verslag
Tien Reynaertbeelden in het Meetjesland
Kunstenaar Chris Ferket (binnenkort 75) is al jaren geboeid door het Reynaertverhaal. Recent voltooide hij in het landelijke Sint-Laureins aan de Nederlands-Belgische grens een groots Reynaertproject. In de zes deelgemeenten (Sint-Laureins, Sint-Margriete, Bentille, Sint-Jan in Eremo, Waterland-Oudeman en Watervliet) creëerde hij een indrukwekkende reeks Reynaertbeelden. In totaal zijn er van zijn hand negen Reynaertbeelden te zien. Een imposante wolf (het beeld draagt als titel: Ende maactene moonc ter elmaren) van de plaatselijke kunstenares Jeannine van Landschoot - te zien bij het binnenrijden van Watervliet - vervolledigt de reeks.
De aanzet voor het project was het reeds bestaande beeld van Ferket dat de gemeente Sint-Laureins in 1995 won als laureaat van de wedstrijd Een thuis voor een beeld van Radio 2 Oost-Vlaanderen en het provinciebestuur. Als de vos de passie preekt toont een prekende Reynaert voor een rij ganzen op een slanke brug in de Oudemanskreek nabij het etablissement De Roste Muis op de grens van Sint-Jan in Eremo en Waterland-Oudeman, de plek waar het op het einde van de veertiende eeuw verdronken Elmare lag. Het beeld in de Boerenkreek is een icoon geworden en siert zowat elke toeristische publicatie over het Meetjesland.
In de hoofdgemeente Sint-Laureins staan twee beelden, Reynaert en twee eenden voor het gemeentehuis en de vos en een uil, verwijzend naar Kriekeputte, aan de bibliotheek. Het verscitaat: ‘Dat somwijlen es een half jaer / Dat toten borne commet daer / No weder man no wijf / No creature die hevet lijf, / Sonder die ule entie scuvuut ‘Die daer nestelen in dat cruut, / Of eenich ander voghelijn’ (vers 2585-2591) is meteen de titel van het beeld. Tegenover de heerlijke site met kerkje en begraafplaats van Sint-Jan in Eremo staan Pinte ende Sproete, Canteclaers dochters opgesteld. Reynaerts afdruk staat in de zuil geprent. Vader Cantecler vinden we terug nabij het dorpsplein van het rijke Watervliet. Nog meer vogels zijn er te vinden op het meest indrukwekkende beeld uit de reeks, De koningsvrede, nabij de kerk van Bentille, waar twee gigantische, niet nader bepaalde roofvogels in een nest op frêle kolommen van graniet Reynaert hongerig en dreigend aanstaren (Dat ghi haddet coninclike / Over alle uwen rike / Allen dieren gheboden vrede, / Ende oec allen voghelen mede, vers 363-366). Tybeert en de muizen is - hoe kan het ook anders - te vinden aan het kerkje van Waterland-Oudeman. In Sint-Margriete vinden we de laffe angsthaas Cuwaert bij het binnenrijden van de gemeente en een imposant bas-reliëf met Reynaert met een pelgrimsstaf voor de koning, die het gezelschap krijgt van Bruun de beer en Cantecleer de haan, terwijl Tiecelijn de raaf vanuit een boom toekijkt. Vele van de beelden zijn gemaakt uit gigantische keien (bijvoorbeeld het lijf van Cantecler in Watervliet, de vogels in Bentille en zowat alle vossenfiguren) afgewerkt met brons. De dragers zijn veelal granieten pilaren. Alle beelden dragen een tekstfragment uit het Comburgse handschrift. Dit is hét handelsmerk van Ferkets beelden, waarmee hij zijn eigen beelden
onderscheidt van die van collega-Reynaertbeeldhouwers.
De route werd ingehuldigd tijdens de tiende editie van de Sentse Fiets- en Bloemenroute op 27 juli 2003. Het is de bedoeling van Sint-Laureins om samen met het verenigingsleven (cultuurraad) en de scholen de Reynaertnaleving te stimuleren.
Rik van Daele
Auteursrechtelijk beschermd