Verslag
Derde Reynaertleesclub
Ivan Bernage
Op 10 december 2007 vond de laatste bijeenkomst van de derde Reynaertleesclub plaats. (De eerste startte in juni 1998.) Tijdens de sessies werd het volledige Reynaertverhaal in de diplomatische versie van het Comburgse handschrift van het eerste tot het laatste vers gelezen, besproken en gesavoureerd. In totaal werden dertien namiddagen aan de lectuur van het verhaal besteed, met een maandelijkse frequentie.
Zoals het geval was bij de eerste en de tweede leesclub waren de deelnemers (zes senioren, mannen en vrouwen) opgetogen over het avontuur dat zij samen mochten beleven bij de lectuur van Willems meesterlijk verhaal. Hoewel elke deelnemer destijds op school wel iets over het Reynaertverhaal had gehoord, had niemand het verhaal volledig gelezen en was de inhoud ervan onbekend. De lectuur was voor iedereen een verrassende en verrijkende ervaring, opgedaan in een wereld van personages en situaties, die tegelijk magisch en realistisch is. Hoewel de deelnemers verschilden qua achtergrond en opleiding, voelden ze zich allen aangesproken. Voorzichtig kwam tijdens de laatste sessie de vraag of zoiets nog eens kon georganiseerd worden...
Elke sessie begon met het voorlezen van een tekstfragment, zelden langer dan 50 verzen. Elk fragment werd grondig besproken, waarbij zowel het verhaal als de historische context aan bod kwam. Hierbij maakte men dankbaar gebruik van de werken van bekende reynaerdisten, vooral van Rik van Daele en Frank Lulofs. In één enkel boek, opgesteld met behulp van een tekstverwerker, stonden zowel de tekst, de woordverklaringen als de commentaren. Ook aan de taal besteedden de deelnemers aandacht. Hierbij gingen zij dieper in op de betekenis van onbekende Middelnederlandse woorden, maar ook op die van nu nog gebruikte woorden die destijds een andere inhoud hadden. De grammaticale verschillen met het huidige Nederlands werden bekeken om de tekst goed te begrijpen. Hierbij viel bijvoorbeeld het gebruik van naamvallen op in gevallen waar wij nu voorzetsels gebruiken. Naarmate de lectuur vorderde werd het Middelnederlands voor de deelnemers toegankelijker. Voordien onbekende Middelnederlandse woorden (zoals ‘baraet’) begonnen vertrouwd in de oren te klinken. Elk fragment werd afgesloten met de voordracht ervan door Jo van Eetvelde (cd-opname). Het echtpaar Walter en Anny Janssens-Leemans, in wier woonkamer de meeste sessies plaatshadden, rondde de laatste sessie af met een heerlijke maaltijd. En neen, er stond geen haas op het menu!