Tiecelijn. Jaarboek 2 (jaargang 22)

[p. 460]

In memoriam

In memoriam Chris Ferket (1929-2009)
Marcel Ryssen

Telkens ik voorbij de vroegere woning van Chris Ferket in de Gentstraat in Deinze rijd, denk ik met heimwee terug aan de dag dat ik hem mocht interviewen voor Tiecelijn. Er staan geen beelden meer voor de gesloten deur en hoewel er van verval nog geen sprake is, is de ziel verdwenen uit het artistieke nest. Het is moeilijk te geloven dat de Reynaertkunstenaar er niet meer is. We zaten gezellig en enthousiast de vos geestelijk te bepotelen, diepten elkaars voorkeuren uit, bladerden in zijn boeken en geschriften, keken naar litho's en andere creatieve werken die in zijn onrustige handen waren geboren. Het klikte fabuleus tussen ons, twee praatvaars en Reynaertfreaks, met een animerend glaasje tussen ons in. Hij ratelde maar door over nieuwe plannen en hoewel we beiden

[p. 461]

de grens van de 70 hadden overschreden, klonk het alsof we eeuwig zouden leven. Ik ontdekte hem als een Pallieter, een levensgenieter, een onvermoeibaar geïnspireerde, creatieve duizendpoot en durver, iemand die jong zou blijven (en inderdaad bleef), tot zijn laatste dagen.

De Reynaertbeelden van Chris Ferket, verspreid tussen Ieper en Kieldrecht, zijn uniek. Chris durfde de meest nukkige materialen aan, van de Balegemse hardsteen tot de giganten van het eiland Naxos. Hij liet met vaardig talent het brons zich verenigen met graniet. Op prachtige wijze wist hij natuurkeien een passende plaats te geven in de opbouw van zijn beelden, beelden die verhalen vertellen en zich niet beperken tot een portret. Ik zal met bewondering blijven genieten van zijn gluiperige vos die de ganzen misleidt met zijn gepraat midden in de Oudemanskreek in Sint-Jan-in-Eremo (met een originele variante nabij de basiliek van Hulst); van die vraatzuchtige fielt met in zijn muil een slappe Coppe nabij de Leiebrug in Deinze; van het massale Tibeertmonument op de vesten van Ieper.

(Louter toeval bracht me in de kattenstad toen ik dit in memoriam schreef. Met mijn vrouw trok ik op de Ieperse markt een kledingzaak binnen en zie er op een marmeren tablet een fantastisch Reynaertbeeld staan. Daarnaast een foto met een glimlachende Chris Ferket. Ik hoorde Chris' bevlogen stem terug, zag zijn soepele gebaren...).

Chris bruiste rusteloos van de ideeën die hij ook grotendeels wist uit te werken. Zijn beeldenpark in de Brielmeersen in Deinze, de beeldenroute doorheen het Meetjesland, de tien Reynaertbeelden in Sint-Laureins (waarbij hij o.a. vrouw Ruckenau uitbeeldde, uniek in Vlaanderen en Nederland), zijn beeldverhaal over de klokkenluidende wolf tijdens een openluchttentoonstelling in Lovendegem, een reuzenooievaar in Nazareth, tuk op het naïeve kikkerdom om zich heen, recent een mooi Uilenspiegel- en Reynaertbeeld in Kieldrecht, in het Waasland, de streek waarvan hij afkomstig was (hij werd geboren in Stekene op 6 september 1929).

Alle verwezenlijkingen van de bedrijvige Chris Ferket aan bod laten komen, gaat binnen dit korte bestek niet. Ik verwijs naar de mooie website www.chrisferket.be en de vele keren dat hij aan bod kwam in Tiecelijn (welgeteld 26 maal; in 2000 (jaargang 13, p. 146-155) verscheen een uitgebreid interview met hem).

Chris was een vos. Hij wist vele burgervaders en politieke verantwoordelijken warm te maken voor dat niet te missen beeld in hun gemeente, en daarbij wist

[p. 462]

hij waarover hij het had. Hij was niet alleen een beeldhouwer, maar ook een Reynaertvorser. Zo nam hij deel aan de zoektocht naar de priorij van Elmare in het Meetjesland. Het Reynaertverhaal was in diverse versies een bijna stukgebladerd boek in zijn bibliotheek. Tijdens onze ontmoeting in Deinze toonde hij de vele bladzijden waar hij naast de gedrukte tekst vlugge schetsen had ontworpen.

Chris had vele pijlen op zijn boog. Hij beschikte over een zeer vaardige pen. Hij schreef gedichten, organiseerde poëziemanifestaties, zetelde in jury's, ontwierp stoeten en spelen, inspireerde tochten en feesten, kneedde keramiek in mooie vormen.

Twee gebeurtenissen blijven me altijd bij. 1. In 2001 werd hij opgenomen in de Orde van de Vossenstaart. Hij was er uitzinnig gelukkig om. Ook een nieuwe ridder die dag was de... Wase wolf, die weken het nieuws in het Waasland had beroerd. Reynaert Ferket en de eeuwige wapenbroeder Isegrim toastten in het Bazels kasteel Wissekerke op hun eeuwige haat-liefdeverhouding. Maar Chris was steeds opnieuw de baas in steen en brons. 2. Het jaar voordien had hij zijn vrouw verloren, waarmee hij een innige band had. Ik ontmoette haar bij het interview: een bescheiden, lieve vrouw, die duidelijk meeleefde met de vele activiteiten van haar man en hem alle kansen gaf. Chris stelde in 2001 zijn nieuwe levensgezellin voor, de zuster van zijn gestorven vrouw. Nooit vergeet ik zijn blik. ‘Ik kan de eenzaamheid niet aan.’

Chris overleed op 18 juni 2009 en rust nu op het Campo Santo in Sint-Amandsberg, samen met vele andere kunstenaars. Reynaert houdt hem op zijn grafsteen gezelschap. Hij was een echt en eerlijk mens, vol leven en levend midden in de maatschappij. Tot de laatste dagen van zijn vruchtbare bestaan heeft hij intens geleefd en ons het beste van zichzelf gegeven. We zullen hem niet vergeten.