‘Een nieu liedeken vande negen soldaten’. Naschrift.
Uit eene vriendelijke mededeeling van Dr. J. Bolte te Berlijn (waarvoor ik hem bij dezen gaarne mijnen dank betuig) is mij gebleken dat het hierboven, blz. 151 vlgg., gedrukte lied in Duitschland alom verspreid is geweest in tal van redactiën, te vinden bij Erk-Böhme, Deutscher Liederhort (1893) I, 227, no. 65 a-f. De oudste Nederduitsche redactie ‘It weren negen Soldaten’, ook bij Uhland no. 199 = Mittler no. 241 = Niederdeutsche Volkslieder (Hamburg 1883) no. 133, stemt volgens Dr. B. geheel overeen met den Nederlandschen tekst en bevat eveneens 22 strophen; zij schijnt omstreeks 1600 gedrukt te zijn. Een vliegend blad van 1620 behelst een tot 17 strophen verkorten Hoogduitschen tekst: ‘Es waren drei Soldaten’; een dergelijk blad van 1632 telt slechts 11 strophen. En bovendien is het in later tijd herhaaldelijk uit den mond des volks opgeteekend: ‘Es waren einmal drei Reiter gefangen’.
Een en ander bevestigt mijne op blz. 155-156 uitgesproken gissing omtrent de ‘bovenlandsche’ herkomst van het lied.
Leiden, Mei 1894.
j.w. muller.