hij ook een verslag van zijn terugreis. Beide teksten zijn fotografisch gereproduceerd in deze uitgave. Vermoedelijk oordeelden de editeuren dat Coninckx netjes genoeg schreef voor de moderne lezer. En niet ten onrechte. Zijn reisaantekingen heeft hij met vaste hand bijna zonder doorhalingen (over)geschreven. Het vrij eenvoudige Frans levert evenmin moeilijkheden op. Het besluit om de tekst slechts summier in te leiden en toe te lichten, is dan gerechtvaardigd.
Het geheel is een weinig pretentieus reisverhaal. De meeste plaats wordt ingenomen door korte beschrijvingen van de plaatsen en landschappen waar de priester-in-spe doorheen reisde. Af en toe maakt hij aardige observaties. Bijvoorbeeld wanneer hij opmerkt dat in Zuid-Duitsland de Verlichting nog nauwelijks is doorgedrongen. Elders, in Florence, verklaart hij zich tegenstander van adellijke privileges. Woeste bergen leidden bij hem tot melancholieke dromerijen. In dit alles weerspiegelt zich de tijdgeest, schrijven de inleiders.
Na zijn terugkeer leefde Coninckx, afkomstig uit de gegoede burgerij, rustig in zijn geboorteplaats Sint Truiden. Hij publiceerde zowel in het Frans als in het Nederlands. Zijn Dichtwerken haalden zelfs een oplage van enkele duizenden. Dit reisverslag, hoewel heel aardig, zal het wel met minder lezers moeten doen.
Rudolf Dekker
Auteursrechtelijk beschermd