recensie
Limburgse dialect-Reynaert
Fons Brouns, Reinaert, 't Verhoeël vanne vós, Maastricht, TIC, 1998, 122 p. (Limburgse Literaire Lies, nr. 6). ISBN 90-76043-06-X.
Er is een nieuwe versbewerking in een Limburgs dialect verschenen: Reinaert, 't Verhoeël vanne vós door Fóns Brouns. Het landschap van het verhaal is naar Limburg verplaatst, naar een ruimte aan de linkeroever van de Maas ten zuidwesten van Roermond. In een nawoord wordt dit verder toegelicht. Daar leren we dat Reinaert op Enzebrook gewoond heeft, want ‘In de klein buurtsjaap mèt dae naam hiët vreuger ei kesjtiël gesjtange, det beruchtj waas vanwaege de roufridders die van dao-oet häör sjtruiptochte óngernómme.’ In de tekst vervangt Roermond, waar men geen perkament, maar papier maakt, de stad Gent. De molen waar Ziebert de kater (ook enkele namen van personages zijn veranderd) een worst had gestolen, ligt in Grathem, Lambèr (= Lamfroyt) woont in Wessem en de rivier waar Bruun in springt, is uiteraard de Maas. Hij drijft af naar Lin, het dorp Linne. Reinaert spreekt zijn biecht op de ‘hei van Biëgkdje’, de Beegderheide, ten noordwesten van het dorp Beegden. Hij maakt Isegrim monnik in Thoeër, dat is het oude abdijdorp Thorn, enzovoort. Zijn schat is zoals het past een eind verder verborgen: ‘op 't Belsj’ (in België), in de Hoge Venen ‘ane waeg nao Sint Vith’. Er leidt in de Hoge Venen wel geen weg direct naar Sankt Vith, maar die plaats is wel gekozen omdat zich daar ‘eine sjprunk (bron), geneumd Kesepit’ bevindt, die erop rijmt. Overigens permitteert Brouns zich in het rijm nogal wat vrijheden, maar dat stoort de vlotte lectuur van het verhaal niet. Het heeft integendeel het voordeel dat het verloop ervan constant dicht bij de middeleeuwse tekst blijft, die op een intelligente en geestige manier in het Middenlimburgs is omgezet. De basistekst van Brouns was die van De Keyser, en wel de vierde druk (1981), die niet meer gecastigeerd was. Zowel voor de liefhebbers van
dialectliteratuur als die van Reynaert-bewerkingen is dit werkje een aanrader.
Jan Goossens
Auteursrechtelijk beschermd